Absurdalny sen o luksusie. Odwiedziłem 732 opuszczone zameczki dla bogaczy

Dostać się tutaj bez własnego samochodu – to nie jest prosta sprawa. Daleko stąd do jakiegokolwiek dużego miasta, w pobliżu nie ma autostrady ani linii kolejowej. Komunikacja publiczna niemal nie istnieje, zwłaszcza jeśli próbujemy wyszukać połączenia w interenecie. Tak – Mudurnu to cicha, spokojna i urokliwa mieścina gdzieś pośrodku Anatolii. Komu przyszło na myśl, aby z dnia na dzień sprowadzić tutaj kilka tysięcy bogaczy?

Od kiedy na obrzeżach miasteczka wybudowano kuriozalne osiedle Burj al Babas, Mudurnu zdobyło popularność w internetowych wyszukiwarkach. Mało jest jednak informacji i zdjęć z tego miejsca. Dlatego, zanim dorzucę swoje trzy grosze o opuszczonym osiedlu, warto przyjrzeć się położonemu w jego pobliżu miasteczku.

Oto jestem na tureckiej prowincji. Dzień wcześniej trzeba było dojechać do pobliskiego miasta Bolu, a tam znaleźć jakikolwiek hotel. Po angielsku nie mówi tu nikt, nawet obsługa lotniska, punktów informacji turystycznej, czy… niektóre stewardesy na międzynarodowych trasach. Przyszło mi zatem testować zakurzoną znajomość niemieckiego. – Ich wollen nach Mudurnu fahren – kaleczyłem i tak szorstki język zachodniego sąsiada.

To chyba pierwszy raz w trakcie podróży, kiedy wspomnienia z lekcji niemieckiego w gimnazjum naprawdę mi się przydały. Znalezienie lokalnego busika poszło nadzwyczaj sprawnie i oto wysiadam na głównej ulicy w Mudurnu.

Jest późny listopad, dziesiąta rano, owiewa mnie mroźne górskie powietrze. W Mudurnu czuję się trochę jak na zimowym Kaukazie, a trochę jak w Bośni sprzed 10 lat. Zaniedbane domki, stary asfalt, biegające po ulicy psy, panowie z wąsem, panie w chustach i czujne spojrzenia miejscowych. Tuż obok stoi ciężarówka pełna fistaszków.

Centrum miasteczka okazuje się całkiem urokliwe, zresztą – jak głosi stojąca przy drodze tablica – znalazło się na liście informacyjnej UNESCO, będącej swego rodzaju “poczekalnią” dla kandydatów do wpisania na główną listę światowego dziedzictwa. Widać, że są tu jakieś aspiracje do rozwoju turystyki, bo stoi nawet budka opisana jako informacja turystyczna (oczywiście zamknięta na głucho).

Tak, w Mudurnu jest ładnie i całkiem prowincjonalnie. Fotografuję wystawione koło remizy stare pojazdy straży pożarnej. Zachodzę na moment do zabytkowego hammamu (tureckiej łaźni), z którego wygania silny zapach piwnicy i potu. Kupuję suszone figi na miejscowym targu.

W głowie wciąż kołacze się myśl: kto chciałby tu spraszać tysiące bogaczy?!

Po godzinnym spacerze staję na urwisku, z którego widać cel. Zamieram. Na żywo Burj al Babas wygląda dużo potężniej, niż na zdjęciach. Chłód poranka ustępuje powoli sile południowego słońca, a mrużę oczy i próbuję dostrzec wszystkie rozsiane po wzgórzach dzielnice niedobudowanych pałacyków.

Historia tego miejsca sięga 2014 r. i jest bardzo “arabska” w formie. Luksusowe osiedle miało się składać z 732 identycznych pałacyków w disneyowsko-francuskim stylu. Nie zabrakłoby oczywiście wielkiego centrum handlowego, kina, basenu oraz innych niezbędnych bogaczom atrakcji. Okazało się jednak, że kuriozalne projekty architektoniczne, takie jak sztuczne wyspy w kształcie palmy, niebotycznie wysokie wieżowce czy inne zachcianki rynku deweloperów, mogą przynosić zyski w bogatych ropą państwach Zatoki Perskiej. Niekoniecznie pośrodku tureckiej prowincji, gdzie ciężarówka z fistaszkami wciąż stanowi lepszy pomysł na biznes.

Jak podają media, całość przedsięwzięcia Burj al Babas miała kosztować ponad 200 mln dolarów. Do tej pory inwestorowi udało się sprzedać zaledwie kilka nieruchomości o wartości nieprzekraczającej pół miliona dolarów.

– Musielibyśmy sprzedać jedynie 100 pałacyków, aby spłacić nasze zadłużenie – parę lat temu mówił mediom Mezher Yerdelen, wiceprezes Sarot Property Group, bankrutującego inwestora Burj al Babas. – Wierzę w to, że przejdziemy ten kryzys w 4-5 miesięcy i częściowo zainaugurujemy nasz projekt w 2019 r.

Wciąż nie wygląda jednak na to, żeby cokolwiek miało się ruszyć. Nic w tym dziwnego – potencjalnych lokatorów oraz inwestorów skutecznie odstraszyło nie tylko absurdalne położenie osiedla, ale i niepewność całego przedsięwzięcia. Nawet jeśli konkretny kupiec miałby otrzymać w pełni wykończony pałacyk, kto chciałby mieszkać na wielkim placu budowy o niejasnej przyszłości? I wreszcie – który z bogaczy chciałby się stać częścią większej całości? Ekstrawaganccy milionerzy wolą się raczej wyróżniać, niż mieszkać w jednym z setek takich samych budynków.

Nic tu nie jest "amazing"

Schodzię drogą w dół, mijając rzędy identycznych budowli. Od drogi odgradza je płot ze zwojami drutu kolczastego. Co kilkadziesiąt metrów widać kamerę: staje się jasne, że nielegalne wejście na teren budowy może przysporzyć wiele kłopotów.

Z pomocą przychodzi ochroniarz, który pozwala nam wejść na teren inwestycji. – Ten dom jest wykończony – mówi łamanym angielskim wyuczone zdanie. Domyślam się, że umożliwienie zgody na wejście to oficjalna polityka inwestora, dla którego każde zainteresowanie inwestycją jest korzystne. Ostatecznie – co jeszcze może w tej sytuacji stracić?

W Burj al Babas po raz kolejny dociera do mnie, jak potężnym narzędziem w ręku reportera jest język. Chciałoby się porozmawiać z ochroniarzem, poznać wszystkie miejscowe plotki, jego osobiste wrażenia, historie z pracy w tym wyjątkowym miejscu. Mógłbym to zrobić gdziekolwiek na terenie byłego ZSRR, ale tutaj, w Turcji, bariera językowa jest nieprzekraczalna. Możemy się tylko do siebie uśmiechać albo przekazywać proste emocje. – Wow – mówię, nie cierpiąc narastającej pomiędzy ludźmi ciszy. – Wow, wow. Amazing.

Tak naprawdę nic tu nie jest “amazing”. “Wykończony” pałacyk, do którego wchodzimy, wygląda jak betonowy kloc, wybudowany przy użyciu najtańszych technologii. Jest ponadto raczej daleki od wykończenia. Pełne gruzu i elementów budowlanych wnętrza nie przywołują na myśl luksusu rodem z baśni tysiąca i jednej nocy.

Chwilkę po mnie do Burj al Babas przyjeżdża turecka rodzina. Ochroniarz prowadzi przyjezdnych do tego samego “wykończonego” budynku. Chodzą przez chwilę, dużo krócej niż ja, kręcą głowami, po czym wracają do samochodu i odjeżdżają. Właśnie prysnął ich sen o luksusie.

Sen o wyjątkowej podróży wciąż trwa, dlatego pytam ochroniarza o możliwość wejścia dalej. Mężczyzna kręci głową i na migi pokazuje, że za 15 minut przyjadą zmiennicy. Negocjujemy. Ostatecznie Turek wyraża zgodę, żebym poszedł kawałek w górę, ale mam wrócić jak najszybciej.

Biegiem, dosłownie biegiem, zwiedzam ogromny betonowy szkielet, prawdopodobnie mający kiedyś przeistoczyć się w centrum handlowo-rozrywkowe. Zdjęcia robię prawie na oślep, bo teren jest naprawdę ogromny, a mam zaledwie kilka minut. Oczywiście można by zlekceważyć obietnicę i wrócić pod główną bramę na spokojnie za jakąś godzinę. Staram się jednak podróżować według zasady “przede wszystkim nie szkodzić”, więc jeśli ktoś mi zaufał, nie chcę tego zaufania zniweczyć.

Poza tym Burj al Babas naprawdę ciekawie wygląda z oddali, jeśli stanie się na prowadzącej do niego drodze. Widoczny z bliska chaos miejsca budowy, te wszystkie wystające pręty, śmieci, deski i dachówki, okazuje się niezbyt fotogeniczny.

Po wyjściu z osiedla robię sobie piknik z widokiem na rzędy pałacyków. Jedząc suszone figi od mudurnieńskich rolników, zastanawiam się, jaka będzie przyszłość tego miejsca. Czy za 5 lat inwestor-bankrut odpuści sobie finansowanie ochrony, a bajkowe pałacyki zaczną niszczeć, murszeć i rdzewieć? Bo raczej nie ma co liczyć na nagły wzrost zainteresowania tłumów bogaczy, pielgrzymujących do oddalonej od dużych miast tureckiej prowincji.

Źródło: StacjaFilipa.pl

Jeżeli zainteresował Cię ten artykuł zachęcamy do wsparcia autora i bloga StacjaFilipa.pl na Patronite.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl