Gruzja - największe atrakcje podkaukaskiego zakątka

Wyprawy do Gruzji w ostatnich latach cieszą się wśród Polaków dużą popularnością. Trudno jednoznacznie stwierdzić, co tak szczególnego przyciąga ich w te strony: niesamowite krajobrazy, wiekowe zabytki kultury chrześcijańskiej, smaczna regionalna kuchnia i wyjątkowe wina czy wreszcie życzliwi mieszkańcy, traktujący gości jak członków rodziny. Być może zresztą wszystkie te aspekty razem wzięte sprawiają, że w tym niewielkim kraju, skrytym w cieniu gór łatwo poczuć się jak w domu. Dzięki tanim liniom lotniczym Polacy mają możliwość odkrycia go za niewielkie pieniądze. Z Warszawy do Kutaisi dolecimy już za 199 zł w jedną stronę.

To rozciągnięte wzdłuż południowych zboczy Wielkiego Kaukazu państwo łączy w sobie ducha Europy i Azji. Sąsiaduje z Turcją, Armenią, Azerbejdżanem i Rosją. Jego zachodnie wybrzeże otwiera się na Morze Czarne. Stołeczne Tbilisi *nad rzeką Kurą według legendy założył gruziński król Kartlii - Wachtang Gorgasali, gdy podczas polowania odkrył w tym rejonie gorące źródła. Ekspertyzy archeologiczne mówią jednak, że gród istniał na długo przed narodzinami władcy. Jak powszechnie wiadomo, *Sakartwelo, bo tak nazywają ten kraj jego mieszkańcy, winem stoi. Mimo to zanim zaczniemy zachwalać walory lokalnych szlachetnych trunków, zobaczmy, jakie poza tym atrakcje ma nam jeszcze do zaoferowania ojczyzna serdecznych Gruzinów.

Tekst: Mariusz Kapczyński (redaktor naczelny vinisfera.pl) - Magazyn All Inclusive/ if/udm

[

]( http://www.all-inclusive.com.pl/ )

Najpiękniejszym gruzińskim miastem jest bez wątpienia Tbilisi. Ta niemal 1,5-milionowa stolica wznosi się we wschodniej części kraju. W jej bogatej historii, pełnej wielu dramatycznych zwrotów, splatają się wpływy perskie, arabskie, tureckie, rosyjskie i europejskie. Turysta, który zawita do niej po raz pierwszy, może spokojnie poddać się intrygującemu rytmowi tego miejsca i zwiedzać je bez szczególnego planu, nie musi się też obawiać o swoje bezpieczeństwo. W tym malowniczo położonym na wzgórzach mieście nie brakuje galerii, muzeów, klimatycznych restauracji i kawiarni, starych łaźni siarkowych, pięknych cerkwi, zapomnianych przez wszystkich zakątków i domów z dużymi, misternie zdobionymi werandami i balkonami, będących chyba najbardziej charakterystycznym jego elementem. Sama przechadzka główną miejską arterią - aleją Szoty Rustawelego - zajmie nam sporo czasu. Najlepiej rozpocząć ją od placu Wolności. Warto wspiąć się na górę Mtacminda i wstąpić do klasztoru św. Dawida. Rozpościera się
stąd również rozległa panorama stolicy, która robi olbrzymie wrażenie zwłaszcza nocą, gdy rozbłysną wszystkie światła.

Kolejnym punktem obowiązkowym podczas zwiedzania Gruzji *jest położone nad Morzem Czarnym *Batumi, w którym panuje duża różnorodność etniczna. Mieszkają tu Gruzini (86 proc.), Ormianie (7,5 proc.) i Rosjanie (6,3 proc.). Nowoczesne, strzeliste hotele sąsiadują w kurorcie z dawnymi kupieckimi domami i pałacami. Wciąż powstają tutaj również kolejne inwestycje. O ich charakterze estetycznym można - oczywiście - dyskutować, niemniej dynamikę urbanistycznego rozwoju daje się podczas wizyty w mieście zauważyć bez trudu. W miejscowości Mtsvane Kontskhi (Zielony Przylądek), usytuowanej ok. 9 km od centrum, leży rozległy Ogród Botaniczny Batumi. To jeden z największych obiektów tego typu na ziemi, dlatego na wycieczkę do niego powinno się przeznaczyć cały dzień. W samym kurorcie warto zobaczyć otoczony piękną zabudową plac Europy czy efektowny Piazza, na który wychodzą liczne bary, kawiarnie i restauracje. Poza tym trzeba przejść się do XIX-wiecznego meczetu, synagogi z początku XX stulecia i
parku Przymorskiego oraz pospacerować długą promenadą i napić się wina w jednej z knajpek. Jednym ze współczesnych symboli stolicy Adżarii jest też ażurowa 130-metrowa wieża Alfabetu z 33 literami wyjątkowego pisma gruzińskiego. Niedaleko portu znajduje się inna, 25-metrowa konstrukcja, zwana wieżą Czaczy. Codziennie o godz. 19:00 z czterech jej dystrybutorów wypływa... destylat winogronowy, czyli _ czacza _.

Batumi jest stolicą Adżarskiej Republiki Autonomicznej - specyficznego obszaru na mapie kraju. Dość dużą część populacji stanowią w nim muzułmanie (niecałe 30 proc.), podczas gdy w całej Gruzji dominującą religią jest prawosławie - ok. 84 proc. wiernych. Ta statystyka wynika z tego, że w czasie okupacji tureckiej w XVI i XVII w. większość Adżarów zmuszona została do przejścia na islam. Mimo to nie zasymilowali się oni z Turkami, nadal kultywowali gruzińskie zwyczaje oraz zachowali swój język. W czasach najnowszych, bo w 1991 r., Adżaria pod rządami popieranego przez Rosję Asłana Abaszydze, zwanego "czerwonym sułtanem", stała się praktycznie niepodległym państwem. Po rewolucji róż, w maju 2004 r., groźba interwencji zbrojnej ze strony nowego prezydenta Micheila Saakaszwilego zmusiła adżarskiego przywódcę do opuszczenia gruzińskich granic.

W centralnym regionie Imeretia, w wiosce Mia niedaleko 20-tysięcznego miasta Cziatura wznosi się wśród zieleni samotna skała Katskhi Pillar. Jest wysoka na 40 m i przypomina kształtem Maczugę Herkulesa z polskiego Ojcowskiego Parku Narodowego. Na jej szczycie wybudowano mały kościółek i pustelnię. Pokutuje i modli się tu od 20 już lat mnich Maxim Qavtaradze z Cziatury. Na wierzchołek prowadzi stara, 40-metrowa żelazna drabina. Pustelnik bardzo rzadko przyjmuje gości, a kobiety nigdy nie miały wstępu do jego domostwa. Do kontaktu z ludźmi oraz dostaw produktów niezbędnych do przeżycia służy mu ręczna winda, zamontowana na drucie rozpiętym między szczytem a podnóżem skały.

Popularną gruzińską atrakcją są skalne miasta *rozrzucone po całym kraju. Na południu, w regionie Samcche-Dżawachetia znajduje się *Wardzia, wykuta w górze Eruszeli. Do dziś zachowało się w niej ok. 300 komnat, ale kiedyś na kilkunastu piętrach było ich mniej więcej 3 tys. Podczas średniowiecznych najazdów Mongołów na te ziemie mogło się tu schronić nawet do 50 tys. ludzi! Niestety, w XIII w. trzęsienie ziemi zniszczyło większą część olbrzymiego kompleksu. Obecnie tym osobliwym miejscem opiekuje się grupka mnichów, pobierających niewielką opłatę za zwiedzanie. Z kolei we wschodniej Gruzji, ok. 10 km na wschód od miasta Gori, leży otoczone rezerwatem Upliscyche (na zdjęciu). Badania archeologiczne wskazują, że pierwsze tutejsze jaskinie mieszkalne powstały już w V w. p.n.e. Uchodzą one za jedne z najstarszych tego typu grot w granicach kraju. Ten ważny niegdyś ośrodek społeczny również nie oparł się trzęsieniu ziemi, z tym że temu z 1920 r. Wyjątkowo urokliwie Upliscyche bywa poza
sezonem - rozciąga się stąd wspaniały widok na rozległą równinę, a ciszę zakłóca tylko wiatr wpadający przez otwory w kamiennych ścianach.

Na wschodnim krańcu Kachetii odwiedzić trzeba nieduże, ale niezmiernie urocze miasteczko Sighnaghi, położone na wzgórzu pasma Gombori na wysokości 790 m n.p.m. Słynie ono właśnie z produkcji szlachetnego trunku i ręcznie tkanych dywanów. Z jego dawnych murów obronnych rozciąga się fantastyczna panorama doliny rzeki Alazani. Spacer miejskimi uliczkami to czysta przyjemność, odnowione kamieniczki z charakterystycznymi balkonami wyglądają wręcz pocztówkowo i tworzą naprawdę romantyczną scenerię. Pewnie dlatego Sighnaghi nazywa się "małą Toskanią" albo "miastem zakochanych". W okolicy możemy zwiedzić ważny dla Gruzinów *monastyr św. Jerzego w Bodbe *z relikwiami św. Nino, apostołki i patronki Gruzji.

Gruzja słynie ze swoich win i uchodzi za kolebkę tego trunku. Jego miłośnicy w trakcie podróży po tym kraju wcześniej czy później zawsze trafiają do Kachetii - jego największego i najważniejszego regionu winiarskiego, położonego na wschodzie. Uprawie winorośli sprzyjają w nim odpowiedni klimat i dobre gleby. Szczególnie wyróżnia się na tym obszarze duża dolina rzeki Alazani. Wśród odmian białych winogron prym wiedzie _ rkatsiteli _, między czerwonymi króluje _ saperavi _, dające gęste, taniczne i aromatyczne kompozycje. Dwie trzecie krajowych szlachetnych trunków pochodzi właśnie z Kachetii. Sami Gruzini bardzo szanują wino, pijają je chętnie i z równą ochotą się nim przy stole dzielą.

W tym malowniczym regionie, nizinnym przy wybrzeżu Morza Czarnego i łagodnie górzystym w głębi lądu, panuje umiarkowanie subtropikalny klimat. Przy gdzieniegdzie kamienistych plażach znajdziemy znane kąpieliska i uzdrowiska. W lokalnych winnicach największą popularnością cieszą się czerwone szczepy _ chkhaveri _, _ ojaleshi _ i biała odmiana _ tsolikauri _. W Adżarii warto samemu poszukać małych, rodzinnych winiarni. Ja w ten sposób w miejscowości Gegelidzeebi trafiłem do lokalnego wytwórcy Nuri Sirabidze. Zresztą tak naprawdę całą Gruzję powinniśmy odkrywać właśnie tak, krok po kroku.

Tekst: Mariusz Kapczyński (redaktor naczelny vinisfera.pl) - Magazyn All Inclusive/ if/udm

[

]( http://www.all-inclusive.com.pl/ )