Dania, których musisz spróbować będąc w Chorwacji
Uwiodła samego Roberta Makłowicza. Zmienna i zaskakująca, swoje skarby pokaże tym, którzy chcą ich poszukać – taka właśnie jest ona. Kuchnia chorwacka.
Spędzając urlop w Chorwacji, grzechem byłoby nie skorzystać z bogatej oferty wielokulturowej kuchni tego kraju. Jak w barwnej tkaninie, splata ona bowiem wątki greckie, rzymskie, bałkańskie, słowiańskie, węgierskie, tureckie, a nawet wiedeńskie. Prócz tej różnorodności kulturowej, kuchnia chorwacka oferuje też specjały lokalne. W każdym regionie Chorwacji możemy spróbować dań charakterystycznych tylko dla tego obszaru i często wpisanych do europejskich rejestrów chroniących prawnie niepowtarzalnych wiktuałów.
Chcąc poznać kraj, nie można pominąć jego kuchni – to obowiązkowy punkt programu. Jeśli więc w czasie zwiedzania zasiedzimy się w konobie, a kolejne muzeum mamy "niezaliczone" – nie miejmy wyrzutów sumienia i koniecznie spróbujmy tam tradycyjnych chorwackich dań, gdyż jest to ważna część programu kulturalnego!
Biesiady nad Adriatykiem
Chorwackie wybrzeże słynie z kuchni śródziemnomorskiej opartej na owocach morza. Podaje się tu przede wszystkim dania przygotowane ze świeżych małż, kalmarów i krewetek z dodatkiem ziół, oliwy i domowego wina. Warto pamiętać, że chorwacka dieta śródziemnomorska została wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Buzara
Na buzaru to grupa dań, które łączy sposób ich przygotowania. Owoce morza duszone są w sosie z białego wina, oliwy, czosnku i natki pietruszki. Tak przygotowywane są krewetki škampi na buzaru, małże Dagnje na buzaru lub Školjke na buzaru. Nie każdy o tym wie, ale oliwa i wino to podstawowe składniki w kuchni chorwackiej.
Prawie każde gospodarstwo produkuje domową oliwę i wino na sprzedaż i własne potrzeby. Istnieje wiele gatunków oliwek, z których pozyskuje się różne smaki. Warto zwrócić uwagę, że oliwa tłoczona jest na wiele sposobów. Efektem są różnice w jej smaku – od łagodnego, z owocowym posmakiem po wyrazisty i wytrawny.
Peka
Peka nie jest właściwie daniem, ale oryginalnym sposobem przygotowywania potraw. Mięso obłożone warzywami pieczone jest na otwartym ogniu pod przykryciem w kształcie kopuły, przypominającej pokrywę brytfanny, na którą narzuca się warstwę gorącego popiołu. Na dania ispod peke nadają się też ryby i owoce morza, smaczne są też wersje z samymi warzywami. Choć najbardziej rozpowszechniona jest w rejonie Dalmacji, to znana jest każdemu Chorwatowi, a przepisy na pekę przekazywane są tutaj z pokolenia na pokolenie.
Gregada
Podobnie jak potrawy ispod peke, gregada to danie typowe dla Dalmacji. Przygotowuje się ją z ryb i ziemniaków duszonych w kociołku. Gregada wywodzi się z Grecji, skąd trafiła do Dalmacji już około 2 tys. lat temu. Rzecz jasna wówczas do jej przygotowania nie używano ziemniaków, lecz chleba.
Kulinarne tajemnice interioru
Kontynentalna część Chorwacji słynie w wysokiej jakości mięs produkowanych w lokalnych gospodarstwach, warzyw, a szczególnie ziemniaków, których jedna z odmian – ziemniaki z regionu Lika (lički krumpir) – wpisana jest do Rejestru Chronionych Oznaczeń Geograficznych. Tutaj jada się również drób, dziczyznę, a także ryby słodkowodne.
ČobanacTo danie popularne jest w rejonie Slawonii. Składa się kilku gatunków mięs jak wieprzowina, wołowina i dziczyzna przekładanych świeżymi warzywami. Wszystkie składniki dusi się przez wiele godzin w kociołku nad otwartym ogniem. Ze Slawonii pochodzi też duszona, nadziewana papryka znana jako fiš paprikaš i przysmak, który docenią wegetarianie – sataraš, czyli duszone warzywa.
Ogulinska masnica
Ogulinska masnica to drożdżowe ciasto nadziewane farszem z cebuli, jajek i słoniny znane przede wszystkim w rejonach Lika i Gorski Kotar. Najsmaczniejsza jest ta podawana prosto z pieca. Również w piecu przyrządza się Ličke police, pieczone ziemniaki, podawane z lokalnym serem škripavac. Ciekawostką jest fakt, że Lika i Gorski Kotar to rejony, w których możemy też skosztować żabich udek.
Kotlovina
Jeśli odwiedzimy okolice Zagrzebia, warto skosztować kotloviny. To danie przygotowywane jest w ciekawy sposób: na dużej beczce stawia się bardzo szerokie patelnie, czasem o średnicy nawet dwóch metrów, w których smaży się, a następnie dusi różne rodzaje mięs. Sekret smaku tego dania tkwi w powolnym gotowaniu i dodatku domowego wina. Kotlovine zazwyczaj przygotowuje się na rodzinnych i towarzyskich spotkaniach.
W poszukiwaniu kulinarnych doznań
Spróbować chorwackiej kuchni możemy u naszego gospodarza, jeśli zatrzymamy się w agroturystyce. Chorwaci są bardzo gościnni i chętnie częstują gości tym, co sami produkują w swoim gospodarstwie i gotują w kuchni. Innym sprawdzonym pomysłem jest wizyta w lokalnej chorwackiej restauracji, czy w konobach. Wybierzmy jednak koniecznie tę, w której stołują się lokalni mieszkańcy.
Na terenie całej Chorwacji odbywają się liczne imprezy kulinarne. Odwiedzić możemy Festiwal Makaronu, który odbywa się w lipcu w Žminju, albo Dni Trufli we wrześniu w miejscowości Buzet. Ważnym wydarzeniem są też Dni Oliwy. Takie wydarzenia odbywają się w Chorwacji przez cały rok, a restauratorzy i lokalni producenci zawsze starają się oczarować gości swoją ofertą.