Litwa po polsku, czyli patriotyczne wakacje
Zwiedzając Litwę, nie trudno trafić do miejsc ściśle związanych z polską historią czy kulturą. W końcu przez wieki oba państwa stanowiły niemal jedność, a i dziś są mocno związane.
Najlepiej świadczy o tym fakt, że Polacy wciąż są najliczniejszą mniejszością narodową na Litwie i stanowią przeszło 6 proc. populacji kraju. Ślady naszych rodaków znajdziemy więc na każdym kroku. Niektóre z nich są dla nas szczególnie ważne.
Co w Ostrej świecisz Bramie
Niemal każda wycieczka do Wilna, kończy się lub zaczyna przy Ostrej Bramie. Miejsce, o którym pisał Mickiewicz, ma dla nas tak wielkie znaczenie, że jego kopie, mniej lub bardziej udane, stworzyliśmy także na terenie Polski. Znajdziemy je m.in. w Skarżysku-Kamiennej, Wrocławiu, Kętrzynie, Rokitnie czy Licheniu Starym. Oryginał znajduje się jednak na Litwie.
Ostra Brama, czyli gotycka brama Starego Miasta w Wilnie powstała na początku XVI w. W XIX w. wzniesiono w niej kaplicę Ostrobramską i ustawiono sławny obraz. To właśnie wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej Królowej Korony Polski sprawił, że miejsce stało się dla nas tak szczególne.
pl.wikipedia.org / Marcin Białek Pierwotnie w kaplicy umieszczony był napis w języku polskim "Matko Miłosierdzie, pod Twoją obronę uciekamy się", który zastąpił tekst łaciński. Nie zmieniło to jednak faktu, że dla Polaków to wciąż miejsce o ogromnym znaczeniu. Każdego dnia odwiedzają je tysiące polskich turystów, którzy chcą pomodlić się pod obrazem Matki Boskiej, wziąć udział w odprawianej po polsku mszy, albo po prostu zobaczyć miejsce znane z kart "Pana Tadeusza".
Zobacz też: Spenetrowali grunt na głębokość 5 metrów. Niesamowite, co odkryli w miejscu zburzonej synagogi
Śladami Mickiewicza
Dla Litwinów był Litwinem, a dla Polaków Polakiem. Dla wszystkich wielkim twórcą literatury. Spacerując po Wilnie bez trudu znajdziemy tropy wieszcza. Ukochane miasto poety jest nim wprost przesiąknięte. Poza ulicą jego nazwiska, popiersiem w kościele św. Janów czy pomnikiem wieszcza stojącym na skwerze koło kościołów św. Anny i Bernardynów, warto poszukać też innych miejsc przypominających o Mickiewiczu.
Shutterstock.com Za statuą poety leży sześć z ośmiu tablic przedstawiających sceny z "Dziadów", które w latach 30. i 40. wykonał warszawski rzeźbiarz Henryk Kuna. Z kolei niedaleko opisywanej przez niego Ostrej Bramy, w zaułku Bernardyńskim znajduje się jeden z budynków, w których mieszkał. Dziś znajduje się tu muzeum poety.
Ostatnim miejscem, w którym Mickiewicz mieszkał w Wilnie jest budynek w zaułku Literackim 5. To właśnie tu w nocy z 22 na 23 października 1823 r. został aresztowany. Jednak jeszcze przez kilka dni pozostawał w kraju. Wyjechał na zesłanie do Rosji 6 listopada. Przypomina o tym tablica usytuowana na budynku przy ul. Wielkiej 22.
Wiele miejsc związanych z Mickiewiczem już nie istnieje. Np. dom przy ul. Niemieckiej, w którym mieszkał. Zniknęła też oryginalna "cela Konrada" w budynku dawnego klasztoru, dziś przerobionego na hotel. Cela, w której niegdyś więziony był poeta, dziś jest apartamentem, jednak w niewielkim łączniku między hotelem, a kościołem urządzono jej atrapę.
Historia królewskiej miłości
Spacerując po Wilnie trudno nie trafić do imponującej archikatedry. Klasycystyczny budynek robi wrażenie samą bryłą, jednak dla Polaków szczególnym miejscem jest znajdująca się w nim renesansowa kaplica św. Kazimierza. Spoczywa w niej ukochana żona Zygmunta Augusta, Barbara Radziwiłłówna. Miejsce jej spoczynku, prawdopodobnie jest jednocześnie miejscem, w którym poślubiła króla. W tej samej kaplicy znajduje się także serce Władysława IV Wazy.
pl.wikipedia.org / Diliff Kowno po polsku
Nie tylko Wilno skrywa wiele polskich pamiątek. Żeby się o tym przekonać wystarczy pojechać do Kowna. Także po tym mieście najlepszym przewodnikiem będzie Mickiewicz. Znajduje się tu ulica wieszcza, szkoła w której uczył, tablice pamiątkowe i muzeum poety.
Przede wszystkim jednak warto zbłądzić do doliny rzeki Girstupis, w której uwielbiał spędzać czas, a jej piękno opisał w poemacie "Grażyna":
"Widziałem piękną dolinę przy Kownie
Kędy Rusałek dłoń wiosną i latem
Ściele murawę, kraśnym dzierzga kwiatem,
Jest to dolina najpiękniejsza w świecie…"
To właśnie ten cytat wyryto na płycie ustawionej przy tzw. "Kamieniu Mickiewicza", a samą dolinę także nazwano imieniem wieszcza. Ale Kowno, to nie tylko Mickiewicz, ale też inni sławni Polscy ‒ np. Eliza Orzeszkowa. W mieście znajduje się m.in. ulica sławnej pisarki, ale żeby poczuć jej ducha, lepiej wybrać się nad rzekę i po prostu pospacerować nad Niemnem.
pl.wikipedia.org / Foma z polskiej Wikipedii Polskie domy, polskie groby
Polskość na Litwie znajdziemy wszędzie. W serwowanych w restauracjach potrawach, języku, który słychać na wileńskich ulicach, w niewielkich wioskach, które zamieszkują przede wszystkim osoby o polskich korzeniach. Najdobitniej o związku obu narodów świadczą jednak cmentarze. Cmentarz Bernardyński na Zarzeczu czy Cmentarz Na Rossie, to tylko dwa przykłady litewskich nekropolii, na których spoczywają Polacy.
Piękne, choć często zaniedbane pomniki, na zawsze wiążą nas z tą ziemią. Podobnie jak inne krzyże, które nasi rodacy ustawili na Litwie. Wiele z nich znajdziemy niedaleko miejscowości Szawle na tzw. Górze Krzyży ‒ miejscu wyjątkowym nie tylko dla Polaków.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl