Huculszczyzna. "Perła Karpat", czyli Jaremcze

JAREMCZE (Яремче)
Miejscowość zwana „perłą Karpat” (Perlyna Karpát) to znaczny ośrodek turystyczno-uzdrowiskowy, kreowany na huculską stolicę. Razem z przyłączonymi wsiami liczy ponad 23 tys. mieszkańców. Do niedawna oficjalnie po ukraińsku miasto nazywało się Jaremcza, ale w 2006 r. powrócono do starej wersji – Jaremcze.

Jedne z pierwszych źródeł (1788) wspominają je jako część wsi Dora (którą wzmiankuje się już w 1643 r.); dziś to Dora jest częścią Jaremcza. Nazwa pochodzi jakoby od imienia pierwszego mieszkańca – Jaremy Hodowańca, zbiegłego chłopa, który trafił w te strony ok. 1727 r. W końcu XVIII w. żyło tu tylko siedem rodzin uciekinierów, dopiero w XIX w. osada zaczęła się rozrastać, a największy jej rozwój to efekt budowy kolei (1894). Miasto było znanym klimatycznym kurortem, sanatoria specjalizowały się w leczeniu gruźlicy.

Mimo dużych zniszczeń, jakich Jaremcze doznało w czasie wojny i po niej, zachowała się przedwojenna willowa zabudowa. Cerkiew pw. św. Jana Miłościwego (cerkwa swiatoho Joana Mylostywoho, ul. Kowpaka 2) pochodzi z XVIII w. Cerkiew w Dorze (Michajliws’ka cerkwa, ul. Hałana 32) wzniesiono w XVII w. i przebudowano w 1844 r.; niedaleko stoi XX-wieczna cerkiew pw. św. Proroka Ilii. Ciekawy jest wiadukt kolejowy nad Prutem zbudowany po wojnie na miejscu dawnego kamiennego mostu, o najdłuższym ówcześnie łuku w Europie (65 m). Znajduje się tu kilka źródeł mineralnych. W mieście działa Karpatskyj krajowyj muzej wyzwolnych zmachań, w którym obejrzymy ekspozycje poświęcone OUN-UPA i metropolicie Szeptyckiemu (kiedyś Muzej partyzans’koji slawy). Za ZSRR (od 1968 r.) w cerkwi mieściło się muzeum ateizmu. Na południu miasta, za wiaduktem, zobaczymy wodospad na Prucie – za ZSRR kilkakrotnie podkładano tu ładunki wybuchowe, by go zniszczyć, przez co stracił na wysokości, ale i tak robi duże wrażenie, szczególnie wiosną.
Miejscowi nie zalecają kąpieli przy wodospadzie, bo podobno pod wodą ukryta jest jaskinia, do której łatwo wpaść.

Niedaleko znajduje się huculski jarmark, gdzie można kupić wyroby rzemieślników z całego regionu (np. drewniane figurki za 6–30 USD, figurki ceramiczne za 0,5–6 USD, wyszywane ruczniczki za 4–30 USD, obrazy za 1–40 USD, talizmany za 0,2–6 USD, wełniane pledy za 20 USD). Dalej na południe, ponad Jamną, usytuowany jest rezerwat skalny z Kamieniem Dobosza (камінь/печера/скелі Довбуша).

Noclegi
Kwatera prywatna (Na¬dia Antóniwna Melnyczuk, ul. Puszkina 30 b, tel.: +380 3434 21423): piętrowy budynek, 15 miejsc, wyżywienie, wycieczki samochodem gospodarzy, domowy miód, kozie i krowie mleko. Dostęp do TV, kuchni, pralki. Czynne w okresie kwiecień – październik. Pod ww. nr. tel. znajdziemy również inne kwatery.
Kwatera prywatna (Maria Petriwna Czurewycz, ul. Witówskoho 2, tel.: +380 3434 22133): 13 miejsc, w centrum, atrakcje jw. Gospodarze mówią po angielsku.
Hotel Prut (ul. Swobody 236, tel.: +380 3434 35266): czwórki, bardzo tanio i siermiężnie.
Pensjonat Gorgany (ul. Swobody 269, tel.: +380 3434 22427/22639): w centrum, 14 dwójek i trójek z łazienką i TV (8–18 USD/os.). Bar, parking, wycieczki.
Hotel Wodospád (ul. Swobody 363): 4 dwójki, dobrze wyposażone domki, parking strzeżony.
Sanatorium Jaremcze *(ul. Swobody 330, tel.: +380 3434 31224, tel./faks: +380 3434 31354/22405) – wybudowany w 1992 r. Pokoje w cenie 8–19 USD/os. ze śniadaniem. Bilard (1 USD/godz.), sauna (2 USD/os./godz.), ping-pong (0,5 USD/godz.), masaże (2 USD), siłownia (0,5 USD/godz.), kort tenisowy, jadalnia, bar (obiad + kolacja: 4 USD/dzień).
*Pensjonat U Mychajliuka (ul. Swobody 367a, tel.: +380 3434 22973): dwójki, czwórki od 9–16 USD (łazienka, lodówka, TV na piętrze) do 22–46 USD (ww. w pokoju). Restauracja, sauna, siłownia, parking, wycieczki.
Pensjonat U Hałyny (ul. Swobody 333, tel.: +380 3434 22241): dwójki/trójki/czwórki z łazienką, kablówką, wideo i telefonem (30–90 USD z wyżywieniem). Bar, sauna, odkryty basen, Internet, parking.
Turbaza Karpaty (ul. Daczna 30, tel.: +380 3434 22389): dobrze wyposażone pokoje (łazienka, lodówka, TV, telefon) w kompleksie urządzonym w zachodnim stylu (już sam budynek robi wrażenie francuskiego zamku). Ceny: od 26 USD/os. (z wyżywieniem) do 80 USD za apartament. Restauracja, bar, sauna, bilard, basen (25 m), masaże, solarium, siłownia, sala konferencyjna.
Turbaza Huculszczyna *(ul. Daczna 6, tel.: +380 3434 22238): 230 miejsc, sala TV, restauracja, sauna (8–15 USD z wyżywieniem). To niegdyś reprezentacyjne miejsce przeżywa teraz przemiany własnościowe – zaleca się omijanie tego przybytku do czasu, aż zaczną ogrzewać w zimie, z kranów przestanie cieknąć woda, pokoje i toalety przejdą gruntowny remont, a obsługa wytrzeźwieje.
*Pensjonat U Babczuka (ul. Swobody, tel.: +380 3434 31319).
Turbaza Edelwejs (ul. Daczna 61, tel.: +380 3434 22578).
Turbaza Dynamo (ul. Swobody 51, tel.: +380 3434 22476).
Turbaza Skała (ul. Dowbusza 88, tel.: +380 3434 22343).
Turbaza Prykarpatia (ul. Hruszewskoho 19, tel.: +380 3434 22661).

Gastronomia
Jest dużo różnych kafejek, barów, ale nocnych miejsc rozrywki brak w Jaremczu zupełnie. Na południu miasta, niedaleko wodospadu, zwraca uwagę stylowy drewniany budynek restauracji Huculszczyna (ul. Daczna, tel.: +380 3434 22288), pod którym fotografują się turyści. W środku duża i mała sala, obie w tradycyjnym huculskim stylu: na ścianach tradycyjne rzeźby, na talerzach tradycyjne dania i tradycyjna muzyka na żywo.

Informator
Oś miasta stanowi ul. Swobody. Ma tu swoją siedzibę dyrekcja Karpackiego Parku Narodowego (ul. Stusa 6, tel.: +380 3434 22731, e-mail: ecoplay@phantom.pu.if.ua). Jest tutaj ok. 80 sklepów i siedem bazarów, kilka aptek (np. na ul. Swobody 251, 270, 313), szpital (ul. Dowbusza 5, tel.: +380 3434 22228, apteka obok), całodobowy bankomat (Prywatbank, ul. Swobody 266, obok dworca kolejowego), stacja benzynowa i punkt wulkanizacji (ul. Swobody 149, tel.: +380 3434 22835), stacja kolejowa (ul. Swobody 268, tel.: +380 3434 22356/22044), stacja autobusowa (ul. Swobody 234, tel.: +380 3434 22317), informacja miejska (tel.: +380 3434 22222). Biuro numerów (tel.: +380 3434 07).

Źródło: Bezdroża