Słowacja zimą

Jadąc samochodem na Słowację, mamy do wyboru szereg dawnych drogowych przejść granicznych.

Są to Zwardoń (Myto), Ujsoły (Glinka), Korbielów, Winiarczykówka, Chyżne, Chochołów, Łysa Polana, Jurgów, Niedzica, Piwniczna Zdrój, Leluchów, Muszynka, Konieczna, Barwinek i Radoszyce.

Do pierwszego z nich dojeżdżamy drogą krajową nr 1 Warszawa – Katowice – Wisła do Bielska-Białej, dalej kierujemy się trasą nr 94 na Żywiec, tam obwodnica wyprowadza nas na drogę nr 944 do Zwardonia, skąd stoi przed nami otworem cała Słowacja (jest to najszybsza droga na Słowację z wielu rejonów Polski). Najgorszy na tej trasie jest odcinek Milówka – Zwardoń biegnący traktem dawnej drogi cesarskiej (tzw. „cysorka”), którego nawierzchnia jest skrajnie niebezpieczna, szczególnie w warunkach zimowych. Obecnie trwa powolna budowa drogi szybkiego ruchu Bielsko-Biała – Zwardoń, a po stronie słowackiej o wiele szybciej powstaje trasa szybkiego ruchu Żylina – Čadca – Zwardoń, która w Żylinie będzie się łączyć z autostradą D1 Bratysława – Koszyce.

Do dawnego przejścia w Ujsołach na Przełęczy Glinka kierujemy się tak, jak opisano wyżej, ale w Milówce za Żywcem nie skręcamy w prawo na Zwardoń, lecz jedziemy prosto, na Rajczę i Ujsoły. W Rajczy na rynku skręcamy w lewo, na Ujsoły, i po kilkunastu kilometrach dojeżdżamy do nieczynnego terminalu. Trasa ułatwia dojazd na Orawę, choć ma dość marginalne znaczenie. Główny szlak na Orawę wiedzie przez Korbielów, na który kierujemy się z Żywca drogą nr 945. Dawne przejście znajduje się na Przełęczy Glinne, prowadzi do niego kręta i wąska droga, na której w warunkach zimowych trzeba zachować szczególną ostrożność. Z przełęczy zjeżdżamy drogą nr 521 do Namiestowa, nad Zbiornik Orawski, dalej ta sama droga łączy się w miejscowości Oravský Podzámok z trasą nr 59 (E77) z Chyżnego przez Dolny Kubin do Rużomberku i dalej biegnie na południe Europy.

W słowackie Tatry i regiony je okalające najłatwiej dotrzec przez Chochołów, Jurgów lub Łysą Polanę. Kierujemy się od Krakowa drogą krajową nr 7, popularną „zakopianką” – dość niebezpieczną i często zatłoczoną, warto więc, nim zakończy się jej remont, ominąć ją bocznymi drogami (np. przez Wieliczkę i Dobczyce). W Nowym Targu skręcamy odpowiednio na Czarny Dunajec, jadąc do Chochołowa, albo na Białkę i Bukowinę Tatrzańską, jadąc do Łysej Polany. Z Chochołowa dostajemy się przez Suchą Horę do Trzciany, gdzie szosa łączy się z drogą z Chyżnego. Z tej trasy najdogodniej jest skorzystać, jadąc z Zakopanego w słowackie Tatry Zachodnie albo na Orawę.

Natomiast z Łysej Polany droga prowadzi przez Zdziar do Spiskiej Białej, gdzie łączy się z drogą Poprad – Stara Lubownia (nr 77). Dodatkowo za Zdziarem, w miejscowości Tatranská Kotlina, można skęcić w prawo do Tatrzańskiej Łomnicy, Starego Smokowca i Szczyrbskiego Jeziora. Chcąc się od razu udać na północny Spisz albo Szarysz, warto przekroczyć granicę w Niedzicy. Z Nowego Targu wyjeżdżamy drogą nr 969 prowadzącą w kierunku Nowego Sącza i przez Dębno, Frydman i Falsztyn docieramy do opustoszałego przejścia. Po stronie słowackiej przez Czerwony Klasztor dostajemy się do Starej Lubowni, a przez Starą Wieś Spiską i Spiską Białą do Popradu. Natomiast jadąc od strony Brzeska i Nowego Sącza, najszybciej granicę przekroczymy na dawnym przejściu Piwniczna – Mníšek nad Popradom. Droga z tego przejścia prowadzi prosto do Starej Lubowni i łączy się z drogą krajową nr 77 Svidník – Bardiów – Stara Lubownia – Poprad.

Można też skorzystać z dawnego przejścia w Leluchowie usprawniającego komunikację Nowego Sącza i Krynicy z Preszowem oraz Bardiowem. Przejście leży przy wspomnianej już słowackiej trasie nr 77. We wschodnie rejony Słowacji prowadzą ciągi przez Konieczną, Barwinek i Radoszyce. Do Koniecznej dostaniemy się z Krakowa najszybciej przez Nowy Sącz i Grybów (droga krajowa nr 4 do Brzeska, z Brzeska droga nr 99 do Nowego Sącza, z Nowego Sącza nr 98 na Gorlice). Za Grybowem skręcamy w Ropie na Wysową. Dojeżdżamy do miejscowości Uście Gorlickie i tam skręcamy w lewo za drogowskazami na Gładyszów i Konieczną. W Gładyszowie po dojechaniu do głównej drogi skręcamy w prawo i niedługo potem osiągamy dawne przejście w Koniecznej. Stąd słowackie drogi zaprowadzą nas do Bardiowa i pozostałych miejscowości wschodniej Słowacji.

Dla dojazdu na Słowację z Polski wschodniej najdogodniejszy wydaje się szlak przez dawne przejście drogowe w Barwinku. Prowadzi do niego droga krajowa nr 9 (Radom – Rzeszów – Barwinek), a w Rzeszowie łączy się z nią droga krajowa nr 19 (Suwałki – Białystok – Lublin – Rzeszów). Pierwszym miastem po stronie słowackiej jest Svidník, dalej główna droga wiedzie do Preszowa i Koszyc. Jeszcze dalej na wschód położone jest dawne przejście drogowe w Radoszycach, do którego dojechać można przez Sanok, Zagórz i Komańczę (uwaga! – odcinek z Radoszyc do słowackiej miejscowości Palota przez Przełęcz Radoszycką wiedzie dosyć wąską i miejscami zniszczoną drogą, zimą utrzymywaną często „na biało” – konieczne łańcuchy).