Oblaci. Kodeń. Wybierz się do Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej
Kodeń to wieś w województwie lubelskim, nad Bugiem. W wieku XVI kupili ją Sapiehowie – jeden z najpotężniejszych polskich rodów magnackich, wywodzący się ze szlachty litewskiej. Początkowo Sapiehowie byli wyznawcami prawosławia. Dopiero Lew Sapieha (1557–1633), hetman wielki litewski, w roku 1586 przeszedł na katolicyzm, stając się żarliwym propagatorem idei zjednoczenia prawosławia z Rzymem. Dzięki jego aktywności rozmowy hierarchów Cerkwi prawosławnej i Kościoła katolickiego w Rzeczpospolitej zakończyły się w 1596 roku podpisaniem unii brzeskiej, za co magnat dostał od ówczesnego papieża Klemensa VIII imienne podziękowanie. Nad sanktuarium opiekę objęli oblaci.
Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej
Sanktuarium kodeńskie powstało za sprawą Mikołaj Sapiehy (1581-1644), zwanego Pobożnym. W 1631 roku Mikołaj Sapieha poważnie zachorował i – zaopatrzony w listy polecające króla Zygmunta III Wazy do papieża Urbana VIII – pojechał z pielgrzymką do Rzymu, w nadziei na wyzdrowienie. Papież przyjął go na audiencji w prywatnej kaplicy, w której wisiał na ścianie wizerunek Matki Bożej z Guadalupe. Według legendy, obraz namalował w VI wieku arcybiskup Augustyn z Canterbury, na prośbę papieża Grzegorza I. Wizerunek jest prawdopodobnie malarską kopią figury, która stała najpierw w prywatnej kaplicy Grzegorza I, a potem została przez niego ofiarowana do sanktuarium w Guadelupe, w Hiszpanii. Mikołaj Sapieha, modląc się w czasie mszy przed tym wizerunkiem, doznał ulgi w cierpieniu. Gdy jego choroba faktycznie ustąpiła, zapragnął kupić malowidło za każdą cenę i przywieźć do Polski. Naturalnie Urban VIII odmówił. Magnat przekupił wówczas zakrystianina, żeby nocą wyciął malunek z ram i – po brawurowej ucieczce, klucząc ze
swoimi ludźmi po bezdrożach Europy – dotarł szczęśliwie do rezydencji w Kodniu, gdzie ufundował kościół św. Anny i umieścił w nim cudowny wizerunek. Rozgniewany papież ekskomunikował Sapiehę na kilka lat. Ta niemal sensacyjna opowieść rozpowszechniona przez potomków krewkiego magnata, nie znajduje jednak potwierdzenia w źródłach. Historycy sądzą, że Sapieha kupił malowidło podczas podróży po Hiszpanii – obraz jest bowiem, najprawdopodobniej, dziełem hiszpańskiej szkoły malarstwa barokowego. Kodeński wizerunek, o wymiarach 128 cm na 223 cm, przedstawia Marię w dostojnej, królewskiej szacie, trzymającą na lewym ręku Dzieciątko z berłem – symbolem władzy królewskiej. W roku 1723 obraz ozdobiono papieskimi koronami. Przez lata do MB Kodeńskiej przybywali pątnicy z najdalszych kresów Rzeczypospolitej – nie tylko katolicy, ale również unici i prawosławni. W 1875 roku władze carskie wywiozły wizerunek na Jasną Górę, skąd powrócił do Kodnia dopiero w 1927 roku. Umieszczono go wówczas w ołtarzu głównym bazyliki św.
Anny, gdzie pozostaje do dziś. W tym samym czasie opiekę nad sanktuarium przejęli księża oblaci ze zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Marii Niepokalanej.
Parafia św. Anny
ul. Rynek 1
21-509 Kodeń
083 375 41 20
oblaci@koden.com.pl+'?' )
www.koden.com.pl
Dojazd
Samochodem drogą nr 816 (Włodawa–Terespol) – 18 km na południe od Terespola i około 16 km na północ od przejścia granicznego z Białorusią w Sławatyczach.
*Uroczystości * 2 lipca – MB Kodeńskiej
15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP
7–8 września – Narodzenie NMP
Noclegi
Dom pielgrzyma w zespole obiektów sanktuarium, 083 375 41 20
Ośrodek Wypoczynkowy, 083 375 42 00
*Sanktuaria w pobliżu *
Kostomłoty, Leśna Podlaska, Pratulin, Włodawa
Okolica
Kodeń. Kościół św. Ducha – zamkowy kościół Sapiehów, o charakterze obronnym, wzniesiony w 1540 roku jako cerkiew prawosławna; po przejściu Sapiehów na katolicyzm budowlę zamieniono na rzymskokatolicką kaplicę, która w okresie międzywojennym służyła miejscowym unitom, a po wojnie znowu katolikom; obok kościoła znajdują się piwnice, będące pozostałością dawnego arsenału zamkowego. Muzeum Ornitologiczno-‑Misyjne – w klasztorze misjonarzy oblatów. Kaplica św. Wawrzyńca – klasycystyczna cmentarna kaplica z przełomu XVIII i XIX wieku. Kościół prawosławny św. Michała Archanioła – siedziba współczesnej parafii prawosławnej; obok dzwonnica z lat 1805–1821, z nieistniejącego już kościoła unickiego.
Seria: Miejsca niezwykłe
Tytuł: Sanktuaria w Polsce
Autor: Adam Sochaczewski