Ostrów Tumski - wiele osób sądzi, że jest tylko we Wrocławiu. Nazwa może mylić
Nazwa Ostrów Tumski większości turystów kojarzy się z Wrocławiem, a konkretnie z jego najstarszą częścią, która nosi właśnie to miano. Okazuje się jednak, że Ostrowów Tumskich w Polsce jest więcej – nie jest to bowiem nazwa własna nadana tylko jednemu miejscu w naszym kraju.
29.05.2024 | aktual.: 31.05.2024 18:14
Sprawdzamy, co tak naprawdę oznaczają słowa "ostrów tumski" i gdzie jeszcze, prócz samej stolicy Dolnego Śląska, można spotkać miejsca noszące to samo miano.
Czym właściwie jest ostrów tumski?
Nazwa "ostrów tumski" ma starosłowiańskie i niemieckie pochodzenie. W języku naszych przodków człon "ostrów" oznaczał "wyspę", z kolei "tum" to w języku niemieckim po prostu "dom" lub w tym konkretnym znaczeniu "katedra". I tak, nazwę "ostrów tumski" możemy przetłumaczyć na język współczesny jako "wyspę katedralną". Według innych badaczy, człon "tumski" może natomiast pochodzić od łacińskiego słowa "tumulus", które oznacza "wzgórze" lub "pagórek".
Najsłynniejszy Ostrów Tumski we Wrocławiu
Określenie "wyspa katedralna" świetnie oddaje charakter najbardziej znanego Ostrowa Tumskiego – tego znajdującego się na terenie Wrocławia. Nie każdy turysta i miłośnik stolicy Dolnego Śląska wie, że w dawnych czasach Ostrów Tumski był wyspą, oddzieloną od reszty miasta rzeką Odrą. Z czasem to się zmieniło - na początku XIX w. zasypano odnogę Odry, która oddzielała Ostrów oraz Szczytnik i Ołbin. W ten sposób Ostrów Tumski stał się integralną częścią miasta i pozostaje nią po dziś dzień.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Pierwszy drewniany kościół na wyspie został wybudowany już w XI w. i pełnił funkcję książęcej kaplicy. Gród, w którym swoją siedzibę mieli pierwsi Piastowe, powstał natomiast w X w. i liczył sobie ok. 1500 mieszkańców. Na początku XI w. na wyspie wybudowana została pierwsza katedra i od tej pory wyspa zyskała nazwę Ostrowa Tumskiego, czyli pełnoprawnej wyspy katedralnej.
W 1315 r. cały Ostrów Tumski został sprzedany władzom kościelnym i to one sprawowały nad nim jurysdykcję. Obecnie Ostrów Tumski jest jednym z najbardziej znanym miejsc na mapie Wrocławia. Turystów przyciąga w to miejsce zabytkowa katedra, a także słynny most Tumski – miejsce, które szczególnie upodobali sobie zakochani. Od 1997 r. wrocławski Ostrów Tumski znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Ostrów Tumski w Poznaniu
Inny Ostrów Tumski znajduje się w stolicy Wielkopolski – w Poznaniu. Jest to jedyna pozostała do naszych czasów spośród licznych wysp na Warcie. Według historyków, poznański Ostrów Tumski wraz z Gnieznem był jednym z dwóch głównych ośrodków władzy świeckiej i duchownej państwa Polan.
Z lądem Ostrów Tumski jest połączony mostami Bolesława Chrobrego, Mieszka I i biskupa Jordana. W 2014 r. powstała oszklona kładka nad Cybiną.
Od 2008 r. poznański Ostrów Tumski zyskał miano pomnika historii. Na terenie Ostrowa Tumskiego znajduje się szereg zabytków – m.in. bazylika archikatedralna św. Apostołów Piotra i Pawła, pałac arcybiskupi, kościół Najświętszej Marii Panny, a także rezerwat archeologiczny Genius Loci z pamiątkami grodowymi z początków państwa polskiego.
Ostrów Tumski w Głogowie
Głogów to nieduże miasto na Dolnym Śląsku, które także posiada swój własny Ostrów Tumski. Jest to najstarsza dzielnica miasta, która znajduje się na wyspie na Odrze. Według legendy, Ostrów Tumski w Głogowie został ufundowany przez Bolesława Krzywoustego po udanej obronie miasta w 1109 r.
Współcześnie głogowski ostrów nosi oficjalną nazwę Wyspy Katedralnej i oferuje sporo wartych uwagi zabytków. Turyści goszczący w Głogowie muszą koniecznie zobaczyć kolegiatę Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz basztę artyleryjską Turm Reduit.
Jak widać, wyspy katedralne mieszczą się w kilku polskich miastach. Łączy je wszystkie długa, sięgająca wczesnego średniowiecza historia, mnogość zabytków głównie o charakterze sakralnym oraz niepowtarzalny klimat.
Osoby zainteresowane historią i zwiedzaniem zabytkowych miejsc na mapie polskich miast, muszą więc koniecznie wybrać się do ostrowów tumskich i bliżej je poznać.