Europejska Stolica Kultury 2025. Chemnitz – jeden ze zwycięzców konkursu
Chemnitz, miasto położone we wschodnich Niemczech, otrzymało tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2025. Jedno z największych miast Saksonii pokonało Hanower, Hildesheim, Magdeburg oraz Norymbergę, które również wzięły udział w konkursie organizowanym przez Unię Europejską. Co szczególnie warto tam zobaczyć? Przekonajmy się, czy Chemnitz rzeczywiście zasłużyło na tę nominację.
Europejskie Stolice Kultury – zasady wyboru zwycięskich miast
Początki tego programu sięgają 1985 r. Wtedy bowiem ówczesna grecka minister kultury, Melina Mercouri, przedstawiła podczas spotkania Rady Unii Europejskiej swój pomysł na kulturową integrację Europejczyków. Pierwotnie laureat otrzymywał tytuł "Europejskiego Miasta Kultury". Pierwszym zwycięzcą zostały Ateny. Od 1999 r. nowy tytuł to "Europejska Stolica Kultury".
Co roku wyznacza się dwa państwa UE, które składają na kilka lat wcześniej propozycje swoich miast startujących w konkursie. Ostatecznie komisja wybiera z nich dwa, po jednym ze wskazanych krajów. Warto dodać, że od 2021 r. będą obowiązywały nowe procedury umożliwiające wybór co trzy lata dodatkowej – trzeciej stolicy reprezentującej państwo spoza UE, ale starające się o członkostwo lub należące do EFTA/EEA.
Do najważniejszych celów inicjatywy "Europejska Stolica Kultury" należą m.in.: wzmacnianie współpracy międzynarodowej, integrowanie obywateli różnych krajów, akcentowanie wartości europejskich, organizowanie wydarzeń kulturalnych i turystycznych oraz stymulowanie miast do ich dalszego rozwoju.
ZOBACZ WIDEO: "Polskie Pompeje". Miasto na zachodzie, które zniknęło z powierzchni ziemi
W 2020 r. tytuł dzielą Rijeka z Chorwacji i Galway z Irlandii. Warto podkreślić, że Polska również ma się czym pochwalić. Dawniej mieliśmy bowiem dwóch laureatów konkursu – Kraków (2000 r., w tym roku wybrano wyjątkowo aż dziewięć miast, w tym dwa z państw, które miały dołączyć do wspólnoty – Kraków i Pragę) oraz Wrocław (2016 r.). Co ciekawe, w 2029 r. kolejne polskie miasto powinno zostać wyróżnione na podstawie wcześniej ustalonych kryteriów. Które według Was zasługuje na ten tytuł?
Europejska Stolica Kultury 2025 – Chemnitz jednym ze zwycięzców konkursu
W 2025 r. gospodarzami kulturalnego programu zostaną Niemcy i Słowenia. Pierwszy z tych krajów będzie reprezentować Chemnitz. Jedno z trzech największych miast Saksonii (tuż po Lipsku i Dreźnie) pokonało w ostatnim starciu m.in.: Hanower, Hildesheim, Magdeburg oraz Norymbergę, które również chciały zostać niemieckimi przedstawicielami. Kiedy poznamy drugiego laureata? Słowenia powinna przedstawić w grudniu swojego reprezentanta.
Getty Images Zespół, który dokonał zgłoszenia Chemnitz do konkursu, podkreślał, że chce w ten sposób "zwrócić uwagę na tych wszystkich ludzi i miejsca, których się nie zauważa (…)" oraz przedstawić światu miasto, "którym nikt jeszcze w Europie się nie interesował". Komisja, wybierając laureata, zwróciła uwagę na "zdecydowanie polityczną koncepcję" udowadniającą, że "różnorodność kulturowa jest silniejsza niż populistyczna bezmyślność".
Warto tu przypomnieć tragiczne wydarzenie, jakie miało miejsce dwa lata temu. Wtedy to w wyniku zamieszek i ran zadanych nożem przez imigrantów zginął 35-letni Niemiec, co wywołało miejskie protesty. Monika Grütters, niemiecka minister kultury, podkreśliła, że "po tragicznych wydarzeniach w 2018 r. ten tytuł dobrze miastu zrobi (…) Wierzymy w moc kultury, sztuki, kreacji".
Zobacz też: Czy pradawni Słowianie składali ofiary z ludzi?
Wyrazy uznania przekazała również kanclerz Angela Merkel, mówiąc że jest "bardzo szczęśliwa z tego wyboru i podczas pobytu w mieście spotkała wielu wspaniałych ludzi". Chemnitz stoi więc teraz przed szansą pokazania się z pozytywnej strony m.in. dzięki organizacji wydarzeń kulturalnych na skalę europejską.
Chemnitz – najciekawsze atrakcje turystyczne
Miasto do tej pory nie stanowiło głównego celu wycieczek do Niemiec. Prosząc obcokrajowców, aby spontanicznie wymienili kilka niemieckich miast, można usłyszeć odpowiedzi typu: Berlin, Hamburg, Drezno, Kolonia, Monachium i inne miejscowości, które słyną, np.: z zabytkowej architektury, znanych klubów piłkarskich lub organizacji ciekawych wydarzeń. Oczywiście prawdziwi pasjonaci znają znacznie więcej miast. Jednak przeciętnie niewielu myśli o Chemnitz. Wkrótce może ulec to zmianie. Europejska Stolica Kultury 2025 ma niepowtarzalną szansę na pokazanie się światu. Miejmy nadzieję, że dobrze ją wykorzysta.
Getty Images Co szczególnie warto zwiedzić w Chemnitz (dawniej Karl-Marx-Stadt, pol. "Kamienica Saska")? Miasto przemysłowe jest pełne kontrastów. Znajdziemy tu piękne budynki, ale też zaniedbane i opuszczone obiekty w złym stanie. Podczas II wojny światowej wskutek nalotów zniszczono wiele zabytków.
Miejscami wartymi odwiedzenia są muzea: Kunstsammlungen z dziełami sztuki (Niemieckie Muzeum Roku 2010), Schloßbergmuseum prezentujące historię miasta, Gunzenhauser z kolekcją modernizmu klasycznego, Sächsische Industriemuseum związane z przemysłem, a także wiele innych gromadzących zbiory o różnej tematyce.
Z pewnością warto zobaczyć też: renesansowy Zamek Klaffenbach otoczony wodą, Zamek Rabenstein, Wieżę Czerwoną, kościół św. Piotra, barokową Kamienicę Siegerta. Dobrym pomysłem jest również wizyta w zabytkowym ratuszu, filharmonii i teatrze.
W mieście organizowane są liczne wydarzenia, takie jak: Dni Kultury Przemysłowej, Tygodnie Interkulturowe oraz tradycyjny Jarmark Bożonarodzeniowy z Wielką Paradą Górniczą. W tym roku oferta festiwali jest uboższa z powodu pandemii COVID-19.
Getty Images Chemnitz to miasto wynalazków, np. cenionego szczególnie przez podróżnych termosu. Tu też wynaleziono m.in. wąsy skoroszytowe oraz delikatny środek piorący używany na całym świecie. Dziś tworzy się tu maszyny i różne sprzęty wykorzystywane w przemyśle.
Chemnitz jest również miastem znanych ludzi. Tu urodzili się m.in.: polski ekonomista i były minister - Aleksander Mackiewicz oraz niemiecka łyżwiarka figurowa i dwukrotna uczestniczka igrzysk olimpijskich - Katrin Winkler (Schneider). Tu też rozpoczynał swą karierę piłkarską były reprezentant Niemiec - Michael Ballack. Z miastem przez jakiś czas był związany również polski piłkarz - Ernest Wilimowski.
Chemnitz to miasto z potencjałem. Niedługo przekonamy się, czy przyznany tytuł "Europejskiej Stolicy Kultury 2025" pomoże mu w dalszym rozwoju.