Trwa ładowanie...

Antarktyda. Nie zawsze była tak niegościnną krainą

Antarktyda to najzimniejsze i najbardziej ekstremalne miejsce na naszej planecie. Zamarznięte królestwo pingwinów i wypraw polarnych nie zawsze było tak niegościnne. Kiedyś Antarktyda wyglądała zupełnie inaczej i zamiast skutej lodem pokrywy, porastał ją... las deszczowy!

AntarktydaAntarktydaŹródło: Getty Images
d2g99ui
d2g99ui

Naukowcy badający glebę Antarktydy odkryli, że ok. 90 mln lat temu, a więc w połowie okresu kredy mezolitycznej, obszar ten był porośnięty lasem deszczowym. Ta zaskakująca informacja została opublikowana na łamach czasopisma "Nature". W tamtym czasie cały kontynent był pokryty różnorodną roślinnością, gleba była podmokła, a na całym obszarze żyło wiele różnych gatunków zwierząt.

Wyprawa i niezwykłe odkrycie

Podczas wykonywania podmorskich odwiertów na Morzu Amundsena w okolicach zachodniego wybrzeża Antarktydy, ok. 900 km od bieguna południowego, naukowcy pobrali próbki gleby z głębokości 30 metrów, które znacznie różniły się od składu osadu ulokowanego bliżej dna.

Antarktyda Getty Images
AntarktydaŹródło: Getty Images

"Podczas badania próbek gleby, która trafiła na pokład statku, naszą uwagę przykuła niezwykle zabarwiona warstwa osadów. Wstępna analiza wykazała, że 27–30 metrów pod dnem morskim odkryliśmy warstwę, która pierwotnie powstała na lądzie, a nie w oceanie" – opisał geolog Johann Klages z Alfred Wegener Institute Helmholtz Centre for Polar and Marine Research w niemieckim Mainz. Do tej pory jeszcze nikomu nie udało się pobrać próbki podmorskiej gleby z tak daleko wysuniętego na południe miejsca. Już samo to było niesamowite, ale naukowcy nie mieli pojęcia, jakie kolejne odkrycia są przed nimi.

d2g99ui

Dowód na istnienie lasu deszczowego

Po wstępnych analizach przeprowadzono bardziej szczegółowe badania techniką rentgenowskiego tomografu komputerowego (CT), co pozwoliło na zidentyfikowanie sieci skamieniałych korzeni roślin. Badania mikroskopijne ujawniły ślady pyłków i zarodników roślin. Paleontolog Ulrich Salzmann z angielskiego Uniwersytetu Northumbria w Newcastle uważa, że liczne szczątki roślin są dowodem na istnienie gęstego bagnistego lasu przypominającego lasy w dzisiejszej Nowej Zelandii, który kiedyś porastał zachodnie wybrzeże Antarktydy.

Antarktyda Getty Images
AntarktydaŹródło: Getty Images

Globalny wzrost temperatury

Zarówno dziś jak i w przeszłości biegun południowy wystawiony był na działanie czteromiesięcznej nocy antarktycznej. Jak w takim razie prehistoryczny las mógł tak długo przetrwać bez promieni słonecznych? Naukowcy próbowali odtworzyć ówczesne warunki klimatyczne przy pomocy modeli komputerowych stworzonych na podstawie próbek geochemicznych i biologicznych pobranych z gleby.

Symulacja komputerowa pozwoliła na wysunięcie hipotezy, że w przeszłości na naszej planecie panowały znacznie wyższe temperatury spowodowane większą koncentracją dwutlenku węgla (CO2) w atmosferze. Nadmierne zagęszczenie gazów cieplarnianych zwiększało aktywność wulkaniczną. Wulkany lądowe i podwodne emitowały do atmosfery CO2, które ogrzewało Ziemię i zwiększało zdolności asymilacyjne roślin zielonych i ich biomasę.

Antarktyda Getty Images
AntarktydaŹródło: Getty Images

Rezultatem tych procesów było topnienie szczytów polarnych pokryw lodowych i wzrost poziomu oceanów o 170 m (w porównaniu ze stanem dzisiejszym). Średnia temperatura powietrza była wyższa o 12 st. C. Klimat był na tyle przegrzany, że roślinność miała doskonałe warunki do bujnego rozrostu.

d2g99ui

Pytania dotyczące przyszłości

"Wcześniej zakładano, że globalne stężenie dwutlenku węgla w okresie kredy wynosiło ok. tysiąc cząstek gazu na milion cząstek powietrza. Według naszej ekspertyzy opartej na symulacji komputerowej stężenie musiało być znacznie wyższe, bo od 1120 do 1680 cząsteczek gazu. Dzięki wyższej koncentracji gazu średnia temperatura na Antarktydzie mogła osiągać znacznie wyższe wartości" – powiedział geolog Torsten Bickert z Uniwersytetu w Bremie w Niemczech.

Antarktyda Getty Images
AntarktydaŹródło: Getty Images

Dzięki nowo nabytej wiedzy naukowcy mogą lepiej zrozumieć wzajemne powiązania między stężeniami CO2 a klimatem polarnym w okresie, kiedy po Ziemi chodziły dinozaury. Badania mają ogromne znaczenie dla lepszego zrozumienia przyszłości, ponieważ jest całkiem prawdopodobne, że wraz ze wzrostem stężenia CO2 w atmosferze (do którego dochodzi już obecnie) powtórzą się podobne procesy.

d2g99ui

"Jeżeli nie zapobiegniemy lub nie spowolnimy tego procesu, zimne i puste dotąd miejsca mogą się zamienić w gęste lasy. Dalej może dojść do podniesienia się poziomów oceanów, co będzie oznaczało dla ludzi wiele zmian i spowoduje konieczność nowego opracowania map. Badanie ekstremalnych warunków klimatycznych, które już istniały na naszej planecie, pokazuje nam, jak działa efekt cieplarniany. Żyjemy w interesującej dobie, w której zasadnicze jest zrozumienie naszej działalności i wpływu, jaki mamy na całą planetę. Jeżeli nadal będziemy kontynuować to, co wciąż robimy, to doprowadzimy do zmian, których nie będziemy już w stanie naprawić" – ostrzega Johann Klages.

Źródło: 21. Wiek

WIDEO: Najczystsze powietrze na Ziemi. Tam smog nie dociera

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
d2g99ui
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d2g99ui

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj