Trenczyn. Zamek. Historia. Ciekawostki. Co warto zobaczyć
Trenczyn to starodawne rzymskie Laugaricio – jedno z najbardziej na północ położonych obozowisk cesarskich legionistów.
[
Trenczyn to starodawne rzymskie Laugaricio – jedno z najbardziej na północ położonych obozowisk cesarskich legionistów, od tamtego czasu praktycznie nieprzerwanie będące głównym ośrodkiem tych terenów, czego świadectwem są liczne zabytki, na czele z monumentalnym zamkiem, widocznym z odległości wielu kilometrów. Migawki z historii W II w. n.e. istniał tutaj obóz rzymski, z którego toczono wojny z plemionami germańskimi – na pamiątkę jednego ze zwycięstw wmurowano w skałę wzgórza zamkowego tablicę z inskrypcją z 179 r. Już w XI w. istniał tutaj królewski zamek, będący siedzibą kasztelanii, która stała się podstawą komitatu trenczyńskiego. Trenczyn, jako rezydencjonalna, położona u stóp zamku osada, szybko rozwinął się w prężne i bogate miasto, któremu dodatkowego znaczenia nadawało położenie na arcyważnym szlaku handlowym biegnącym wzdłuż
doliny Wagu. Znaczącym przywilejem było uzyskanie przez miasto prawa składu – musieli w nim zatrzymywać się czescy i śląscy kupcy, by wystawiać swój towar na określony czas bądź dopóki nie kupią go kupcy z Trenczyna. Od XV w. istniała w Trenczynie szkoła miejska, a w 1649 r. powstało gimnazjum jezuickie (przejęte następnie przez pijarów). Zwiedzanie Trenczyna Nad miastem góruje olbrzymi Zamek Trenczyński (Trenčiansky hrad) – jeden z najpotężniejszych w Europie Środkowej, a na Słowacji ustępujący wielkością jedynie Zamkowi Spiskiemu. Jego dzieje sięgają XI w. i z tego właśnie okresu pochodzi zamkowa rotunda. Najstarsze zachowane fragmenty warowne zamku, którymi są masywna wieża i część murów obronnych, pochodzą z lat ok. 1260–70. Na przełomie XIII i XIV w. był on własnością Matúša Čáka, potężnego feudała, który w okresie anarchii po wymarciu dynastii Arpadów na Węgrzech podporządkował sobie większość terytorium obecnej Słowacji i za którego panowania zamek został znacznie rozbudowany. Od 1475 r. władał
zamkiem Stefan Zápolya, z którym związana jest ciekawa legenda. Ów magnat, walczący wielokrotnie z Turkami, z jednej z wojen miał przywieźć jako brankę turecką księżniczkę. Podążył za nią zakochany w niej książę Omar, próbując wykupić ukochaną z rąk Zapolyi, który jednak postawił warunek: odda księżniczkę, jeśli Omar własnoręcznie wykopie w skale zamkowej studnię. Miłość księcia była olbrzymia, więc podjął wyzwanie i po 3 latach ciężkiej pracy dotarł do wody. Szczęśliwa para – po dotrzymaniu słowa przez magnata urzeczonego siłą ich uczucia – odjechała wolna do rodzinnego kraju. Zaś wykopaną przez księcia Studnię Miłości można od tamtej pory oglądać na zamku. Obecnie przestrzenie zamkowe służą Muzeum Trenczyńskiemu ( ]( \"http://bezdroza.pl\" )www.muzeumtn.sk, czynne V–IX wt.–nd. 9.00–17.00, X–IV wt.–nd. 9.00–16.00), w którym zobaczyć możemy galerię malarstwa rodu Ileshazych oraz ekspozycję broni pochodzącej z okresu od XIII do XIX w. Pod zamkiem wznosi się wybudowany w 1324
r. kościół Narodzenia NMP (przebudowany następnie w stylu renesansowym i barokowym).
Centrum właściwego miasta tworzy ciąg placów: Nám. SNP, Mierové nám., Štúrovo nám. i ul. Hviezdoslavova, przy których znajduje się większość interesujących obiektów. Przy Mierové nám. 46 stoi dawny Dom Żupny z 1761 r.; obecnie mieści się w nim Muzeum Trenczyńskie (Trenčianske múzeum, tel.: +421 32 7434431, e-mail: office@muzeumtn.sk , www.muzeumtn.sk, otwarte VII–VIII codz. 8.30–17.30, V–VI i IX codz. 9.00–17.30, IV i X codz. 9.00–16.30, XI–III codz. 9.00–15.30). Umieszczone są w nim zbiory przyrodnicze, archeologiczne, etnograficzne, artystyczne i historyczne. Pośrodku placu stoi kolumna Trójcy Świętej z 1712 r., wzniesiona dla upamiętnienia ofiar epidemii, powodzi i pożarów. Od Mierové’go nám. do kościoła Narodzenia NMP wiodą malownicze, zadaszone schody, z arkadami po jednej stronie (Farské schody), wybudowane w 1568 r., w czasie zagrożenia tureckiego i prowadzące do zbrojowni usytuowanej w kaplicy obok kościoła. Na Štúrovo nám.
znajduje się wybudowana w 1921 r. synagoga o architekturze inspirowanej budownictwem orientalnym. W południowo-zachodniej części placu, przy ul. Palackého 27, usytuowany jest kompleks zabudowań klasztoru jezuickiego z XVII w. (należącego później do pijarów i franciszkanów), z kościołem św. Franciszka Ksawerego ze wspaniałym, późnobarokowym wystrojem wnętrza. Zachowały się także fragmenty dawnych murów obronnych, z Górną Bramą (Horná brána) przebudowaną w 1543 r.
W lipcu w Trenczynie odbywa się jeden z największych muzycznych festiwali Europy Środkowej – Pohoda. Na kilku scenach można wówczas usłyszeć rozmaite odmiany muzyki klubowej, rockowej i etnicznej. Organizowane są wtedy także: letni festiwal filmowy, spotkania z artystami i literatami oraz liczne imprezy towarzyszące.
[
Słowacja 1001 pomysłów na weekend Prezentowane materiały pochodzą z przewodnika turystycznego po Słowacji opublikowanego nakładem wydawnictwa Bezdroża. ]( \"http://bezdroza.pl\" )
[
Okolice Trenczyna Kilka ciekawych zabytków można zobaczyć w położonej dalej na północny wschód DUBNICY NAD VÁHOM. Są to m.in.: renesansowy kasztel z 1642 r., przebudowany w stylu barokowym na początku XVIII w., z barokową kaplicą z 1730 r.; kolejny kasztel z poł. XVII w.; barokowy kościół z poł. XVIII w. z cennym wystrojem wnętrza; oraz tzw. słup hańby z 1728 r. Interesujące pamiątki przeszłości znajdziemy także w ILAVIE, gdzie stoi zamek, pierwotnie gotycki, mocno przebudowany w okresie
zagrożenia tureckiego w XVI w. W XVII w. mieścił się w nim klasztor, a od poł. XIX w. więzienie. Zachowały się także budynki miejscowego browaru, istniejącego już w 1. poł. XVII w. i przebudowanego w XIX w. W dzielnicy Ilavy, w Klobušicach, mieści się – jedno z czterech w Europie – Muzeum Handlu (Múzeum obchodu). Zrekonstruowano w nim m.in. dawną gospodę, sklep kolonialny oraz targowisko. W miejscowości PRUSKÉ, położonej na drugim brzegu Wagu, znajduje się renesansowy kasztel z końca XVI w. Stąd niedaleko już do malowniczych ruin wznoszących się na skałach w Białych Karpatach, będących pozostałością XIII-wiecznego Zamku Vršatec, z którego zachowały się fragmenty wspaniale położone wśród zespołów widokowych ścian skalnych; oraz do Zamku Lednica, równie efektownie umiejscowionego, wspominanego już w 1259 r., z niezwykłymi schodami wyciosanymi w skale. Na północny wschód od Trenczyna, w dolinie Teplički w Górach Strażowskich, leży jedno z bardziej znanych Słowackich uzdrowisk: TRENCZYŃSKIE CIEPLICE (TRENČIANSKE
TEPLICE). Do tutejszych ciepłych źródeł przyjeżdżano już w 1580 r. Według opisu nadwornego medyka margrabiego morawskiego Tomasa Jordanusa, były tutaj dwa zbiorniki wyłożone deskami, zaś przyjeżdżający kuracjusze nocowali u okolicznych chłopów. Natomiast w XVIII w. istniało tutaj już siedem basenów. Rozkwit zawdzięcza uzdrowisko wiedeńskiemu bankierowi Georgowi Sinie, który po kupieniu kurortu w 1835 r. rozpoczął jego rozbudowę, kontynuowaną przez jego potomków. W XIX w. powstały m.in. park zdrojowy i zakład kąpielowy Hamman, wybudowany na wzór orientalnych łaźni. W 1909 r. doprowadzono tu linię kolejki wąskotorowej z Trenčianskej Tepli. W dwudziestoleciu międzywojennym wzniesiono liczne sanatoria i pawilon muzyczny. Turystom służył do niedawna usytuowany na zboczu i otoczony lasem kompleks kąpieliskowy Zelená žaba. Mieli oni do dyspozycji duży basen oraz niewielki brodzik dziecięcy. W basenach wykorzystywana jest dziś woda ze źródeł o temperaturze 35–40°C, dzięki czemu, nie potrzebując schładzania ani
podgrzewania, zachowuje oryginalne stężenie rozpuszczonych w niej minerałów. Niestety od kilku lat, z powodu przeciągającego się remontu, jest on nieczynny. Wydarzenia W Trenczyńskich Cieplicach w czerwcu odbywa się festiwal filmowy Art Film (jeden z większych na Słowacji; informacje o nim można znaleźć na stronie ]( \"http://bezdroza.pl\" )www.artfilm.sk)
, a ponadto znajduje się tutaj Most Sławy, na którym umieszczone są tabliczki z nazwiskami słynnych postaci świata filmu (wśród nich Daniela Olbrychskiego i Jerzego Stuhra). W czerwcu i lipcu w ramach Trenczyńskiego Lata Muzycznego organizowane są cykle koncertów muzyki poważnej.
Źródło: Bezdroża