_ Z wnętrza krokodylich jaj, tuż przed wykluciem się potomstwa, dochodzą odgłosy brzmiące jak \"Uff! Uff! Uff!\". To młode krokodyle informują swoje matki, że mają zamiar wydostać się na świat. Dotychczas uważano, że podobną informację przekazują swoim rodzicom tylko ptaki - piszą naukowcy francuscy na łamach \"Current Biology\". _
Krokodyle nilowe, jeszcze przed wykluciem się z jaj, wydają odgłosy, które nie są przypadkowymi dźwiękami, ale niosą konkretny komunikat - podkreślają badacze. Stłumione dźwięki \"Uff! Uff! Uff!\" skierowane są do matki i oznaczają: \"Mamo! Zaczynaj kopać legowisko!\"
Eksperymenty przeprowadzili Amelie Vergne i Nicolas Mathevon z Universite Jean Monnet we Francji. Zdaniem naukowców, zachowanie to jest istotne dla przetrwania młodych krokodyli, które po opuszczeniu jaj są szczególnie narażone na ataki drapieżników.
Co więcej, jak uważają badacze, dźwięki te pomagają młodym krokodylom zsynchronizować moment jednoczesnego wyklucia się. Dzięki temu wszystkie młode wykluwają się w jednym terminie, pod okiem matki, która została o tym wydarzeniu uprzedzona wcześniejszymi odgłosami.
Badania przeprowadzono w jednym z francuskich ogrodów zoologicznych. Naukowcy do eksperymentu użyli jaj, z których - jak przypuszczano - w ciągu najwyżej 10 dni wyklują się młode. Jaja podzielono na trzy grupy. Pierwszej grupie odtwarzano nagrane wcześniej \"Uff! Uff! Uff!\", drugiej odtwarzano nagranie szumu, trzecia zaś znajdowała się w cichym pomieszczeniu.
Pierwsza grupa zareagowała najszybciej. Jak opisują badacze, jaja zaczęły się poruszać, a po chwili młode rozpoczęły wykluwanie się. Wszystkie krokodyle opuściły jaja albo już w czasie nagrania, albo w ciągu najbliższych 10 minut. W drugiej grupie jajo opuścił tylko jeden osobnik, reszta zaś co najmniej w pięć godzin po odtworzeniu nagrania. Trzecia grupa również zaczęła się wykluwać dużo później.
Naukowcy badali również reakcje krokodylich matek na nagrane dźwięki. \"W ogrodzie zoologicznym, gdzie przeprowadzaliśmy eksperyment, jaja są zawsze zabierane z legowiska niedługo po ich złożeniu i umieszczane w inkubatorach. Mimo to matki cały czas +trzymają wartę+ w pobliżu\" - wyjaśniają naukowcy.
Pod koniec okresu inkubacji naukowcy ukryli głośniki w pobliżu pustych legowisk. Następnie dziesięciu samicom odtwarzali nagrania czekających na wyklucie krokodyli, przemieszane z nagraniami szumu. Samice dużo częściej reagowały na odgłosy młodych niż na szum - odwracały głowy lub szły w kierunku źródła dźwięków. Osiem matek zaczęło kopać legowiska dla młodych.
\"Ponieważ ptaki również charakteryzują się podobną komunikacją, być może wywodzi się ona z wczesnego etapu ewolucji, kiedy żyły archozaury - wspólni przodkowie krokodyli i dzisiejszych ptaków\" - spekulują badacze.
(PAP)
krx/ yy/
