Trzech największych tyranów, którzy żyli przed naszą erą
Władali najpotężniejszymi mocarstwami świata starożytnego. Od ich decyzji zależało życie milionów ludzi. Prócz nieposkromionych przywódców oraz wielkich budowniczych między starożytnymi władcami żyli również okrutnicy, gwałciciele i szaleńcy, o czynach których ludzkość wolałaby zapomnieć.
Nabuchodonozor II (okres panowania 623–562 p.n.e.). Zrównał z ziemią Jerozolimę
Do księcia Nabuchodonozora przyjeżdża posłaniec z wiadomością o śmierci jego ojca, Nabopolassara. Młody książę zbiera oddział i wyrusza do swojego rodzinnego miasta, Babilonu, by towarzyszyć ojcu w ostatniej wędrówce i przejąć władzę. Planował przejąć władzę, zanim to zrobią jego dwaj bracia, komentuje niemiecki pisarz Günther Klein (ur. 1956). Z powodzeniem udaje mu si e to i w 605 roku p.n.e. zostaje królem Babilonu. Babilończycy jeszcze wtedy nie wiedzieli, że czeka ich złoty wiek.
Odcisk starożytnej monety z podobizną Nabuchodonozora II / Wikimedia Ambitny budowniczy
Nabuchodonozor zasłynął przede wszystkim jako bezwzględny zdobywca, który latami wojował z Egiptem oraz zrównał z ziemią Jerozolimę. Warto podkreślić, iż nie tylko zasłynął swymi podbojami, ale przeszedł do historii również jako słynny budowniczy, który przekształcił Babilon w potężną twierdzę. W okresie jego panowania ukończono budowę zigguratu Etemenanki (wieży świątynnej boga Marduka), poza tym wzniósł w Babilonie potrójne mury obronne i wybudował ponad czterdzieści świątyń, kilkaset kapliczek oraz słynne wiszące ogrody królowej Semiramidy. Babilon, który w czasach króla Hammurabiego (ok. 1792–1750 p.n.e.) był nieznaczącą wioską, dzięki Nabuchodonozorowi II zmienił się w największą metropolię starożytnego Wschodu.
Brama Isztar wzniesiona za Nabuchodonozora II – obecnie w Muzeum Pergamońskim w Berlinie / Wikimedia Zupełnie stracił rozum
Pod koniec swojego panowania Nabuchodonozor zupełnie stracił zmysły. Pozbył się bogactwa i zaszył się gdzieś głęboko w puszczy. W księdze Daniela czytamy: jadł trawę jak bydło, jego włosy urosły jak u orłów pierze, a paznokcie jak u ptaków pazury. Czy rzeczywiście był to koniec wielkiego Nabuchodonozora? Żydzi wierzyli, że króla Babilonu spotkała kara za wiarę w fałszywych proroków. Współcześnie uważa się, że Nabuchodonozor mógł cierpieć na którąś z postaci porfirii lub boantropię (niezwykle rzadka choroba psychiczna, w której choremu wydaje się, że jest wołem).
Sargon Wielki (okres panowania 2334–2279 p.n.e.). Podbijał, grabił i krwawo tłumił bunty
Pierwsze wzmianki o Sargonie pochodzą z czasów, kiedy jako młodzieniec przebywał na dworze sumeryjskiego króla Kisz Ur-Zababy. Był jego podczaszym. Legenda o Sargonie mówi: Podczaszy Sargon położył się nie po to, żeby zasnąć, ale po to, żeby śnić. I w śnie przyszła do niego bogini Isztar, która utopiła Ur-Zababę w rzece. Kilka dni po owym proroczym śnie doszło do obalenia Ur-Zababy, a Sargon został skazany na śmierć, jednakże udało mu się uniknąć wykonania wyroku. Jaki był jego udział w tych wydarzeniach? Historycy do dziś nie są co do tego zgodni.
Wykonana z brązu głowa króla Sargona Wielkiego, odnaleziona w Niniwie, obecnie w Muzeum Irackim w Bagdadzie / Wikimedia Przybrał rolę "prawowitego króla"
Po obaleniu króla Ur-Zababy Sargon mianuje się "prawowitym królem" i planuje pierwsze podboje. Łatwą zdobyczą wydaje się być Mezopotamia, która była w tamtym czasie podzielona i osłabiona przez nieustające wojny. Sargon za swojego przeciwnika wybrał jednego z najpotężniejszych ówczesnych władców – króla Sumeru Lugalzagesiego z Uruk (panował w latach ok. 2296–2271 p.n.e.). Dzięki wykorzystaniu w boju lekkich wozów wojskom Sargona udało się rzucić na kolana oddziały Lugalzagesiego zaledwie w ciągu jednego roku, podkreśla współczesny kanadyjski profesor Paul-Alain Beaulieu. Sargon pojmał Lugalzagesiego i torturował, a na koniec stracił w świętym mieście Nippur.
Zbudował nową metropolię
Z roku na rok granice imperium Sargona poszerzały się. Postanowił zatem zbudować nową stolicę, która odzwierciedlałaby jego potęgę. Dokładna lokalizacja nowej stolicy, zwanej Akad, nie jest znana, przyjmuje się, że znajdowała się w pobliżu wielkich miast starożytności takich jak Kisz, Sippar oraz Babilon. W tym regionie krzyżowały się szlaki handlowe, dzięki czemu stolica kontrolowała przepływ surowców takich jak miedź, srebro czy złoto.
Więźniowie eskortowani przez żołnierza, fot. ALFGRN / Flickr Narodziny nowej potęgi
Król Akadyjski nie traci czasu i prowadzi kolejne kampanie wojskowe. Stopniowo podbija Uruk, Ur, Lagasz, Nippur oraz południową Mezopotamię. Zrównał z ziemia słynne miasto Kazallum. W kolejnych latach ambitny władca zyskuje przewagę na terenie Zatoki Perskiej. Następnie skierował swoje wojska w kierunku Morza Śródziemnego. Tak oto powstało Imperium akadyjskie, uważane przez historyków za pierwsze imperium w dziejach ludzkości.
Fragment zwycięskiej steli Sargona, fot. ALFGRN / Flickr Bunt poddanych
Utrzymanie wojska mocno nadszarpnęło skarbiec imperium, dlatego też Sargon zdecydował się na opodatkowanie podbitych ziem. Wywołało to falę protestów, które zostały krwawo stłumione. Sargon nie mógł pozwolić na rozpad imperium, które tak pieczołowicie budował. Rozpad imperium akadyjskiego rozpoczął się niedługo po jego śmierci. Potomkowie Sargona kontynuują jego politykę zagraniczną, naznaczoną wieloma kampaniami militarnymi. Jego wnuk Naram-Sin, podobnie jak Sargon, tytułował się dumnie "Królem czterech stron świata", jednakże nie powtórzył sukcesu swojego dziada.
Aśoka (okres panowania 273–232 p.n.e.). Zabił tysiące ludzi
Kiedy zmarł indyjski król Bindusara, jego syn, trzydziestodwuletni Aśoka, przewodził kampanii wojskowej w Takszasili. Pomimo że jako najmłodszy z braci nie miał prawa do tronu, młody książę postanowił zdobyć go siłą. Niezwłocznie wyruszył do Pataliputry i z zimną krwią rozprawił się ze swoimi braćmi. Po objęciu tronu Aśoka koncentruje się na konsolidacji władzy. Król mianuje się najwyższym sędzią oraz jedynym ustawodawcą. Do dyspozycji ma ogromny aparat biurokratyczny, który w jego imieniu pobiera podatki, które nie są niskie. Rolnicy muszą oddawać jako daninę aż jedną szóstą zbiorów.
21. WIEK Czy przeszedł załamanie nerwowe?
Podobnie jak jego ojciec Aśoka kontynuuje podbój ziem indyjskich. Imperium Maurjów wchłonęło już prawie cały kontynent, jednakże nienasycony król wysyła swoje wojska do ostatniego wolnego królestwa Kalinga-Orisa. Pojmano w niewolę półtora tysiąca ludzi, setki zabito, jeszcze więcej przepadło bez wieści, napisano w źródle historycznym z epoki. Ponoć po masakra w Kalindze Aśoka doznał wewnętrznej przemiany i odtąd zaczął kroczyć pokojową ścieżką. Zrezygnował z podbojów i zajął się potrzebami swoich poddanych. W ok. 250 roku p.n.e. przyjął buddyzm. Aśoka, zwanym też Ćandaśoką, czyli Aśoką Okrutnym, stał się Dharmaśoką – Aśoką Sprawiedliwym
Fot. Photo Dharma / Wikimedia Źródło: 21. Wiek
21.WIEK Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl