Miejsca zatrzymane w czasie
Człowiek od wieków ujarzmiał naturę i zmieniał wygląd ziemi zgodnie ze swoją wolą i potrzebami. Jednak wiele miejsc, a nawet całych cywilizacji musiało się ugiąć pod naporem żywiołów. tym samym dając dowód na to, że nie jesteśmy w stanie wygrać z naturą. Na całym świecie znajdują się miasta, które zostały zmiecione z powierzchni ziemi przez wybuch wulkanu czy z nieznanych powodów opuszczone przez ludzi w ciągu jednej nocy. Są niemym świadkiem zdarzeń, które miały miejsce przed tysiącami lat i trwają niezmiennie, niczym zatrzymane w czasie. Oto najciekawsze z nich.
Człowiek od wieków ujarzmiał naturę i zmieniał wygląd ziemi zgodnie ze swoją wolą i potrzebami. Jednak wiele miejsc, a nawet całych cywilizacji musiało się ugiąć pod naporem żywiołów, tym samym dając dowód na to, że nie jesteśmy w stanie wygrać z naturą. Na całym świecie znajdują się miasta, które zostały zmiecione z powierzchni ziemi przez wybuch wulkanu czy z nieznanych powodów opuszczone przez ludzi w ciągu jednej nocy. Są niemym świadkiem zdarzeń, które miały miejsce przed tysiącami lat i trwają niezmiennie, niczym zatrzymane w czasie. Oto najciekawsze z nich.
at/if
Petra, Jordania
Petra, położona w dolinie, w południowo-zachodniej Jordanii, do dziś skrywa wiele intrygujących tajemnic. Nie zachowało się wiele zapisów historycznych ani śladów po mieszkańcach miasta, co rozpala wyobraźnię turystów z całego świata. Najprawdopodobniej do potęgi Petrę doprowadzili Nabatejczycy, którzy osiedlili się w okolicy około IV wieku p.n.e. Liczne budynki w tym starożytnym mieście wykuto w różowym piaskowcu około 100 r. p.n.e. Dzięki położeniu przy szlaku handlowym, łączącym Azję i Afrykę z Europą, miasto szybko się rozrosło. Tubylcy pobierali opłaty za przejazd i chronili karawany pełne indyjskich przypraw i jedwabiu oraz afrykańskiej kości słoniowej i skór. Przewodniki opisują Nabatyjczyków jako doskonałych handlowców i budowniczych, znacznie wyprzedzających swoją epokę. W czerwonych klifach powstałych z piaskowca wykuli wspaniałe pałace, świątynie, komory grobowe, teatry, sklepy i domy. Do XIX wieku Petra
była całkowicie nieznana w zachodnim świecie. Obecnie można tam dojść jedną wąską drogą pośród skał - wąwozem Sik, który liczy 1188 metrów długości.
Mesa Verde, Kolorado, USA
Mesa Verde to jedna z najbardziej oryginalnych atrakcji Stanów Zjednoczonych. Park Narodowy na terenie stanu Kolorado powstał ponad 100 lat temu i od kilku dekad widnieje na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Niezwykłe ruiny, które są pozostałością po prekolumbijskich osiedlach zlokalizowanych na ścianie kanionu przyciągają tu setki tysięcy turystów rocznie. Tarasowo ułożone budynki zostały zbudowane przed wieloma wiekami przez Indian Anasazi. Osiedla mieszkalne, tzw. pueblo rozpalają wyobraźnię nie tylko turystów, ale także naukowców. Do dziś ciężko określić dokładną datę ich powstania - przyjmuje się, że zostały wzniesione między VI a XIV wiekiem naszej ery. Najsłynniejszym z osiedli jest tzw. Pałac Klifowy (na zdjęciu), który uchodzi za największą taką konstrukcję w całej Ameryce Północnej. Szacuje się, że w najlepszym okresie zamieszkiwało go ok. 100 osób. Prekolumbijska osada została opuszczona w XIV
wieku i do dziś nie wyjaśniono przyczyn wyludnienia. Najprawdopodobniej była to klęska żywiołowa lub wyjałowienie gleby.
Pompeje, Włochy
Pompeje to jedno z trzech miast rzymskich, które zostało zniszczone podczas wybuchu Wezuwiusza 24 sierpnia 79 roku n.e. Popiół wulkaniczny, który zasypał Pompeje, doskonale zakonserwował budowle i przedmioty, co pozwoliło poznać nam dość dokładnie wygląd rzymskiego miasta średniej wielkości i życie jego mieszkańców. Rocznie teren wykopalisk odwiedza około dwóch milionów osób. Media podkreślają, że Pompeje giną po raz drugi. Dlaczego? Otóż teren wykopalisk jest kompletnie nieprzystosowany do obsługi turystycznej zwiedzających.
fot. SowersPics, Licencja Creative Commons, flickr.com
Skara Brae, Szkocja, Wielka
Orkady to należący do Szkocji archipelag 67 wysp leżących na granicy Morza Północnego i Atlantyku. Tylko 20 spośród nich jest zamieszkanych, reszta to rezerwaty przyrody i skaliste ustronia, które są chętnie odwiedzane przez turystów doceniających surowy urok Szkocji. Około 3000 r. p.n.e. osadnicy zaczęli tu budować całe wioski z kamienia. Najbardziej znana jest Skara Brae składająca się z kompleksu 8 kamiennych domostw. Połączone kamiennymi uliczkami domy, wyposażone nawet w prymitywny system kanalizacji oraz liczne kamienne sprzęty domowe i znajdujące się pośrodku głównej izby palenisko zostały odkryte przez gwałtowny sztorm w 1850 roku. Osada była najprawdopodobniej zamieszkiwana przez około 600 lat po czym jej mieszkańcy opuścili ją w wyniku zmian klimatycznych i przenieśli się na południe.
fot. yellow book, Licencja Creative Commons, flickr.com
Knossos, Kreta, Grecja
Obowiązkowym punktem programu każdej wycieczki na Kretęjest wizyta w pałacu minojskim Knossos. Położony w odległości około 5 km od Heraklionu, co roku przyciąga rzesze turystów. Ruiny w Knossos, pochodzące z okresu 2000-1400 p.n.e., zostały odkryte w 1899 roku przez brytyjskiego archeologa Arthura Johna Evansa. Minojczycy przybyli na największą grecką wyspę prawdopodobnie z Azji Mniejszej, a swą nazwę zawdzięczają legendarnemu królowi Minosowi. Cywilizacja ta była obecna na Krecie ponad tysiąc lat, a szczyt rozwoju osiągnęła 3 tysiące lat temu. Wtedy wzniesiono słynny pałac w Knossos, który pojawia się w mitologii jako miejsce urodzin Minotaura, dla którego król Minos nakazał wybudować Labirynt. Dziś można podziwiać ruiny największego pałacu Minojczyków, który uległ zniszczeniu z powodu wybuchu wulkanu w XV wieku. Naukowcom nie udało się dotąd ustalić, dlaczego cywilizacja Minojczyków upadła. Jedna z teorii mówi, że
są to skutki erupcji wulkanu na pobliskiej Santorini. Innym powodem upadku cywilizacji na Krecie miało być gigantyczne tsunami, które według naukowców mogło być przyczyną m.in. zmiany klimatu.
Chavin de Huantar, Peru
Wielu turystów odwiedzających Peru swoje kroki kieruje do Machu Picchu, jednak jest inne miejsce, które nie dość ze jest starsze niż oblegana atrakcja, to jeszcze kryje niejedną tajemnicę. Chavin de Huantar, jedna z najstarszych andyjskich kultur rozwinęła się ponad 3 tys. m n.p.m. piętnaście wieków przed naszą erą. Stanowisko archeologiczne znajdujące się ok. 250 km na północ od Limy wydaje się być pozostałościami po centrum religijnym i pielgrzymkowym. Jakie zagadki kryją jeszcze kamienne korytarze i co było przyczyną opuszczenia tego miejsca przez tubylców? Być może kiedyś się dowiemy.
Tiwanaku, Boliwia
W boliwijskich Andach, na wysokości niemal 4 tys. m n.p.m. w pobliżu jeziora Titicaca leży tajemnicze, preinkaskie miasto, które niegdyś było religijnym i politycznym centrum ludu Tiwanaku. Archeolodzy datują to miejsce na 1200 lat p.n.e., ale istnieją teorie, że może być znacznie starsze. Według badań, Tiwanaku rozwinęli imponujące zdolności inzynierskie, zajmowali się także kosmologią. Bez użycia zwierząt jucznych czy zaawansowanej technologii stawiali wielotonowe gigantyczne posągi przypominające maui z Wyspy Wielkanocnej. Miejsca, w których stoją tutejsze świątynie i posągi są zgodnie z pozycją słońca na niebie w określone dni roku.
fot. thobonnin, Licencja Creative Commons, flickr.com
Catalhoyuk, Turcja
Około 700 km na południe od Stambułu, w pobliżu miejscowości Konyaznajdują się pozostałości jednej z najstarszych osad ludzkich na świecie. Doskonale zachowane, neolityczne miasto Catalhoyuk liczy niemal 10 tys. lat. Można tu zobaczyć, jak ludzie zdecydowali się zrezygnować z koczowniczego życia i osiąść na stałe, rozwijać kulturę, tworzyć sztukę, a w efekcie - stać się jednym ze źródeł cywilizacji na Bliskim Wschodzie. Dla naukowców wciąż pozostaje tajemnicą, kiedy i dlaczego Catalhoyuk zostało opuszczone.
at/if
