Jaki ubiór powinno się mieć na desce SUP i dlaczego?

Warto abyśmy zdawali sobie sprawę z zagrożeń, nawet jeżeli będziemy omawiać (jak nam może się wydawać) banalne kwestie jak odpowiedni ubiór na deskę SUP .

Przed zakupem poszczególnych elementów ubrania SUP surfera warto się zastanowić, w jakim celu je wybieramy i dlaczego działania prewencyjne powinniśmy rozpocząć kompletując swój ubiór w sklepie, a nie na desce, daleko od brzegu...

Z czego się składa i jak gruba powinna być pianka?

W tym artykule opisana została tylko pianka mokra, a nie sucha. Neopren, z którego się składa, jest materiałem, który chroni nasz organizm przed wychłodzeniem oraz zwiększa wyporność. Pianka neoprenowa będzie nas chroniła także przed promieniami słońca, a równocześnie nie dopuści do przegrzania organizmu. Pianka wykonana z neoprenu przepuszcza wodę i przez to jest elastyczna.

Neopren się rozciąga a pianka trzyma ciepło tylko tam gdzie przylega, a w miejscach gdzie jest luźna traci swoje właściwości termiczne. Dobrze dopasowana pianka to taka, która bezpośrednio przylega do naszego ciała i nie ma "pustych przestrzeni", do których może dostać się woda. Nie należy kupować pianki, która jest za luźna.

Na metce lub rękawie każdej pianki znajdziecie oznaczenie grubości. Są to dwie cyfry np. 5/4. Określają one grubość użytego neoprenu, gdzie w tym przypadku 5, oznacza 5 mm grubości na korpusie (brzuch/plecy), natomiast 4 -4 mm grubości na rękawach i nogawkach.

• PIANKI 5/3 – rekomendowana temperatura wody: 9-13 st. dobra na zimę
• PIANKI 4/3 - rekomendowana temperatura wody: 10 -17 st. dobra na jesień
• PIANKI 3/2 – rekomendowana temperatura wody 15-20 st. dobra na wiosnę
• PIANKI 2/2 – rekomendowana temperatura wody : 19-22 st. dobra na lato

Jakie mamy rodzaje zapięć i jakie są ich wady/zalety?

Mamy dostępne 3 rozwiązania:

• BACK ZIP – tradycyjny tylny suwak, łatwy do zakładania i zdejmowania, może być z wewnętrznym neoprenowym kołnierzem, niezbędna ochrona przed utratą ciepła w zimę. Jest to pianka wygodna przy ubieraniu i zdejmowaniu, ale suwak jest tym elementem, który może popsuć się pierwszy. Przy złym zapięciu można nie zauważyć jak się sam w trakcie pływania rozepnie.
• CHEST ZIP – krótki i lekki suwak z przodu, gwarantujący wysoką ochronę przed dostaniem się wody. Szybko zauważysz jak się zacznie sam rozpinać. Natomiast zdejmowanie pianki może okazać się małym wyzwaniem nawet dla surfera akrobaty...
• FREE ZIP – pianka bez suwaka, nieograniczająca ruchów, gwarantujące maksymalną elastyczność, ciepło i komfort. Z jednej strony brak suwaka gwarantuje, że się nie popsuje, ale ubranie albo zdejmowanie pianki to prawdziwy test charakteru i ćwiczenie na pograniczu jogi.

Tipy dotyczące pianki na bazie doświadczeń SUP BAZY:

• Najważniejsze to ustalić gdzie i kiedy najczęściej będziesz pływał i pod odpowiedzi na te 2 pytania dobrać piankę.
• Plastikowa torba nałożona na stopy pomoże przecisnąć dłoń lub stopę przez wąskie "gardła" dopasowanej pianki.
• Kupuj grube pianki po okresie zimowym a cienkie po okresie letnim. Będzie taniej!
• Wybieraj pianki dobrze dopasowane, a nie luźne i wygodne w przymierzaniu.
• Spłukuj sól morską z pianki. Specyficzny zapach pianki może wynikać z braku płukania pianki po pływaniu.
• Podczas płukania, używaj słodkiej, zimnej wody, a nie ciepłej wody, która wpływa na elastyczność pianki.
• Nie oddawaj moczu do pianki, bo to odczyn kwaśny. Jest to nie tylko niehigieniczne, ale tajemniczy zapach może przez to mocno doskwierać np. w samochodzie podczas podróży na wymarzony SUP spot.
• Nie wieszaj pianki na wieszaku, lecz przewieś przez poręcz, inaczej mocno rozciągniesz piankę w ramionach i nie będzie już odpowiednio dopasowana.
• Dobrze jeżeli pianka (szczególnie na okres zimowy) ma gumowe wykończenia rękawów i nogawek - nie będzie wtedy wlewać się woda ani podwijać mankiet.
• Nie wstydź się poprosić kogoś o pomoc przy zdejmowaniu i zakładaniu pianki. Bez pomocy możesz ją łatwo uszkodzić!
• Dobre pady na łokciach i kolanach to nie jest taki zły pomysł, szczególnie na początku jak się uczysz pływać
• Dobrze aby szwy pianki były wzmocnione taśmą od strony wewnętrznej, spowolni to przepływ wody i na pewno będzie cieplej, wzmocnienia szwów ze strony zewnętrznej mogą popękać od słońca
• Generalnie unikaj słońca przy suszeniu pianki. Susz w cieniu bo promieniowanie UV niszczy neopren.

Czy warto mieć kaptur, rękawice i buty z neoprenu?

Zatoki i uszy są b. wrażliwe na działania niskich temperatur i silnego wiatru. Z jednej strony, wbrew powszechnej opinii, przez głowę ucieka tylko 11 proc ciepła, ale najcieplejsza pianka bez kaptura nie zapewni nam poczucia ciepła.

Głowa mieści ośrodek odpowiedzialny za termoregulację, dlatego gdy mamy wszystko zakryte, a głowę odkrytą wydaje nam się, że jest nam wciąż zimno. Strumień krwi, który przepływa przez mózg, może się albo dogrzać albo ochłodzić, informując termoreceptory o różnicach. Dla twojego dobra, lepiej aby miejsce. które przetwarza informacje z całego organizmu nie było wprowadzane w błąd poprzez dostarczanie zimnych bodźców.

Ciepło ucieka z naszego organizmu poprzez nieosłonięte części ciała. Głowa nie tylko nie posiada izolacyjnej warstwy tkanki tłuszczowej, również mechanizmy obkurczania naczyń krwionośnych są w głowie bardzo słabo rozwinięte. Przez to skóra głowy w przeciwieństwie do innych części ciała nie reaguje tak sprawnie na obniżenie temperatury.

Zadaniem kaptura neoprenowego jest zapewnienie naszej głowie ciepła i ochrona przed słońcem. Często kaptury wykonane są z gumowego neoprenu, dzięki czemu materiał nie przepuszcza wody i wiatru, a przy okazji doskonale dopasowuje się do kształtu szyi i głowy. W środku kaptura będziesz miał wkładkę termoizolacyjną zapewniającą ciepły komfort w trakcie pływania na desce SUP.

Buty neoprenowe zapewniają dobrą przyczepność na mokrej powierzchni deski oraz świetnie izolują ciepło. Buty przede wszystkim chronią przed niebezpiecznymi elementami znajdującymi się na dnie. Nasze stopy są często ofiarami leżących na dnie akwenu wodnego lub plaży ostrych kamieni czy odłamków szkła. Warto pamiętać aby wybrać model posiadający wzmocnienia przy palcach.

Rękawice są świetnym rozwiązaniem dla osób, które często skarżą się na powstawanie odcisków lub wszelkiego rodzaju otarć, lubiących pływać w chłodniejsze dni. Oprócz ochrony przed urazami, rękawice idealnie się dopasowują i chronią nasze ręce przed zimnem, utrzymując odpowiednią ich temperaturę. Dobrze dobrane rekawice to prawdziwy gwarant komfortu w wiosłowaniu w zimniejsze dni.

Dlaczego warto używać kremu przeciwsłonecznego z filtrem UV?

Ostatnią przewrotnie przez nas nazywaną formą odzieży jest krem przeciwsłoneczny z filtrem UV. Niedawne badania naukowców z University of Sydney wykazały, iż osoby od 18 do 40 roku życia, które regularnie używały kremów z filtrem UV, aż o 40% obniżyły ryzyko zachorowania na czerniaka. W wielu krajach czerniak to najczęściej diagnozowany nowotwór wśród mężczyzn a drugi wśród kobiet (zaraz po raku piersi). W Polsce każdego roku problem nowotworu skóry dotyka 3 tys osób.

Regularne stosowanie kremów ochronnych istotnie redukuje szkodliwe skutki ekspozycji na słońce takie jak poparzenia czy ryzyko czerniaka. Nie można dopuszczać do poparzenia słonecznego – już tylko pięć poparzeń słonecznych podwaja ryzyko rozwoju raka skóry. Pamiętajmy, że woda odbija promienie słońca i zwiększa tym samym ryzyko raka skóry!

Co może się nam przydarzyć, gdy nasz ubiór jest niewystarczający - czym jest hipotermia?

Hipotermia to naturalna reakcja naszego organizmu na zimne powietrze i wodę, polegająca na obniżeniu temperatury ciała i istotnemu obniżeniu efektywności jego pracy.

Jeżeli bez odpowiedniego ubrania, wpadniemy z deski do wody, nasz organizm w celu utrzymania normalnej temperatury ciała (36.6 C) będzie generował ruch w postaci drżenia czy dreszczy. Jeżeli dreszcze zaczną ustawać, to sytuacja jest bardzo poważna, tzn. zaczynamy tracić siły i osłabienie powoli zacznie przechodzić w zdrętwienie. Niestety hipotermia wpływa również na naszą percepcję, często nie jesteśmy w stanie właściwie ocenić sytuacji. Tracimy orientację, wzrasta zobojętnienie, dlatego właśnie warto mieć odpowiednio dobraną piankę.

Woda przewodzi ciepło i ochładza organizm 20 razy szybciej niż powietrze. Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, ile czasu przy danej temperaturze, nawet w odpowiedniej piance, uda nam się przeżyć w wodzie. Jeżeli temperatura wody jest poniżej 10 st. C i nie mamy na sobie odpowiedniej pianki, możemy przyjąć, że przeżyjemy tyle czasu ile wynosi temperatura wody. W kwietniu temperatura wody wynosi około 4 st. C więc nasz szacowany czas przeżycia w wodzie wynosi około 4 minuty.

Czy pomimo odpowiedniego ubrania na wodę i słońce, występują inne czynniki ryzyka zwiększające ryzyko wychłodzenia lub poparzeń?

Jako instruktorzy ASI SUP BAZY byliśmy świadkami poważnych wyzwań i wynikających z nich ryzyk wśród osób wypoczywających na desce, które na szczęście skutecznie udawało nam się neutralizować. Na bazie naszych doświadczeń jak i kursów ASI: SUP WISE i SUP RESCUE stworzyliśmy na potrzeby tego artykułu następujące rodzaje/grupy ryzyka:

• Małe dzieci - nie mają wystarczająco rozwiniętych mechanizmów regulacji wytwarzania ciepła. Pozostawione bez opieki dorosłych nie potrafią odpowiednio reagować na zagrożenia z tytułu wychłodzenia czy ekspozycji na słońce.
• Podeszły wiek może doprowadzić do zaburzonej termoregulacji, a współistniejące choroby takie jak demencja może dodatkowo doprowadzić do nieprawidłowej orientacji czy oceny warunków pogodowych.
• Leki uspokajające, przeciwdepresyjne, przeciwbólowe istotnie zmieniają percepcję warunków atmosferycznych i termoregulację. Osoby z zaburzeniami psychicznymi, szczególnie pod wpływem w/w leków powinny rozważyć czy są odpowiednio przygotowane na wyzwania na wodzie, szczególnie w trakcie często zmieniających się warunków pogodowych, co jest domeną wszystkich zbiorników wodnych. Silny wiatr, wysoka fala może doprowadzić do okoliczności na desce z jakimi, w wyniku dodatkowego stresu, trudno będzie sobie poradzić. Czasem po prostu lepiej wybrać inny sposób spędzania wolnego czasu.
• Inne choroby towarzyszące np. zaburzenia metaboliczne czy hormonalne mogą generować problemy z termoregulacją. Cukrzyca może doprowadzić do zaburzeń czucia w kończynach, przebyty udar czy uszkodzenie rdzenia kręgowego upośledzają odczuwanie zimna.
• Nadużywanie alkoholu czy narkotyków jest najczęściej spotykanym wyzwaniem wśród osób wypoczywających nad wodą. Po pierwsze wpływ środków odurzających może doprowadzić do złej oceny sytuacji np. poprzez nieadekwatny ubiór do warunków atmosferycznych, a na wodzie do nadmiernej brawury. Zaśnięcie na desce czy nagły upadek do wody w połączeniu z problemami z orientacją mogą doprowadzić do prawdziwych tragedii. Alkohol zaburza termoregulację - poszerza naczynia krwionośne w skórze i doprowadza do szybszej utraty ciepła. Zdolności motoryczne osoby pod wpływem środków odużających są zaburzone, przez co ryzyko wypadku jest znacznie wyższe.

Aktywny wypoczynek szczególnie na desce SUP jest źródłem zdrowia i satysfakcji, ale pamiętajmy o odpowiednim ubraniu i głównych czynnikach ryzyka przed wejściem na deskę, aby na wodzie czuć się bezpiecznie.

Poprzez odpowiednią prewencję jesteśmy w stanie jedynie minimalizować liczne zagrożenia, które mogą mieć miejsce podczas łapania fali z wiosłem. Pamiętajmy, że woda to żywioł, który musimy traktować poważnie i odpowiedzialnie nie tylko dla naszego ale również bliskich nam osób dobra.

W następnym odcinku o tym, jak odpowiednio dobrać akwen do nauki pływania na desce SUP!

Autor:

Andrzej Rybicki, Instruktor ASI,

SUP BAZA "Orłowo przy plaży"

https://orlowoprzyplazy.supbaza.pl/