Gołdap. Sanatorium. Gdzie nabrać energii i sił witalnych

Miasteczko zagubione na Mazurach Garbatych, pomiędzy Puszczą Romincką a Wzgórzami Szeskimi, tuż przy granicy Polski i Obwodu Kaliningradzkiego, to jedno z najmłodszych polskich uzdrowisk. Tereny zamieszkiwane kiedyś przez Jaćwingów, w połowie XIII wieku stały się własnością Zakonu Krzyżackiego.

W 1565 roku książę Albert Hohenzollern postanowił założyć miasto w pobliżu granicy z Litwą. Wybrano bród na rzece Gołdap. Przeszłość tych ziem związana była przez wieki z kulturą niemiecką, mimo że zasiedlali ją w większości Mazurzy i Litwini, którzy do XVIII wieku posługiwali się językiem ojczystym i kultywowali tradycje i zwyczaje narodowe – dopiero w XIX wieku ulegli germanizacji.

Na przełomie 1765 i 1766 roku Gołdap odwiedził Immanuel Kant, słynny uczony królewiecki, najwybitniejszy filozof XVIII wieku. Przebywał na zaproszenie swojego przyjaciela, generała von Lossowa, którego pruski regiment stacjonował tam przez kilka lat. Fakt ten upamiętnia pomnik na skwerze niedaleko centrum miasteczka. W PRL-u o Gołdapi zrobiło się głośno dopiero w stanie wojennym. Miejscowość zasłynęła jako miejsce internowania członków opozycji. W budynku postawionym na gruzach wojennej kwatery Göringa, który w latach 70. był ośrodkiem wypoczynkowym dla pracowników Radiokomitetu, przetrzymywano działaczki Solidarności. Dzisiaj w tym samym budynku mieści się sanatorium uzdrowiskowe. Krótka historia uzdrowiskowa sięga lat 60.

XX wieku, kiedy w gminie Gołdap wykonano pierwsze badania wody i powietrza. Stwierdzono wówczas, że w tym regionie jest najczystsze powietrze w Polsce, wody mają zaś cechy wód mineralnych. W nieodległej Nierzwicy odkryto bogate złoża borowiny. W 2000 roku miasto otrzymało status uzdrowiska. Na stokach pobliskiej Góry Gołdapskiej (272 m n.p.m.) znajduje się kolejka krzesełkowa, pięć tras narciarskich i czynny cały rok tor saneczkowy. U podnóża wzniesienia stoi zajazd, w którym koniecznie trzeba spróbować kartaczy, oryginalnej litewskiej potrawy z ziemniaków i mięsnego farszu.

Na przełomie XIX i XX wieku Puszcza Romincka była rewirem łowieckim cesarza Wilhelma II. Monarcha pojawiał się tutaj regularnie na przełomie września i października w czasie rykowiska i polował na sławne w całej Europie jelenie rominckie. Miejsca, w których ustrzelił najlepsze okazy, upamiętniano wielkimi głazami z wykutymi napisami. Do dziś zachowało się czternaście takich kamieni, w tym osiem po polskiej stronie puszczy – m.in. w rezerwacie Boczki i nad dopływem Czerwonej Strugi.

Wital specjalizuje się w leczeniu schorzeń narządu ruchu (także na tle chorób neurologicznych, reumatologicznych i zwyrodnieniowych) oraz chorób górnych i dolnych dróg oddechowych: również przewlekłych nieżytów górnych dróg oddechowych i zatok obocznych nosa, nieżytów oskrzeli, dychawicy oskrzelowej. Przyjeżdżają tu także pacjenci z dolegliwościami układu krążenia, z problemem urologicznymi i skórnymi, typu odleżyny, rozstępy czy cellulit. W Witalu prowadzone jest też leczenie nerwic, stopy cukrzycowej, osteoporozy i otyłości. Leczeniu sprzyja klimat nizinno-leśny oraz naturalne zasoby (głównie złoża borowinowe). Ośrodek dysponuje ponad 500 miejscami w pokojach 2- i 3-osobowych. Wszystkie pokoje wyposażone są w łazienki, mają też wyjście na taras z widokiem na las. Nowoczesna baza zabiegowa z basenem daje wiele możliwości, jeśli chodzi o rehabilitację i poprawę samopoczucia. W sanatorium można korzystać z zabiegów z zakresu światłolecznictwa, elektrolecznictwa i termoterapii. Dostępna jest krioterapia,
balneoterapia, hydroterapia i magnetoterapia. Prowadzone są też zajęcia ruchowe (kinezyterapia), można wybrać się na masaż leczniczy.

Sanatorium Uzdrowiskowe Wital
Kumiecie Zdrój 19-500 Gołdap ul. Wczasowa 7 (0-87) 615 41 92–4, 615 16 17 (0-87) 615 19 62 www.sanatorium.com.plwital@sanatorium.com.pl+'?' )

Stańczyki (25 km). Wioska z potężnymi wiaduktami nieczynnej linii kolejowej. Most północny zbudowano w latach 1912-1914, a południowy w latach 1923-1926. Są to tzw. mosty podwójne o konstrukcji żelbetowej, pięcioprzęsłowej, z równymi 15-metrowymi łukami. Mają 200 m długości i 36 m wysokości. Filary ozdobiono elementami wzorowanymi na rzymskich akweduktach w Pont-du-Gard.

*Rapa (20 km). *Wioska z grobowcem rodzinnym baronów von Fahrenheid. Budowlę, nazywaną mazurską piramidą, wzorowaną na piramidach egipskich, zaprojektował w 1811 roku duński rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen. Mauzoleum kryje szczątki Ninette, Johanna, Wilhelminy i Fritza, zmarłego w 1849 roku budowniczego piramidy. Według radiestetów wokół grobowca występuje silne promieniowanie geomantyczne.

Tutył: SPA i uzdrowiska Autor: Ewa Standzoń-Gierak, Mierosław Osip-Pokrywka