Bagna i mokradła w Polsce. Wybierz się na nietypową wyprawę

Bagna i mokradła to pod wieloma względami wyjątkowe miejsca, gdzie żyje wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt. W ludziach tereny bagienne wzbudzają ciekawość, ale także strach. I słusznie, ponieważ są to miejsca, w których trzeba zachować szczególną ostrożność. Łatwo w nich ugrzęznąć i utopić się.

Bagna warto zwiedzać z perspektywy wody - to dokonała okazja do obserwacji przyrodyBagna warto zwiedzać z perspektywy wody - to dokonała okazja do obserwacji przyrody
Źródło zdjęć: © Getty Images | Bernard Bialorucki

Choć wyprawa na bagna wymaga specjalnego przygotowania, zachęcamy, aby poznać najbardziej znane mokradła na mapie naszego kraju oraz dowiedzieć się więcej na temat ich walorów środowiskowych.

Czym charakteryzują się tereny bagienne?

Bagna i mokradła to obszary, na których panuje przez cały czas podwyższona wilgotność gleby. Wynika to ze specyficznego położenia tych terenów w pobliżu rzek, jezior i innych zbiorników wodnych oraz panujących na nich warunków klimatycznych – dużych opadów deszczu i śniegu. Takie specyficzne warunki to prawdziwy raj dla wielu gatunków roślin i zwierząt, które często nie występują w żadnych innych miejscach. Zniknięcie bagien równałoby się więc ich trwałemu wyginięciu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Halo Polacy". Tyle kosztuje życie w Albanii. "Grosze w porównaniu do tego, co płaci się w Polsce"

Tereny bagienne są otaczane ochroną, a wiele z nich znajduje się na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody. Choć nie wszystkie bagna i mokradła są zarazem torfowiskami, te trzy pojęcia są często stosowane zamienne, jako synonimy podobnych do siebie pod względem przyrodniczym obszarów. O istotnej roli bagien w ekosystemie przyrodniczym świadczy dodatkowo fakt, że istnieje odrębna nauka, która zajmuje się badaniem takich obszarów. Nosi ona nazwę paludologii.

Tereny bagienne zazwyczaj wykształcają się w zagłębieniach terenu, co sprzyja gromadzeniu się na nich wód. Najczęściej spotykamy je więc w jarach, dolinach, nieckach, a także na obszarach nizinnych. Ich powstawaniu dodatkowo sprzyja bliskie sąsiedztwo rzek, jezior oraz zatok morskich. Co ciekawe, tereny bagienne nie są charakterystyczne wyłącznie dla klimatu umiarkowanego – występują także w tundrze i tajdze na Syberii oraz w strefie równikowej w Afryce, Ameryce Południowej i w Indonezji.

Największe i najbardziej znane tereny bagienne w Polsce

Polska jest krajem, na terenie którego istnieje sporo terenów podmokłych, bagien i mokradeł. Na wielu z nich znajdują się obszary lęgowe ptactwa. Ich przetrwanie w dużej mierze zależy od obecności bagien, które niestety, wskutek działalności człowieka, mają tendencję do stopniowego osuszania się i zanikania.

Za największe tereny bagienne w Polsce uznawane są obszary wokół jeziora Łebsko. Są to tzw. Bagna Łebskie, które chroni rezerwat przyrody o tej samej nazwie. Kolejne ważne mokradła znajdują się w okolicach jeziora Jamno i noszą nazwę Bagien Jamneńskich.

Nie wolno zapominać, że mokradła to fascynujące, ale i niebezpieczne miejsca
Nie wolno zapominać, że mokradła to fascynujące, ale i niebezpieczne miejsca © Getty Images | Arek Miazga / 500px

W naszym kraju sporo jest także bagien zlokalizowanych w dolinach rzek – np. w dolinie Odry i Biebrzy. W dolinie tej drugiej znajdują się najsłynniejsze bagna w Polsce – Bagna Biebrzańskie objęte ochroną przez Biebrzański Park Narodowy.

Ważne pod względem przyrodniczym tereny podmokłe mieszczą się także na terenie Puszczy Białowieskiej – są to Bagna Białowieskie w Białowieskim Parku Narodowym. W pobliżu, na terenie gminy Białowieża, mieści się także rezerwat przyrody Wysokie Bagno, który obejmuje rozległe torfowisko porośnięte borem świerkowym i fragment zatorfionej doliny rzeki Narewka. W tym miejscu znajdują się naturalne siedliska bobrów.

Turystyka bagienna w Polsce

Polskie bagna i mokradła są cenne nie tylko ze względów przyrodniczych, ale także mają niewątpliwe walory turystyczne. Odwiedzeniu tych terenów oraz zgłębieniu ich tajników dodatkowo sprzyja obecność ścieżek edukacyjnych, które prowadzą turystów po objętych ochroną terenach podmokłych, pozwalając im bliżej poznać unikalne walory przyrodnicze tych miejsc oraz docenić ich niepowtarzalne piękno.

Turystyka bagienna może być przy tym oryginalną odskocznią od tradycyjnego zwiedzania, sprzyjając poznaniu i docenieniu zróżnicowanego piękna polskiej przyrody.

Decydując się na wędrówki po bagnach, musimy bezwzględnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa i poruszać się wyłącznie po przeznaczonych dla turystów szlakach i kładkach. Warto również zaopatrzyć się w repelenty, ponieważ podmokłe tereny sprzyjają namnażaniu owadów i jeśli nie zabezpieczymy się, możemy z takiej wędrówki wrócić mocno pokąsani przez komary, meszki i inne latające pasożyty.

Wybrane dla Ciebie
Lawina rezerwacji przez... pierwszy śnieg. W tym terminie nie ma już prawie żadnych miejsc
Lawina rezerwacji przez... pierwszy śnieg. W tym terminie nie ma już prawie żadnych miejsc
"Trupia Czaszka" na sprzedaż. Licytacja od 4,5 mln zł
"Trupia Czaszka" na sprzedaż. Licytacja od 4,5 mln zł
Najbardziej odizolowany "Pępek Świata". Odkryto nowe fakty o słynnych rzeźbach
Najbardziej odizolowany "Pępek Świata". Odkryto nowe fakty o słynnych rzeźbach
Tak świętują Andrzejki na Kanarach. Nietypowe tradycje
Tak świętują Andrzejki na Kanarach. Nietypowe tradycje
Nietypowa akcja ratunkowa. Ze świątecznego wydarzenia uciekł renifer
Nietypowa akcja ratunkowa. Ze świątecznego wydarzenia uciekł renifer
Zapomniana tradycja ożyła w polskim mieście. Mateczki wychodzą na ulice
Zapomniana tradycja ożyła w polskim mieście. Mateczki wychodzą na ulice
Problem w polskich lasach. "Jeżeli trend się utrzyma, mogą praktycznie zniknąć"
Problem w polskich lasach. "Jeżeli trend się utrzyma, mogą praktycznie zniknąć"
Cyklon na rajskiej wyspie. Co najmniej 334 osoby zginęły, a liczba wciąż rośnie
Cyklon na rajskiej wyspie. Co najmniej 334 osoby zginęły, a liczba wciąż rośnie
W końcu się doczekaliśmy. Rewolucja w PKP Intercity
W końcu się doczekaliśmy. Rewolucja w PKP Intercity
Przyciągają tłumy turystów. Ceny podobne jak w Polsce
Przyciągają tłumy turystów. Ceny podobne jak w Polsce
Takich tłumów na placu Defilad nie było od lat. "Walczyłam o życie w labiryncie stoisk"
Takich tłumów na placu Defilad nie było od lat. "Walczyłam o życie w labiryncie stoisk"
Kusili tanimi biletami. "Miała być konkurencja dla PKP Intercity - jest wtopa"
Kusili tanimi biletami. "Miała być konkurencja dla PKP Intercity - jest wtopa"
NIE WYCHODŹ JESZCZE! MAMY COŚ SPECJALNIE DLA CIEBIE 🎯