Pałac w Pławniowicach. Jedna z pereł architektonicznych Śląska
Pławniowice to niewielka miejscowość zlokalizowana w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. Znana jest w regionie z tzw. Pałacu Bellestremów oraz Jeziora Pławniowice. Jaka jest historia tej miejscowości i co warto wiedzieć o pałacu?
30.06.2020 17:35
Podstawowe informacje o Pławniowicach
Pławniowice to wieś sołecka w województwie śląskim, położna przy autostradzie A4, 20 km na północny-zachód od Gliwic. Miejscowość zamieszkuje ok. 800 osób. W rejonie znana jest z Zespołu Pałacowo-Parkowego, w którym znajduje się tzw. Pałac Bellestremów, ikona tej wioski. Turystów przyciąga również zbiornik wodny, nad którym wieś jest położona – Jezioro Pławniowice. W miejscowości funkcjonuje kościół parafialny, a także szkoła podstawowa.
Pławniowice - jaka jest historia Pławniowic?
W dokumentacji historycznej wzmianka o Pławniowicach po raz pierwszy pojawiła się w 1317 roku, według której wieś, razem z okolicznymi terenami należała do Marcusa de Plawniowitz. Kolejna wzmianka, pochodząca z dokumentacji króla Władysława Jagiełły z 1394 roku, donosi, że w miejscowości Pławniowice usytuowana była warownia, którą zajmowały wojska pod dowództwem Piotra Szafrańca. Ruiny tej warowni odnaleziono w latach 60-tych XX wieku.
W kolejnych wiekach Pławniowice stanowiły własność kilku rodów, aż w 1798 roku odziedziczył je włoski ród Bellestremów, którego okres władania tymi ziemiami, zapisał się w historii najbardziej. To właśnie z inicjatywy tego rodu w XIX wieku Pławniowicach wybudowano pałac, który stanowi główną atrakcję turystyczną tej wsi. Ostatni właściciel tego pałacu, Mikołaj Bellestrem, w 1945 roku w obawie przed nadchodzącą Armią Czerwoną ukrył się w Dreźnie, gdzie zginął prawdopodobnie podczas nalotów dywanowych, prowadzonych przez armię amerykańską.
W okresie II wojny światowej Pławniowice okupowane były przez III Rzeszę i nosiły nazwę Flößingen, zaś po wojnie, w skutek konferencji poczdamskiej, na nowo znalazły się w granicach Polski.
Pałac Bellestremów w Pławniowicach – co warto wiedzieć o tym miejscu?
Pałac Bellestremów, a właściwie zespół pałacowo-parkowy w Pławniowicach, został wybudowany w latach 1882-1885 z inicjatywy ówczesnego właściciela wsi Franciszka II Bellestrema. Pałac ten wzniesiono w miejscu dawnego pochodzącego dworu, pochodzącego z 1737 roku, a koszt budowy wyniósł, według ksiąg – 386 000 ówczesnych marek.
W skład kompleksu pałacowego wchodzą:
· Pałac z kaplicą – dwukondygnacyjny budynek na planie litery U, wykonany w stylu północnoniemieckim. Przed najbardziej reprezentacyjną fasadą środkową zlokalizowana jest fontanna, a na wysokości pierwszego piętra XVII-wieczny herb rodu Bellestremów. Pałac charakteryzuje się licznymi strzelistymi wieżyczkami, iglicami i lukarnami oraz bogato zdobioną fasadą. Wnętrze budynku jest z kolei zdobione skromnie, bez nadmiernego przepychu.
W pałacu znajduje się również kaplica Niepokalanego Poczęcia NMP konsekrowana w 1885 roku, zaś od 1945 roku funkcjonująca jako kościół parafialny.
· Dom kawalera – dwukondygnacyjny budynek, wybudowany w 1881 roku, który na początku pełnił funkcję lokum Leona Bellestrema, starszego syna hrabiego Franciszka, a od 1902 roku stanowił luksusowy budynek gościnny dla odwiedzających.
· Oficyna
· Stajnia wraz z wozownią
· Zabudowania folwarczne – do których zalicza się istniejący do dziś spichlerz pałacowy, zlokalizowany przy ulicy Gliwickiej
· Park o powierzchni 2,4 ha – kompleks otoczony murem. Na jego terenie do dziś znajduje się ponad 40 gatunków rzadkich i egzotycznych drzew, 23 gatunki krzewów, a także wiele elementów małej architektury, alpinarium oraz staw.
Rekreacja nad jeziorem w Pławniowicach
Jezioro Pławniowice to sztuczny zbiornik wodny wybudowany w latach 70-tych o powierzchni około 2,6 km kw. Akwen dzieli się na mały i duży zbiornik. Strzeżona plaża oraz liczne punkty gastronomiczne wokół jeziora stanowią atrakcję turystyczną dla odwiedzających Pławniowice. Czy miłośnicy aktywnego spędzania czasu znajdą tu coś więcej dla siebie? Jak się okazuje możliwości jest wiele.
Sympatycy rekreacji wodnej mają możliwość wypożyczenia jachtu lub sprzętu windsurfingowego, ponieważ wokół jeziora zlokalizowane są przystanie i wypożyczalnie. Przebiegają tamtędy rówież dwa szlaki rowerowe (szlak Stulecia Turystyki oraz Szlak Ziemi Gliwickiej), wobec czego miłośnicy turystyki rowerowej mogą zwiedzać okolicę na dwóch kołach.
Osoby, które chciałyby się zatrzymać w Pławniowicach na dłużej, mają możliwość skorzystania z noclegu w którymś licznych ośrodków wypoczynkowych, a dla tych, którzy lubią spanie pod chmurką funkcjonują dwa pola namiotowe.