Wezuwiusz - jeden z najniebezpieczniejszych wulkanów na świecie

Zatoka Neapolitańska to jedno z najpiękniejszych miejsc we Włoszech - to nad nią leży słynny Neapol, modne Sorrento i rajskie wyspy - Capri oraz Ischia i Procida. Nad okolicą górują stoki Wezuwiusza, jednego z najpotężniejszych, wciąż aktywnych wulkanów na świecie. W tym roku mija 1936 lat od jego najsłynniejszej erupcji, która zniszczyła trzy miasta: Pompeje, Herkulanum i Stabie. Tragiczny w skutkach wybuch miał miejsce 24 sierpnia 79 roku o godzinie 13:00. Erupcja trwała aż 3 dni. Najpierw pojawił się ogień, potem czarna chmura dymu. W miastach wybuchały pożary, docierały do nich także trujące gazy wydobywające się z Wezuwiusza. Ośrodki zostały pokryte 5-6 metrową warstwą pyłu. Jak te miejsca wyglądają dziś?

Zatoka Neapolitańska to jedno z najpiękniejszych miejsc we Włoszech - to nad nią leży słynny Neapol, modne Sorrento i rajskie wyspy - Capri oraz Ischia i Procida. Nad okolicą górują stoki Wezuwiusza, jednego z najpotężniejszych i wciąż aktywnych wulkanów na świecie. W tym roku mija 1936 lat od jego najsłynniejszej erupcji, która zniszczyła trzy miasta: Pompeje, Herkulanum i Stabie. Tragiczny w skutkach wybuch miał miejsce 24 sierpnia 79 roku o godzinie 13:00. Erupcja trwała aż 3 dni. Najpierw pojawił się ogień, potem czarna chmura dymu. W miastach wybuchały pożary, docierały do nich także trujące gazy wydobywające się z Wezuwiusza. Mieszkańcy zginęli zanim dopłynęła do nich lawa. Ośrodki zostały pokryte 5-6 metrową warstwą pyłu, która pogrzebała kilkanaście tysięcy osób. Jak te miejsca wyglądają dziś?

ik/udm

Pompeje *znajdują się ok. 20 km od Neapolu. Ze stolicy Kampanii dojedziemy tam pociągiem Circumvesuviana w niewiele ponad pół godziny (bilet: 3,20 euro). Pierwsze przypuszczenia, że znajdują się tu ruiny, pojawiły się dopiero pod koniec XVI wieku, gdy odkryto starożytne napisy przy budowie kanału. Systematyczne odkopywanie rozpoczęto sto lat później - w 1861 roku, pod kierownictwem Giuseppe Fiorellego. Obecnie *Pompeje to miasto-muzeum. Teren wykopalisk został udostępniony turystom (bilet wstępu: 13 euro), których co roku przybywa tu ok. 2,5 miliona! To jedno z najpopularniejszych miejsc we Włoszech. Na zwiedzanie należy zarezerwować sobie cały dzień, bo powierzchnia tego niezwykłego muzeum jest ogromna. Koniecznie trzeba zabrać ze sobą wodę (butelki można później napełnić na trasie). Można tu zobaczyć świątynie, termy, amfiteatr czy liczne domy mieszkalne. Na zwiedzających największe wrażenie robią odlewy ciał mieszkańców.

Do Herkulanum dojedziemy z Neapolu pociągiem w kwadrans. Podobnie jak w przypadku Pompejów, ruiny miasta odkryto przypadkiem. W XVIII wieku robotnicy natrafili na scenę teatru podczas kopania studni. Starożytne miasto znajdowało się pod 12-metrową warstwą błota wulkanicznego. Jego znaczna część wciąż nie została odkopana, bo wybudowano nad nią nowe miasta - Resina i Portici. Znaleziska, które można dziś podziwiać, często znajdują się w lepszym stanie niż te w Pompejach. Do najsłynniejszych atrakcji Herkulanum *należy *Willa Papirusów, gdzie zachowało się 1785 zniszczonych zwojów papirusu. Kilka z nich udało się odtworzyć. Cena biletu wstępu na teren ruin to 11 euro.

Najmniej znaną z miejscowości, które zostały zniszczone przez wybuch Wezuwiusza, jest Stabie. Leży 4,5 km na południe od Pompejów. Słynęła z przepięknego widoku na Zatokę Neapolitańską i góry, więc przed tragedią stanowiła ważne letnisko. Można tu zobaczyć liczne wille, do najsłynniejszych należą: Villa San Marco, Villa Del Pastore i Villa Arianna. Bilet umożliwiający zwiedzanie wszystkich trzech miast-muzeów kosztuje 20 euro. Dziś w bezpośrednim sąsiedztwie ruin znajduje się miasto Castellammare di Stabia. W 1864 roku urodził się tutaj Gabriele Capone - ojciec Ala Capone.

Cel licznych wycieczek stanowi dziś także sam Wezuwiusz. Ze wszystkich okolicznych miejscowości (m.in z Pompejów czy Herkulanum) kursują busiki dowożące turystów do bram parku narodowego (wstęp do parku - 10 euro) - podróż stanowi atrakcję samą w sobie ze względu na krętą, górską drogę i piękną panoramę Zatoki Neapolitańskiej. Spacer do krawędzi krateru trwa ok. 20 minut, następnie chętnych czeka przeprawa wokół niego. Turyści chętnie zaglądają do wnętrza wulkanu, który, uśpiony, nie wydaje się groźny. Widok na zatokę tym bardziej każe zapomnieć o niebezpieczeństwie.

Początki aktywności Wezuwiusza sięgają czasów sprzed około 16 tys. lat. Dzisiejszy stożek znajduje się na kalderze utworzonej podczas wybuchu z 79 r. n.e. Kolejna spektakularna erupcja miała miejsce w 1944 roku, w czasie bombardowań Neapolu. Wulkan dalej stanowi zagrożenie dla okolicy. Wulkanolodzy nie są jednomyślni - jedni twierdzą, że erupcja jest kwestią najbliższej przyszłości, inni że nastąpi ona za pięćdziesiąt, a może nawet sto lat. Nie ulega jednak wątpliwości, że wybuch będzie niezwykle silny - podobnie jak ten, który miał miejsce 1936 lat temu. W najbliższej okolicy, na stokach wulkanu, zamieszkanych przez ponad siedemset tysięcy osób, przeprowadzane są okresowe próby ewakuacji, zdaniem sceptyków skazane z góry na niepowodzenie.

ik/udm