Astronomiczna zima. Kiedy wypada i jak długo potrwa?
W wielu miejscach w Polsce już dawno spadł śnieg. W innych dopiero na ten tydzień zapowiadane są opady białego puchu. Wiele osób zastanawia się, kiedy wypada początek astronomicznej zimy? Odpowiadamy.
20.12.2021 15:53
W tym roku początek astronomicznej zimy przypada 21 grudnia o godz. 16.59. Dokładnie o tej godzinie Słońce przejdzie przez punkt Koziorożca. W tym dniu jego górowanie w zenicie następuje na najdalej wysuniętej na południe szerokości geograficznej, czyli właśnie na zwrotniku Koziorożca. Na półkuli północnej jest wtedy najmniejszy kąt padania promieni słonecznych. W tym samym dniu na półkuli południowej zaczyna się z kolei lato.
21 grudnia to tzw. dzień przesilenia zimowego i początek astronomicznej zimy. Wtedy też nastają najkrótsze dni i najdłuższe noce w roku, co może być okazją do obserwacji obiektów i zjawiska astronomicznych. Kalendarzowa zima wypada zaś 22 grudnia.
Zimowe zjawiska na niebie
W pierwszych dniach astronomicznej zimy po zachodzie Słońca widoczna będzie Wenus, a dodatkowo także Saturn i Jowisz - wszystkie trzy ustawione na niebie w jednej linii. Te jasne planety bez trudu można dostrzec gołym okiem. Najjaśniejsza z nich jest Wenus, która jednak z każdym kolejnym dniem będzie zachodzić coraz szybciej.
Jak podaje PAP, mniej więcej od połowy stycznia zacznie być widoczna na porannym niebie przed wschodem Słońca jako "gwiazda poranna". W pobliżu Wenus wieczorem pojawi się Merkury, którego jednak dostrzec jest trudniej. W drugiej połowie stycznia zacznie być widoczny na niebie porannym, a nie wieczornym.
Zimą widowiskowe będą także koniunkcje Księżyca ze wspomnianymi jasnymi planetami. Najbliższa już niedługo. Od 3 do 6 stycznia wąski sierp Księżyca będzie defilował w pobliżu linii planet Wenus-Saturn-Jowisz.
Ale to nie koniec ciekawostek. Planeta Mars będzie zimą widoczna nad ranem nisko nad horyzontem. 29 stycznia na porannym niebie obserwatorów czeka ciekawa koniunkcja wąskiego sierpa Księżyca z Wenus i widocznym pomiędzy nimi, słabym Marsem.
Miłośnicy patrzenia w niebo z łatwością zauważą też konstelację Oriona, której jasne gwiazdy układają się w kształt przypominający schematyczny zarys sylwetki człowieka. Bez trudu dostrzeżemy też tzw. Pas Oriona - jasne gwiazd położone w linii, dość blisko siebie. Dalej w stronę horyzontu zauważymy najjaśniejszą gwiazdę nocnego nieba – Syriusza. Na początku zimy gwiazda ta wschodzi ok. godz. 20, a na koniec stycznia już ok. godz. 17.30.
Do kiedy potrwa zima?
Jak wyjaśnia PAP, przyczyną występowania pór roku jest nachylenie osi obrotu Ziemi do płaszczyzny jej orbity, w połączeniu z ruchem obiegowym dookoła Słońca. Na skutek tego, w zależności od okresu w roku, mamy różne warunki oświetlenia dla danej półkuli. Ponieważ Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego, to możemy cieszyć zimą, wiosną, latem i jesienią.
Zima potrwa do 20 marca do godz. 16.33, kiedy Słońce przejdzie przez punkt Barana (punkt równonocy wiosennej) i zacznie się astronomiczna wiosna. Łącznie więc zima zagości u nas przez 88 dni 23 godziny i 34 minuty. My już zaczynamy odliczanie!
