Jedno z najmniej docenianych miast w Polsce. Omijając je, robicie ogromny błąd

Elbląg to drugie pod względem powierzchni oraz liczby mieszkańców miasto w województwie warmińsko-mazurskim. Dzieli je ok. 60 km od Gdańska i ok. 110 km od Olsztyna. Jedną z najtańszych opcji dojazdu z tych stolic wojewódzkich jest skorzystanie z pociągów regionalnych, które w 1,5 - 2 godziny powinny dowieźć nas do celu. Chcąc zyskać na czasie, lepiej jednak wybrać podróż samochodem. Na wizytę w Elblągu warto zaś przeznaczyć cały weekend.

Elbląg – podstawowe fakty historyczne

Zanim zaczniemy zwiedzanie, poznajmy najważniejsze wydarzenia w historii miasta. Początki Elbląga datuje się na 1237 r. Wtedy to nad brzegiem rzeki o nazwie Elbląg Krzyżacy na czele z mistrzem Hermannem von Balk założyli niewielki gród. Z czasem wyrosła tu osada handlowa. O wyjątkowości tych terenów świadczą szybko przyznane prawa miejskie lubeckie. Elbląg otrzymał je już w 1246 r., co czyni go jednym z najstarszych miast w Polsce. Wkrótce powstał tu murowany zamek, który od 1251 r. stanowił siedzibę mistrza krajowego zakonu krzyżackiego w Prusach.

W XIV w. Elbląg słynął z ważnego portu i należał do związku miast hanzeatyckich, dzięki czemu nastąpił rozwój handlu, a status materialny mieszkańców uległ polepszeniu. Z czasem miasto zaczęło tracić na znaczeniu na rzecz pobliskiego Gdańska.

Po przegranej przez Krzyżaków bitwie pod Grunwaldem w 1410 r. pruscy elblążanie złożyli hołd królowi Polski Władysławowi II Jagielle. Elbląg został włączony do Królestwa Polskiego jednak dopiero w 1466 r. na mocy postanowień II pokoju toruńskiego. W kolejnych wiekach był przedmiotem licznych sporów z Prusami.

Po I rozbiorze Polski w 1772 r. powrócił do państwa pruskiego. W XIX w. nastąpił rozwój miasta i zbudowano m.in. Kanał Elbląski (chciano w ten sposób połączyć tereny Prus Wschodnich z Morzem Bałtyckim), stocznię oraz liczne fabryki.

Po zakończeniu II wojny światowej zniszczony Elbląg wrócił do Polski. Szacuje się, że ucierpiało ok. 65 proc. zabudowy, w tym zabytkowe Stare Miasto. Dzięki licznym badaniom udało się choć częściowo odtworzyć dawny klimat miasta. A nowe "Stare Miasto" oczarowuje dziś wielu turystów!

Czytaj też: Niesamowite lodowisko w Rosji. Ale mają rozmach!

Elbląg – atrakcje dla miłośników zwiedzania

Z dworca autobusowego i kolejowego dotrzemy do Starego Miasta po około 20-minutowym spacerze. Zabytkowy układ ulic pozostał niezmienny od średniowiecza. Pierwszym obowiązkowym punktem naszego programu jest zespół zrekonstruowanych kamieniczek przy ulicy Stary Rynek. To efekt prowadzonych od ponad 30 lat prac budowlano-architektonicznych w nurcie retrowersji. Nie są więc one wiernym odzwierciedleniem przedwojennych budynków, choć nawiązują do dawnego stylu. Trzeba jednak przyznać, że połączenie nowoczesności i tradycji w przypadku elbląskich kamienic wypadło całkiem dobrze.

Piękne kamienice można podziwiać także z lotu ptaka. Warto wspiąć się w tym celu na wieżę katedry św. Mikołaja. Jej wysokość wynosi 97 m, natomiast bezpłatna platforma widokowa jest położona na wysokości 68 m. Zmęczenie po pokonaniu ponad 300 krętych schodków z pewnością wynagradzają niezapomniane widoki. We wnętrzu katedry można z kolei zobaczyć m.in. gotycką chrzcielnicę, kaplicę bł. Karoliny Kózkówny oraz relikwie Krzyża Świętego.

A jak już jesteśmy przy kościołach, nie pomińmy urokliwej ścieżki kościelnej. Wąskie przejście pomiędzy kamienicami łączyło dawniej trzy elbląskie świątynie. Tędy też przechodziły kondukty żałobne. Niestety, po II wojnie światowej ocalał jedynie niewielki fragment ścieżki. Obecnie to jedna z nielicznych, oryginalnych pamiątek po średniowiecznym Elblągu.

W ten sposób docieramy do pobliskiego Muzeum Archeologiczno-Historycznego znajdującego się na terenach podzamcza nieistniejącego już zamku krzyżackiego i dawnego gimnazjum. Można tu zobaczyć m.in. kolekcje wyrobów ceramicznych, monet i bogato zdobionych mebli, a także rekonstrukcję tradycyjnego domu z Żuław. Co ciekawe, eksponatów stale przybywa. Nadal bowiem trwają liczne prace wykopaliskowe. Nie ma więc przesady w stwierdzeniu, że Elbląg to jedno wielkie muzeum pod gołym niebem! Kto wie, możemy sami trafimy podczas spaceru na jakiś cenny okaz?

Po wyjściu z muzeum warto skierować się w stronę bulwaru i rzeki. Można tu nieco odetchnąć i rozkoszować się pięknymi krajobrazami oraz nabrać sił do dalszego zwiedzania. Przed nami jeszcze kilka interesujących obiektów, do których należą m.in.: Centrum Sztuki Galeria EL mieszczące się w dawnym kościele dominikańskim, ratusz staromiejski, a także brama Targowa będąca letnią siedzibą informacji turystycznej i stanowiąca dobry punkt widokowy.

To właśnie obok bramy można spotkać sympatycznego młodzieńca – piekarczyka. Pomnik upamiętnia bohatera miasta, z którym wiąże się ciekawa legenda z okresu wojen między Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego Albrechtem Hohenzollernem a królem Polski Zygmuntem I Starym. Według niej podczas nocnego najazdu Krzyżaków na Elbląg w 1521 r., część mieszkańców wdarła się na wieżę, rzucając z niej kamienie, by odeprzeć atak wroga. Wśród nich znalazł się nieznany piekarczyk. Przeciął on swą łopatą, służącą do wyciągania pieczywa, sznury przytrzymujące kratę bramy. Dzięki temu zabiegowi brama runęła i odcięła wejście do miasta. Zrezygnowani najeźdźcy zostali pokonani, a dzielnego chłopaka okrzyknięto bohaterem.

Zwiedzanie Elbląga dla wnikliwych

Elbląska starówka nie jest duża, ale poza nią można odnaleźć jeszcze kilka miejsc godnych uwagi. Przy dłuższym pobycie w mieście warto zobaczyć: dawne gimnazjum żeńskie im. Cesarzowej Augusty Wiktorii, sąd okręgowy wraz ze stojącą przy nim latarnią gazową z 1914 r., zabytkowy budynek poczty, punkt widokowy na górze Chrobrego, a także bażantarnię.

Idealnym zwieńczeniem spaceru będzie zjedzenie rybnych specjałów serwowanych na Wyspie Spichrzów i przygotowanie się do rejsu statkiem po Kanale Elbląskim ze słynnymi pochylniami.

Czytaj też: Katedra we Florencji zamknięta dla turystów. Powód zaskakuje

Elbląg – atrakcje dla wielbicieli aktywnego wypoczynku

Wspomniany już kilkukrotnie Kanał Elbląski to prawdziwa gratka dla osób chcących spędzić czas na świeżym powietrzu w otoczeniu przyrody. Światowej klasy zabytek hydrotechniczny działa na turystów jak magnes. W końcu "pływanie po trawie" to nie lada atrakcja! Prawdziwym hitem jest rejs na odcinku Buczyniec - Elbląg. Trwa on ok. 4 godz. 40 min. Na tej trasie można zobaczyć m.in. system wyjątkowych pochylni oraz rezerwat ornitologiczny na jeziorze Druzno. Istnieje też szansa na poznanie historii legendarnej osady Truso kojarzonej z wikingami, która znajdowała się dawniej w tych okolicach.

Dodatkowej adrenaliny dostarczy też wizyta w Rodzinnym Parku Rozrywki Nowa Holandia na obrzeżach Elbląga. Park linowy, zjeżdżalnie, trampoliny, kopalnia złota, tematyczne wysepki oraz ptaszarnia powinny przypaść do gustu szczególnie najmłodszym turystom.