Niedzica - zamek Dunajec

Złożoną z zamku górnego, średniego i dolnego gotycko-renesansową warownię w Niedzicy zaczęto wznosić na początku XIV wieku dla węgierskiego rodu Berzeviczych, którzy panowali tu do 1470 roku. Potem właścicielami zamku były inne węgierskie rodziny: Zapolyów, Horvathów i Salamonów. Od XVII wieku zamek stopniowo podupadał, ale cały czas był zamieszkiwany. Ostatnia jego właścicielka, Ilona hrabina Bethlen, opuściła swoją siedzibę w 1943 roku.

Zrujnowaną przez wojska rosyjskie budowlę przejęło w 1949 roku ówczesne Ministerstwo Kultury i Sztuki, które przekazało zamek w użytkowanie Stowarzyszeniu Historyków Sztuki, będącemu jego gospodarzem do dziś. Dzięki staraniom stowarzyszenia zabytkową fortecę stopniowo odgruzowano i odremontowano. W komnatach zamku górnego urządzono muzeum, a pomieszczenia zamku dolnego i część pokoi zamku średniego przeznaczono na pokoje gościnne. Dziś budowla jest całkowicie odnowiona, a czasy, kiedy stała w ruinie, zostały uwiecznione m.in. w filmach Zemsta (1957, reż. Andrzej Bohdziewicz, Bohdan Korzeniewski) i Wakacje z duchami (1970, reż. Stanisław Jędryka).

Latem przez zamkowe komnaty i dziedziniec codziennie przewijają się tysiące turystów. Od świtu do zmierzchu jest tu gwarno i hałaśliwie, ale stylowe pokoje gościnne na dolnym i średnim zamku leżą poza trasą zwiedzania, a grube, kamienne mury skutecznie tłumią hałas i zapewniają w upalne dni przyjemny chłód. Pokoje nie są bogato wyposażone, ale mieszkanie w nich to prawdziwa przyjemność. Tu nie ma „podróbek” – wszystko jest oryginalne, stare. Ci, którzy przyjeżdżają tu po raz pierwszy, zdecydowanie powinni postarać się o pokoje z widokiem na zalew. Na piętrze zamku dolnego pokoje są znacznie skromniejsze, z łazienkami, choć bez toalet.

Dla tych, którzy chcą uciec od zgiełku, przygotowano pokoje w dawnym budynku celnym zwanym Celnicą, położonym po drugiej stronie szosy, a dla turystów niedbających o wygody – pokoje w dawnej leśniczówce, tanie i zapewniające jedynie minimum wygód.

Bukowina Tatrzańska – miejscowość popularna wśród miłośników białego szaleństwa. Czarna Góra – w dawnej zagrodzie Korkoszów utworzono Muzeum Kultury Ludowej Spisza. Czerwony Klasztor – dawny klasztor kartuzów i Kamedułów, w którym dziś mieści się Muzeum Wschodniej Słowacji. Czorsztyn – większa część wsi zniknęła pod wodami Jeziora Czorsztyńskiego. Dziś główną atrakcją jest wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego zamek. Dębno – drewniany kościół z XIV wieku, we wnętrzu dekorowany polichromią z ok. 1500 roku. Dunajec – w Sromowcach Wyżnych rozpoczyna się trasa spływu przełomem Dunajca. Gorczański Park Narodowy – tutejsze szlaki wiodą m.in. na Turbacz i do obserwatorium astronomicznego na Suhorze. Z polany Przysłop rozpościera się wspaniała panorama Tatr. Góra Wdżar – całoroczny tor saneczkowy typu rollercoaster oraz trasy narciarskie. Jezioro Czorsztyńskie – powstały w wyniku budowy elektrowni na Dunajcu zbiornik retencyjny doskonale nadaje się do uprawiania sportów wodnych. Krościenko – baza wypadowa dla
wycieczek w Pieniny i w Gorce. W bliższej i dalszej okolicy wytyczono wiele tras rowerowych. Łopuszna – barokowy dwór z ok. 1790 roku, w którym mieści się Muzeum Kultury Szlacheckiej. Pieniński Park Narodowy – przejście Pienin od Majerza przez Macelak, Trzy Korony, Sokolicę do Krościenka nie jest zbyt trudne. Na górskich łąkach można podziwiać 30 gatunków storczyków. Rezerwat Przełom Białki – rezerwat utworzony w celu ochrony roślinności naskalnej i unikatowych form geologicznych. Szczawnica – zimą jest popularnym ośrodkiem narciarskim, a latem to dobra baza wypadowa dla wycieczek w Pieniny. Wąwóz Homole – jeden z najpiękniejszych pienińskich wąwozów. Jego dnem płynie potok, a wapienne skały wznoszą się na wysokość 120 m. Zakopane – centrum narciarstwa i wszelkich rozrywek. Stąd biegną liczne szlaki prowadzące w różne rejony Tatr. Miłośnicy sztuki mogą tu podziwiać budowle w stylu zakopiańskim lub udać się do jednej z licznych galerii. Muzeum – Zespół Zamkowy w Niedzicy. Pokoje gościnne Stowarzyszenia
Historyków Sztuki Nidzica–Zamek 1, 34-441

Nidzica–Zamek 1,
34-441 Niedzica
(18) 262 94 73, 262 94 89f (18) 262 94 80
shsniedzica@wp.pl www.shs.pl

Z Krakowa do Nowego Targu drogą krajową nr 47, czylipopularną Zakopianką. W Nowym Targu skręt w drogę nr 969 do Krościenka.Po ok. 12 km, w Dębnie, skręt w prawo na drogę do Niedzicy. Jest drogowskaz. Zamek widać już z okolic Falsztyna. Dojazd pociągiem Pociągiem do Nowego Targu i stamtąd autobusem.

Seria: Miejsca niezwykłe
Tytuł: Wypoczynek w dworkach i pałacach
Autor: Robert Pasieczny