Co zabrać w góry – ekwipunek na wycieczkę.
Dobrze skompletowany ekwipunek na wycieczkę w góry zapewnia nie tylko komfort, ale też bezpieczeństwo. W krytycznych sytuacjach może nawet uratować życie. Dlatego tak ważne jest, aby dobrać odpowiedni strój oraz akcesoria na wyprawę.
Co spakować do plecaka, wybierając się w góry?
Ekwipunek na wycieczkę zależy od różnych czynników:
• długa czy krótka wyprawa
Inaczej spakujemy się na kilkugodzinny spacer, jednodniowy wypad czy dłuższą podróż, podczas której nocować będziemy w schroniskach lub pod namiotem. W każdym wypadku liczyć się będzie jednak wygoda, praktyczność i ciężar bagażu. Zadbajmy o to, aby nie utrudniał nam on trekkingu czy wspinaczki.
• pora roku, dnia, różnica temperatur na szczycie i u podnóża gór
W górach często dochodzi do nagłego załamania pogody. Musimy też liczyć się z tym, że temperatura na szczycie może być o kilka do kilkunastu stopni niższa (o 1°C/100m w przypadku powietrza suchego lub 0,6°C dla wilgotnego). Powinniśmy więc przygotować się na różne warunki: upał, silny wiatr, mżawkę lub deszcz. W okresie wiosennym i jesiennym na wyższych partiach może też zalegać śnieg. Z tego powodu ważny jest odpowiedni dobór obuwia, stroju oraz akcesoriów, które pomogą komfortowo i bezpiecznie wędrować w każdych warunkach.
• ukształtowanie terenu i stopień trudności wyprawy górskiej
Zaawansowany trekking po trudnym terenie wymaga większego przygotowania niż nieśpieszna wędrówka bieszczadzkimi połoninami czy spacer tatrzańskimi dolinami. Ekwipunek powinien zależeć od warunków, jakie napotkamy po drodze. Czy będziemy szli w miarę płaskim szlakiem i ewentualnie podchodzili w górę łagodną ścieżką, czy może czeka nas wymagająca przeprawa z elementami wspinaczki? Napotkać możemy kamieniste drogi, miejsca, w których posiłkować się będziemy musieli łańcuchami, ciasne szczeliny czy jaskinie.
Jaki plecak na jednodniową wycieczkę w góry
Przed każdą wyprawą powinniśmy przygotować plecak, który pomieści niezbędny bagaż. Tylko on nie utrudni nam długiej wędrówki i nie będzie przeszkadzał w drodze. Jest elementem obowiązkowym, ponieważ bez odpowiedniego ekwipunku, który do niego spakujemy, nie powinniśmy wyruszać na wycieczkę.
• Zdecydujmy się na jak najlżejszy plecak z mocnego materiału – np. cordury – oraz dobrze wyprofilowanymi, wygodnymi uszami. Podczas zakupu powinniśmy mierzyć go z obciążeniem, aby sprawdzić, czy nas nie uwiera, a jego konstrukcja pozwala na zdjęcie ciężaru z ramion. Umożliwia to mocny i umieszczony w odpowiednim miejscu pas biodrowy i piersiowy.
• Zwróćmy uwagę na to, czy szwy są porządne, a zapięcia, klamry i suwaki wykonane z dobrej jakości tworzywa. Ważna jest też ilość oraz rozkład kieszeni. Przydatne będą boczne siateczki na butelkę z wodą oraz suwak z boku, na dole lub przechodzący przez całą długość plecaka. Dzięki niemu z łatwością dostaniemy się do rzeczy umieszczonych na samym spodzie.
• Pojemność plecaka. Na jednodniowe wycieczki po łagodnych terenach wystarczy nam ok. 15-20 litrów. Wielkość bagażu uzależniona jest również od tego, czy wędrujemy sami, czy w grupie i możemy podzielić ekwipunek na uczestników wycieczki. Jeśli czeka nas kilkudniowy, ale nadal dość łagodny trekking, a pogoda jest dobra, zwiększmy pojemność plecaka do ok. 35-55 litrów. W tym wypadku zwróćmy szczególną uwagę na dodatkowe umocnienia na plecy, zwijany komin powiększający wielkość plecaka oraz mocny pas biodrowy i piersiowy. Ekwipunek mieszczący się w dużym, 80-litrowym plecaku będzie odpowiedni na długie wyprawy zimą lub po trudniejszym terenie.
• Waga plecaka. Przy kompletowaniu ekwipunku – zwłaszcza na kilka dni – liczy się każdy gram. Waga pustego plecaka o największej pojemności nie powinna przekraczać 3 kg. Małe, przeznaczone na jednodniowe wędrówki powinny ważyć kilkaset gram.
• Materiał plecaka powinien nie tylko być odporny na otarcia i zniszczenie, ale też chronić zawartość przed wilgocią. Warto zabezpieczyć go specjalnym pokrowcem przeciwdeszczowym. Przedmioty, które nie powinny się zamoczyć – np. dodatkowa odzież, leki – dodatkowo przechowujmy w torebkach foliowych.
Jak się ubrać na wycieczkę w góry
Tylko odpowiednie ubranie pozwoli nam komfortowo i bezpiecznie wędrować po górach. Dzięki niemu nie przegrzejemy się, nie zmarzniemy i nie przemokniemy. Może też ochronić nas przed urazami i otarciami oraz ułatwić poruszanie się w terenie. Podstawową zasadą jest – niezależnie od pogody i klimatu – ubiór na cebulkę, który zapewnia gotowość na każde warunki pogodowe. Jak więc powinniśmy się ubrać w góry?
• buty na wycieczkę w góry
Zapomnijmy o chodzeniu po górach w zwykłych trampkach, adidasach, a co gorsza w klapkach. Tego typu obuwie nie chroni stopy i kostki przed urazami, często ma śliską podeszwę i może być przyczyną wypadku. Klasycznym wyborem będą buty trekkingowe z wyższą cholewką, a na wycieczki po łagodniejszym terenie nadadzą się również tzw. podejściówki, czyli półbuty przeznaczone do chodzenia po górach. Powinny one mieć zabezpieczony, wzmocniony nosek oraz być wykonane z materiału wodoodpornego. Zwróćmy też uwagę, aby podeszwy nie były śliskie i zbyt twarde. Ważne, aby na wycieczkę nie wybierać się w nowych, jeszcze nierozchodzonych butach, ponieważ będą one obcierać i ranić stopy. Potrzeba czasu, aby ułożyły się i dopasowały. Rozważyć możemy też zabranie do plecaka sportowych sandałów, które ułatwią przejście przez potoki i rzeczki oraz posłużą podczas odpoczynku w schronisku.
• skarpety na wycieczkę w góry
Podczas wędrówek ważne są również skarpety, ponieważ to one chronią skórę przed obtarciem i przepoceniem. Nie powinniśmy wybierać tych zwykłych bawełnianych, które nie poradzą sobie z odprowadzaniem wilgoci, co doprowadzi do powstania pęcherzy i odparzeń, w czasie cieplejszych dni będzie niekomfortowe, a podczas chłodu może doprowadzić do przemrożenia. Odpowiednim materiałem będzie wełna merino z domieszką włókien syntetycznych dla wzmocnienia trwałości. Ma ona właściwości oddychające, a nawet bakteriobójcze, więc nawet podczas długiej wędrówki zachowamy świeżość i higienę. Jeśli wyruszamy w długą drogę, zabierzmy do plecaka dodatkową parę skarpet np. na wypadek przemoczenia.
• kurtka i bluza w góry
Wybierając się w góry, powinniśmy pomyśleć nie tylko o warstwie, która zapewni nam ciepło, ale też ochroni przed wilgocią. Dlatego zazwyczaj stosuje się kurtki z różnych materiałów, które spełniają te dwie najważniejsze funkcje. Nawet latem powinniśmy zaopatrzyć się w bluzę z materiału izolującego od wiatru, ale jednocześnie oddychającego. Najlepiej sprawdzi się materiał softshell. Będzie on odpowiedni również wtedy, kiedy pojawi się łagodny deszcz. Na gorsze załamanie pogody powinniśmy wybrać kurtkę membranową z tzw. hard shell, czyli materiału wodoodpornego. Przy zakupie sprawdźmy koniecznie jej wodoszczelność (szukajmy tej o wartości 10000m H2O) oraz oddychalność (minimum 1000 g H2O/m²). Ubrania wierzchnie nie powinny krępować naszych ruchów, ale dobrze chronić przed wiatrem i deszczem, dlatego konieczne są różnego rodzaju zabezpieczenia w postaci ściągacza na dole, kaptura, ochraniaczy na nadgarstki. Kurtkę przeciwdeszczową powinniśmy zawsze nosić ze sobą w plecaku.
• spodnie na wycieczkę po górach
Na wycieczkę w góry nie będą odpowiednie spodnie jeansowe, które są niewygodne, mogą krępować ruchy, doprowadzać do otarć oraz w razie deszczu lub kontaktu z wodą przemakają i wolno schną. Latem najlepiej założyć lekkie spodnie outdoorowe z materiału syntetycznego, który oddycha i jednocześnie zachowuje ciepło. Dobrze, aby miały kieszenie – np. większą na mapę – oraz były na tyle luźne, aby można było je zawinąć w razie upałów. Na chłody wybierzmy spodnie z materiału soft shell, który jest cieplejszy i wodoodporny.
• bielizna termoaktywna
Szczególnie ważna jest również bielizna oraz koszulka, którą zakładamy pod bluzę. Te elementy naszego stroju powinny być dopasowane do ciała, bezszwowe oraz wykonane z materiału termoaktywnego, czyli np. z wełny merino, włókien syntetycznych lub bambusowych. Kobiety powinny zdecydować się na wygodny biustonosz sportowy z oddychającego materiału.
• nakrycie głowy i rękawiczki
Nakrycie głowy przyda się zarówno zimą dla ochrony przed ujemnymi temperaturami, jak również latem, kiedy musimy osłaniać się przed silnymi promieniami słońca. Przydadzą się również rękawiczki: ciepłe, z dodatkowymi wzmocnieniami na chłody oraz sportowe, kiedy np. czeka nas przeprawa z wykorzystaniem łańcuchów. Chronią one ręce przed otarciami oraz zabezpieczają przy ewentualnym potknięciu.
Podstawowe akcesoria, które warto zabrać w góry
Ekwipunek na wycieczkę w góry nie powinien zbyt wiele ważyć. Zwłaszcza w przypadku dłuższych wypadów liczy się każdy gram. Warto jednak wyposażyć się w niezbędne akcesoria, aby być przygotowanym na każdą ewentualność, a wędrówka była nie tylko komfortowa, ale też bezpieczna. Przedstawiamy listę rzeczy, które mogą przydać się w górach:
Jedzenie na wycieczkę w góry
Oprócz stroju i akcesoriów musimy zadbać również o odpowiednie jedzenie, które doda nam sił na szlaku. Wybierajmy produkty wysokoenergetyczne, dzięki którym przez długi czas nie będziemy czuć głodu. Odpowiednie będą suszone owoce, gorzka czekolada oraz orzechy i masło orzechowe, jak również żywność liofilizowana, która przetrwa każde warunki. Kanapki najlepiej przygotować z pełnoziarnistego pieczywa, sera, podsuszanej wędliny, kabanosów i pesto na oliwie lub masła. W tym wypadku im więcej kalorii tym lepiej.
Jeśli wybierasz się na kilkudniowy trekking, dokładnie rozplanuj posiłki. Zabierz ze sobą wysokoenergetyczne produkty w proszku – np. jajka, mleko, puree ziemniaczane – oraz płatki owsiane na śniadanie. Dobrze sprawdzą się też kasze i makarony instant oraz warzywa strączkowe. Liczy się prostota oraz dobry bilans kaloryczności i niski indeks glikemiczny.
Artykuł powstał we współpracy z JULA