Sofia

Bułgarska stolica leży w Kotlinie Sofijskiej, w zachodniej części kraju, zaledwie 55 km od granicy z Serbią. Jest otoczona górami: od północy są to szczyty Starej Płaniny, od południowego-wschodu – Gór Łozenskie, od południa leży pasmo Witosza, zaś od południowego-zachódu – góry Lulin. Jest to właściwie geograficzny środek całego Półwyspu Bałkańskiego.

Miasto co krok potrafi zaskakiwać coraz to nowym, nieznanym widokiem – szerokie, reprezentacyjne ulice, po których przemykają czarne, rządowe limuzyny, sąsiadują z ciasnymi uliczkami, gdzie wprost ze straganów sprzedawane są świeże warzywa i owoce. Niedaleko ogromnego domu towarowego, w samym centrum miasta, w przejściu podziemnym przycupnęła malutka średniowieczna cerkiewka, zamyślona i jakby zupełnie obca zalanej szumem ulicy. Przed wejściem do pałacu prezydenckiego gwardia karnie zmienia wartę, po drugiej stronie budynku brodaty mnich, trzymając w ręku niewielką ikonkę, śpiewem prosi przechodniów o wsparcie, obok niego na rozłożonym stoliczku dwie świnki morskie, którymi opiekuje się jakieś cygańskie dziecko, przepowiadają przyszłość... ciągnąc losy. Sofia jest dużym miastem i ma wiele twarzy, niektóre są naprawdę piękne i fascynujące, niektóre – jak to w przypadku miast tej wielkości – odstręczają i budzą niechęć. Warto jednak pomyszkować tutaj i zatrzymać się nieco dłużej, aby odkryć miejsca
niezapomniane, w których czas zatrzymał się wieki temu.

Sofia ma bardzo długą historię, jej mieszkańcy szczycą się, iż należy do najstarszych stolic Europy. W ścisłym centrum miasta po dziś dzień archeolodzy prowadzą wykopaliska, odkrywają ślady neolitycznych osad, a także pozostałości z epok kamienia i brązu.

Spod dworca kolejowego bądź autobusowego do centrum dotrzemy, idąc ul. Maria Luiza, wzdłuż torów tramwajowych. Jest to przede wszystkim ulica handlowa, dlatego też znajdziemy tu głównie sklepy, a także banki i kantory. Idąc ul. Maria Luiza, dotrzemy do niewielkiego placu. Po lewej stronie znajduje się największy czynny meczet sofijski (Bania baszy Dżamija) wraz z minaretem. Zbudowano go w 1576 r. Zaraz za nim mieści się budynek łaźni miejskich (1913), który od lipca 2004 r. pełni funkcję muzeum miasta Sofii. Za budynkiem łaźni, przy ul. Iskyr i Serdika, znajdują się fragmenty rzymskich murów obronnych i wieży.

Niedaleko znajduje się również żydowska synagoga (1909), która uznawana jest za trzecią pod względem wielkości w Europie.W pobliżu jest także kościół katolicki (w podwórzu jednej z kamienic, na przecznicy od ul. Pirotskiej).

Po drugiej stronie ul. Car Oswoboditeł (Cara Wyzwoliciela, duża ulica prostopadła do ul. Maria Luiza), znajduje się cerkiew św. Niedzieli. Świątynię zbudowano w 1751 r. W 1925 r. podczas nabożeństwa miał tutaj miejsce zamach na cara Borysa III. Zginęło wtedy ponad 120 osób, w tym wielu członków gabinetu rządzącego. Cerkiew zrekonstruowano w 2. poł. lat 20. XX w. Idąc dalej zobaczymy pięknie prezentującą się rosyjska cerkiew św. Mikołaja (sw. Nikołaj). Jej wysoka, pozłacana wieżyczka widoczna jest już z daleka, a wnętrze olśniewa bogatymi zdobieniami oraz ikonami.

Kontynuując zwiedzanie dotrzemy do dużego placu, na którym stoi konny pomnik rosyjskiego Cara Wyzwoliciela, Aleksandra II. Spod którego widoczna jest jedna z największych atrakcji stolicy – piękny, ogromny sobór św. Aleksandra Newskiego. Świątynię według projektu architekta rosyjskiego, Pomerancewa, wzniesiono dla uczczenia setek tysięcy rosyjskich żołnierzy poległych w czasie wojny rosyjsko-tureckiej zakończonej wyzwoleniem Bułgarii spod panowania sułtana.

Ulica, która znajduje się na wprost wejścia do cerkwi św. Aleksandra Newskiego i obok cerkwi św. Zofii (starożytna bazylika, która dała nazwę miastu), okupowana jest przez sofijskich kolekcjonerów wszelkiej maści. Można tu znaleźć zarówno stare, przedwojenne pocztówki, monety i banknoty, jak i elementy mundurów armii sowieckiej. Tutaj także mieści się swoista galeria malarstwa pod gołym niebem – wystawcami są miejscowi artyści. Można się tutaj kręcić całymi godzinami, przeglądając kolekcje muszelek, kart do gry i kart telefonicznych, kindżałów, noży i scyzoryków, archaicznych zegarków, odznaczeń Armii Czerwonej i bułgarskiej, a także podziwiać kunszt tutejszych artystów malarzy.

Witosza wznosi się na południe od Sofii i należy do Pławsko-Zawałskiego (Плавско-Завалски) łańcucha górskiego. Najwyższym szczytem jest Czerni Wrych (Черни Връх; 2290 m n.p.m.). Witosza zajmuje powierzchnię 278 km2. Masyw charakteryzują rozległe, wysoko położone zrównania, nad którymi sterczy kilka niewielkich szczytów z rumowiskami skalnymi. Poniżej zrównań górnej części stoku występują tzw. kamienne rzeki – skupiska wielkich, zaokrąglonych głazów granitowych, ułożonych wachlarzowato lub w kierunku dolin. Powstają one w wyniku wietrzenia fizycznego i chemicznego.Szlaki turystyczne Witoszy są bardzo dobrze oznakowane. W wysokich partiach gór stosuje się system słupków o wysokości 3–4 m, pomalowanych w dwubarwne pasy. Przez Witoszę prowadzi m.in. europejski szlak turystyczny E-4.

U podnóży Witoszy leży wiele małych miejscowości, a także kilka dzielnic Sofii, które często utrzymują stałe połączenie autobusowe z wyższymi partiami gór. Najpopularniejsze punkty wypadowe na Witoszę to wsie: Czujpetłowo, Kładnica, Rudarci, Bistrica, Żeleznica, Jarłowo, dzielnice Sofii: Władaja, Kniażewo, Bojana, Dragalewci, Simeonowo. We wszystkich tych miejscowościach z łatwością można znaleźć nocleg w tzw. rodzinnych hotelikach, a także wyżywienie w oryginalnych knajpkach.

_ Źródło: Bezdroża _