Podziemna architektura. 10 najpiękniejszych stacji metra na świecie

Arts et Métiers - Paryż, Francja

Otwarcie: 19 października 1904 roku

Opis: Kolej podziemna w Paryżu jest jedną z najbardziej rozbudowanych, ma 16 linii o długości całkowitej 220 km. Metro zostało otwarte z okazji Wystawy Światowej w 1900 roku, której organizatorem był w tamtym roku Paryż. Z metra korzysta 4,5 miliona podróżnych dziennie.

Wystrój: Warta uwagi jest przede wszystkim stacja Art et Metiers. Obecny jej wygląd zaprojektował belgijski artysta Francois Schulten, który w 1994 roku ozdobił ją okrągłymi oknami oprawionymi w miedziane ramy, tworząc w ten sposób iluzję łodzi podwodnej, która pojawia się w powieści Juliusza Verne’a Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi. W korytarzu przesiadkowym do dziś znajdują się unikatowe drewniane schody ruchome.

Ciekawostka: Stacja znajduje się pod muzeum francuskiego postępu technologicznego i przemysłowego designu (Conservatoire national de arts et métiers).

Toledo - Neapol, Włochy

Otwarcie: 17 września 2012 roku

Opis: Neapolitańskie metro składa się z dwóch linii i 26 stacji. Stacja Toledo to jedna z ostatnich otwartych stacji. Zaprojektował ją 2004 w roku hiszpański architekt Oscar Tusquets Blanca. W 2009 roku zakończono główne prace budowlane, jednak stacja doczekała się otwarcia dopiero w 2012 roku. Leży 50 metrów pod ziemią.

Wystrój: Niebieska kolorystyka sprawia, że cała stacja przypomina podmorski świat. Wspinając się na powierzchnię ziemi do centrum Quartieri Spagnoli, człowiek ma wrażenie, jakby pływał w wodach morskich. Sprzyja temu także tunel o długości 38 metrów, który mieni się w zależności od intensywności światła dziennego. Co więcej, cały przedsionek wyłożony jest mozaiką Bisazza, która przypomina prószący śnieg.

Ciekawostka: Według najróżniejszych rankingów jest to najpiękniejsza stacja na świecie.

City Hall - Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki

Otwarcie: 27 października 1904 roku

Opis: Budowa końcowej stacji na Dolnym Manhattanie rozpoczęła się już w marcu 1900 roku w pobliżu ratusza według projektu renomowanej firmy architektonicznej Heins & LaFarge. Gotową stację uroczyście otworzył starosta Robert van Wyck. Przystanek nigdy jednak nie pełnił ważnej funkcji, dlatego z końcem grudnia 1945 roku został zamknięty. Pomimo tego do dziś można zwiedzić stację i podziwiać jej piękno, nawet z przewodnikiem nowojorskiego muzeum transportu. Zwiedzanie odbywa się 16 razy w roku.

Wystrój: Stacja wyróżnia się przede wszystkim wysokimi wyłożonymi kaflami stropami autorstwa Rafaela Guastavina. Światło przedostaje się na peron dzięki szlifowanym szklanym płytkom. Peron w kształcie zakrętu ma tylko jedną platformę, pociągi zakręcały na nim z powrotem w stronę Bronxu.

Ciekawostka: City Hall była jedyną stacją, która nie miała zamontowanych obrotowych bramek biletowych.

T-Centralen - Sztokholm, Szwecja

Otwarcie: 24 listopada 1957 roku

Opis: Stacja znajduje się w centrum miasta, gdzie przecinają się wszystkie trzy linie podziemnego systemu. Należy zatem do stacji o największym obłożeniu. Za pomocą przejścia podziemnego dla pieszych połączona jest ze sztokholmskim dworcem głównym. Na stacji znajdują się dwa oddzielone od siebie perony, które łączą długie schody ruchome na półpiętrze. Górny poziom znajduje się 8,5 metra pod ziemią, zaś dolne piętro jest na głębokości 14 metrów.

Wystrój: Surowe ściany pokryte są obrazami fińskiego artysty Pera Olofa Ulvedta, który użył pięknych odcieni niebieskiego, aby zapewnić podróżnym poczucie spokoju w dzisiejszych zabieganych czasach. Biało-niebieskie wzory namalowane na kamiennym stropie przypominają rzymskie wieńce laurowe.

Ciekawostka: Jednego dnia w 2018 roku przez stację metra przewinęło się łącznie 350 000 podróżnych.

Khalid bin al-Valíd (BurJuman Center) - Dubaj, Zjednoczne Emiraty Arabskie

Otwarcie: 9 września 2009 roku

Opis: Metro w Dubaju należy do najmłodszych na świecie, dopiero niedawno zaczęło się rozbudowywać. Na razie działają tylko dwie linie z 53 stacjami o łącznej długości 76 km. Zaplanowana jest budowa w sumie czterech linii o długości 318 km. Stacja Khalid bin al-Valíd była jedną z najwcześniej otwartych, w 2012 zmieniła nazwę na Burjuman Center zgodnie z miejscowym centrum handlowym. W pobliżu stacji znajduje się szereg ważnych konsulatów (Kanady, Egiptu, Indii czy Zjednoczonego Królestwa).

Wystrój: W budowie uczestniczyli także europejscy szklarze i designerzy. Dekoracyjne oświetlenie zaprojektowała czeska firma Lasvit. Stację zdobi osiem żyrandoli wykonanych z giętego szkła strukturyzowanego, które ma przypominać strumień wody. Jest on podzielony na puste w środku, ręcznie dmuchane szklane krople. Przezroczyste szkło pojawia się tu na przemian z niebieskim, aby wzmocnić motyw wody, dzięki czemu oświetlenie sprawia wrażenie niemal żywego organizmu. Ogromne żyrandole wyglądają jak szklane meduzy ze świecącymi parzydełkami na końcach.

Szent Gellért tér - Budapeszt, Węgry

Otwarcie: 28 marca 2014 roku

Opis: Budapeszteńskie metro należy do najstarszych w Europie kontynentalnej, zostało uruchomione już w 1896 roku. Obecnie jeżdżą cztery linie, najstarsza nazywa się Földalatti Vasút. Łącznie mierzy 39 km i ma 52 stacje. Jedną z najpiękniejszych stacji jest Szent Gellért tér, która znajduje się pod placem o tej samej nazwie na prawym brzegu Dunaju. Stacja ma 87 metrów długości.

Wystrój: Zmodernizowana stacja wygląda jak kalejdoskop i przypomina słynne Łaźnie Gellerta, które znajdują się tuż przy wyjściu z metra. Przystanek ten należy do linii M4, a jego wygląd został zainspirowany metrem w Kopenhadze i Monachium. Światło przenika tu przez gigantyczne szklane świetliki. Białe geometryczne ławki zaprojektował niemiecki designer Konstantin Grcic.

Ciekawostka: Pierwsze plany linii M4 pochodzą z lat 70., ale budowa rozpoczęła się dopiero w 2006 roku. Budowie siedmiokilometrowej trasy towarzyszył szereg afer korupcyjnych, jej cena wzrosła w przeliczeniu do 6,5 miliarda złotych.

Solna Centrum - Sztokholm, Szwecja

Otwarcie: 31 sierpnia 1975 roku

Opis: Sztokholmskie metro tworzą trzy linie, na których działa siedem tras. Pierwszą otwarto już w 1950 roku. Dziś funkcjonuje aż 100 przystanków. Stacje metra szwedzkiej stolicy należą do najpiękniejszych na świecie i nazywa się je najdłuższą galerią sztuki na świecie. Stacja metra Solna znajduje się około 5 km od centrum Sztokholmu w pobliżu stadionu Friends Arena.

Wystrój: Na pierwszy rzut oka Solna Centrum wygląda jak podziemna jaskinia, stworzyli ją w latach 70. Anders Aberg i Karl-Olov Bjor. Ściany i stropy mają ciemnoczerwony kolor i wyglądają jak gorąca lawa albo piekło.

Ciekawostka: Nad wystrojem sztokholmskiego metra pracowało ponad 150 architektów, malarzy, rzeźbiarzy i artystów inscenizacji.

Komsomolskaja - Moskwa, Rosja

Otwarcie: 15 maja 1935 roku

Opis: Moskiewskie metro tworzy sieć dwunastu w większości podziemnych linii metra. Opiera się na nim cały transport miejski, zaraz po Tokio jest drugim najbardziej obciążonym metrem na świecie. Cały system ma długość 333,4 km i posiada 200 stacji. Większość z nich wyłożona jest ozdobnymi kamieniami, takimi jak marmur czy granit, przejścia zaś często zdobią mozaiki lub płaskorzeźby. Jedna z najpiękniejszych stacji znajduje się na linii Sokolniczeskaja i nosi nazwę Komsomolskaja.

Wystrój: Autorem stacji jest Aleksiej Wiktorowicz Szczusiew, projekt opracował D. N. Czeczulin. Jest to jedna z najokazalszych zdobionych stacji rosyjskiego metra. Posadzka wyłożona jest kilkoma rodzajami granitu, ściany pokrywa różowy marmur. Nietypowe są również balkony, połączone z przejściami dla pasażerów. Peron oddziela od hali głównej 68 kolumn z białego marmuru. Strop tworzy żółto-biała sztukateria z ośmioma monumentalnymi mozaikami, przedstawiającymi kluczowe wydarzenia i postaci z historii Rosji. Całą scenę oświetlają olbrzymie żyrandole z brązu.

Ciekawostka: Architektura metra posiada cechy stalinowskiego empire, inspirowanego barokowym przepychem z okresu panowania Piotra I Wielkiego i jego córki Elżbiety Piotrowny.

Westfriedhof - Monachium, Niemcy

Otwarcie: 23 października 1998 roku

Opis: Metro w Monachium jest podstawą miejskiego transportu publicznego. Po raz pierwszy ruszyło w 1971 roku, dzięki przygotowaniom na XX Letnie Igrzyska Olimpijskie w 1972 roku. Długość jego linii przekracza 100 km, a w ciągu roku jest w stanie przewieźć 384 miliony podróżnych.

Wystrój: Stacja nie trafiła do podręczników architektury ze względu na surowe betonowe ściany i proste oświetlenie. Estetyczny wygląd ma na sumieniu artysta i architekt Alexander von Branca. Stacja przeszła kilka rekonstrukcji. Największy rozgłos przyniosła jej przebudowa z 2001 roku, kiedy zamontowano tam 11 lamp autorstwa designera Inga Maurera. Mają one średnicę 3,8 metra i świecą na niebiesko, czerwono i żółto.

Plac Wilsona - Warszawa, Polska

Otwarcie: 8 kwietnia 2005 roku

Opis: Plac Wilsona to przystanek pierwszej z dwóch istniejących linii warszawskiego metra. Uroczyste otwarcie odbyło się 8 kwietnia 2005 roku. Dwukondygnacyjna stacja została zaprojektowana przez Andrzeja Chołdzyńskiego. W 2008 roku na konferencji "Metrorail" Plac Wilsona został uznany za najładniejszą stację metra na świecie, która powstała w ostatnich latach.

W lutym 2014 roku znalazł się wśród 12 najbardziej imponujących stacji metra w Europie w rankingu telewizji CNN.

Wystrój: Stacja jest utrzymana w kolorach szarości i srebra. Na posadzce w okolicach schodów znajduje się ciekawa kamienna mozaika. Ściany wzdłuż torowisk stanowią ciekawą fakturę, wykonane są ze stali łatwiordzewiejącej, wierzchnia warstwa rdzy zabezpiecza ją przed dalszym utlenianiem. We wnętrzu zestawiono ze sobą kamień, stal, szkło oraz polerowany, barwiony beton.

Kopuła po stronie południowej stacji Pl. Wilsona jest elementem architektoniczno-konstrukcyjnym niespotykanym w warszawskim metrze. Wykonana w kształcie elipsy pełni funkcję lampionu, który rozświetla stację. W zależności od pory dnia, kopuła świeci na czerwono, fioletowo, niebiesko lub zielono.

Źródło: Świat na dłoni