Z piasku, słomy, papieru. Najciekawsze szopki w Polsce

Betlejemskie szopki na stałe zagościły w tradycji polskich świąt Bożego Narodzenia. Warto zobaczyć te najciekawsze, będące dziełami sztuki i prawdziwymi zabytkami rękodzielnictwa. Oprócz świetnej zabawy, będzie to bardzo przyjemna lekcja historii.

Odwiedzając stolicę Małopolski w czasie świat, nie można nie zajrzeć do sali Miedzianej w Pałacu Krzysztofory, by zobaczyć prace nagrodzone w tegorocznym konkursie szopek. Impreza organizowana w Krakowie od 1937 roku, od wielu lat mobilizuje kolejne już pokolenia szopkarzy amatorów. W tym roku konkurs w kategorii szopek dużych wygrał weteran konkursu – Tadeusz Gillert, który zaprezentował swoją pracę już po raz 51. Wszystkie wystawione do oceny szopki można oglądać na specjalnej wystawie pokonkursowej. Ekspozycja będzie zamknięta 24 i 25 grudnia, ale już w drugi dzień świąt warto wybrać się na spacer na krakowski Rynek Główny i zajrzeć do muzeum. Na wystawie zobaczycie także najstarszą szopkę, jaką przechowuje muzeum. W 1900 roku wykonał ją Michał Ezenekier.

Krakowskie spacery szlakiem świątecznych szopek do tradycja pielęgnowana od lat. Najstarsze figurki krakowskie ufundowała królowa Elżbieta, córka króla Władysława Łokietka. Przechowywane* w kościele św. Andrzeja* pochodzące z lat 1370-75 figurki przedstawiają Matkę Bożą i św. Józefa siedzących na tronie.
Bardzo ciekawa jest ruchoma szopka w Kościele Kapucynów przy ulicy Loretańskiej, o której pisano już w 1867 roku. Tłumy zaglądają także do kościoła św. Anny, gdzie szopka jest w białym kolorze. Piękna szopka, nawiązująca stylistyką do krakowskich szopek, obowiązkowo z Bazyliką Mariacką i hejnalistą, wystawiana jest także oczywiście w kościele Franciszkanów.
W Krakowie żelaznym punktem szopkowego spaceru jest także w drugi dzień świąt żywa szopka u Franciszkanów. W biblijnych bohaterów wcielają się ludzie. Nawet w żłóbku leży maleńkie niemowlę.

By podziwiać góralską szopkę nie trzeba w tym roku wybierać się w góry. Szopka bożonarodzeniowa na Jasnej Górze (na zdjeciu) to dzieło górali z Bachledówki k. Zakopanego. Wystrojem będzie ona nawiązywać do obchodów jubileuszu 300-lecia koronacji Obrazu Matki Bożej. Z powodu prac remontowych w obrębie klasztoru, jasnogórska szopka będzie inna niż zwykle, i co ważne, będzie usytuowana w innym miejscu – na dziedzińcu Jasnej Góry przed bramą Wieczernika.
Góralski wystrój ma szopka w Żywcu, gdzie sam postument szopki ma w tym roku 16 metrów kwadratowych. Znajdą się na nim, naturalnej wielkości figury Świętej Rodziny, Trzech Króli i latających aniołów. W szopce będą także zwierzęta. Równie duża jest góralska szopka w Górkach Wielkich na Śląsku Cieszyńskim. Tło stajenki, przedstawiające panoramę Pogórza, Górek i Brennej ma aż 20 metrów szerokości i 8 metrów długości.
Najstarszą ruchomą szopkę na Podhalu, mającą ponad pół wieku, można podziwiać w klasztorze ojców Bernardynów na Bystrem. W szopce nie mogło zabraknąć górali, są pary folklorystyczne z całej Polski, przedstawiciele różnych zawodów, anioły, folusz, kuźnia, pasterze i oryginalne budowle w podhalańskim stylu. W ubiegłym roku do wystroju doszły nowe figury – pod Giewontem spotkali się trzej papieże – św. Jan Paweł II, papież Franciszek i emerytowany Benedykt XVI.

Aż 18 metrów wysokości ma szopka w Katowicach-Panewnikach. To największa w Europie szopka ołtarzowa zbudowana wewnątrz świątyni. Pierwsze szopki w Panewnikach powstawały już 100 lat temu. Do jej ozdobienia wykorzystuje się ponad 120 figur drewnianych i gipsowych, a także wypchane zwierzęta, wiatraki, młyn, szyb górniczy, domki, choinki czy też mech leśny. By oświetlić tak ogromną kompozycję potrzeba około 2 kilometrów przewodów elektrycznych.
Wyjątkową szopką mogą także pochwalić się Poznaniacy. Ruchoma szopka w kościele Franciszkanów w Poznaniu (na zdjęciu) powstała w 1954 roku. To jedna z największych w Europie ruchomych szopek – ma 14 m szerokości, 16,5 m wysokości i 27 m głębokości. Ustawionych jest na niej ok. 200 figurek, w części naturalnej wielkości.

Po kilku latach eksperymentów z budowaniem szopki z lodu, która w naszych warunkach pogodowych była bardzo nietrwała, w Gdańsku Oliwie postawiono w tym roku na szopkę z piasku. Na jej wybudowanie zużyto 90 ton piasku, nad dziełem pracowało czterech artystów. Musieli się śpieszyć, bo wielka iluminacja wspaniałego dzieła odbyła się podczas Wigilii Oliwskiej 18 grudnia. Piękną, ascetyczną szopkę, pełną gdańskich elementów architektonicznych i marynistycznych odniesień można oglądać przy ul. przy ul. Opata Jacka Rybińskiego.
W Muzeum Marynistycznym w Sarbsku k. Łeby można natomiast zobaczyć stałą ekspozycję marynistycznych szopek. To prace współczesne, choć oczywiście nie zabraknie w nich tradycji świąt Bożego Narodzenia.