Lublin - poznaj różne twarze tego miasta

Wycieczka do Lublina to zawsze dobry pomysł. Stare mury zamku i kościołów pamiętają lata potęgi Piastów i Jagiellonów. Podpisano tu Unię Lubelską, co zaowocowało powstaniem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Historia łagodnie, choć konsekwentnie, przeplata się tu z teraźniejszością. W ostatnich latach miasto przeszło wspaniałą metamorfozę, wyraźnie odmłodniało, nie tracąc przy tym dawnego ducha. Odwiedzając je po kilku latach, z trudem rozpoznać można znajome miejsca. Inna, zdecydowanie pozytywna, jest też atmosfera Lublina, kojarzonego coraz częściej z ludźmi młodymi, pełnymi energii. Być może dlatego, że w Lublinie notuje się jedno z największych w Polsce skupisk studentów. Co warto tu zobaczyć?
Marta Legieć

Starówka Lublina jest jedną z niewielu, które przetrwały drugą wojnę światową. Od kiedy została gruntownie odnowiona, jej cenne zabytki na nowo robią wrażenie. Najważniejsze z nich znajdują się w centrum miasta. Uwagę przykuwa piękny zamek z XII wieku z unikatową kaplicą Trójcy Świętej. Jest też Krakowskie Przedmieście, jedna z najładniejszych ulic Lublina, której fragment jest zamknięty dla ruchu samochodów i przekształcony w deptak. Można przy niej zobaczyć m.in. kościół św. Ducha z XV w., ratusz z XIX w. i pałacyk Morskich z XVIII w. Znajdziemy tu modne restauracje, ekskluzywne sklepy i masę niewielkich knajpek. Wartymi uwagi są barokowy pałac Czartoryskich stworzony na przełomie XVII/ XVIII w., pałac Lubomirskich z XVI w. Ozdobą Lublina są również miejskie kamienice i bramy.

Oddalając się nieco od centrum warto odwiedzić Muzeum Wsi Lubelskiej, założone na początku lat 60. XX wieku. Będzie to okazja do wyjątkowej podróży oraz bliskiego spotkania z przeszłością. Zgromadzono tu bezcenne pamiątki związane z dawnym życiem wsi, dworów i miasteczek Lubelszczyzny.

Ogród Saski przy Alejach Racławickich to najstarszy i zdecydowanie najbardziej reprezentacyjny park w Lublinie. Założony został w 1837 r. na terenach należących dawniej do klasztoru dominikanów. Są tu alejki, stawy i ciche zakątki, w sam raz dla zmęczonych zwiedzaniem. Na wycieczkę można też wybrać Ogród Botaniczny na Sławinku. Ciągną się tu naturalne lessowe wąwozy, urzekają stawy, źródła oraz mnóstwo roślin.

W granicach miasta znajduje się też dawny obóz koncentracyjny, który był drugą co do wielkości, po Auschwitz, hitlerowską fabryką śmierci. Zachowały się tu baraki, wieże strażnicze, piece krematoryjne i narzędzia tortur. Na terenach byłego obozu funkcjonuje Państwowe Muzeum na Majdanku.

Przez ponad 700 lat miasto było silnie związane z Żydami i nazywane Jerozolimą Królestwa Polskiego. Przed wojną, wśród ponad 110 tys. mieszkańców Lublina, 40 tys. stanowili Żydzi. Ich dzielnica rozciągała się wokół zamku. W czasie wojny hitlerowcy utworzyli tu getto. Większość jego mieszkańców w 1942 r. wywieźli do obozu zagłady w Bełżcu, a dzielnicę zburzyli. Nigdy potem nie została odbudowana. Obecnie w tym miejscu jest plac Zamkowy, w okresie PRL-u nazywany placem Zebrań Ludowych. Powstał w latach 50. Historię miasta odkrywać też można na cmentarzu żydowskim, który założono w 1829 r. Spoczywa tu ponad 50 tys. lublinian wyznania mojżeszowego. Zniszczony przez Niemców w czasie wojny został odnowiony i uporządkowany w końcu lat 80.

Miasto ma też swoich wybitnych przedstawicieli. Wirtuoz skrzypiec, Henryk Wieniawski, to jeden z tych lublinian, którzy zyskali światowe uznanie, a ich pamięć jest ciągle żywa. Z miastem związane są też losy Bolesława Prusa, który choć urodził się w Hrubieszowie, zamieszkał na jakiś czas w Lublinie. Sam przyznawał, że tutejsi mieszkańcy stali się pierwowzorami wielu postaci z jego powieści. Poza tym właśnie *w Lublinie powstały zespoły Budka Suflera i Bajm. *

Wyjątkową atrakcję miasta stanowi też tutejsza kuchnia. Kto nie słyszał o lubelskich cebularzach, których tradycja wypiekania sięga XIX wieku? Cebularze jako pierwsi zaczęli wypiekać Żydzi z lubelskiego starego miasta. Potem receptura rozprzestrzeniła się po całej Lubelszczyźnie. Wpisane na listę produktów tradycyjnych wypieki formuje się tu ręcznie, z poszanowaniem starych przepisów. Poszukując śladów dawanych lat, warto zajrzeć do odrestaurowanej Piwnicy pod Fortuną w zabytkowej kamienicy przy rynku na starym mieście. Można tu zwiedzać dawną winiarnię ozdobioną XVI-wiecznymi polichromiami. Jest też dziewięć innych sal tematycznych, wyposażonych w multimedialne prezentacje historii miasta. Miejscowe restauracje zaserwują nam kuchnię regionalną z mocnym akcentem kresowym. Lubelszczyzna to kraina wszelkiego rodzaju pierogów: ruskich, z kaszą, z kapustą, owocami czy grzybami.
Marta Legieć