Białystok - zapomniane miasto z polskim Wersalem

Tu Wschód styka się z Zachodem. Zresztą od wieków w Białymstoku żyli wspólnie ludzie różnych kultur, wyznań i narodowości. Ukształtowało to specyficzny, wyjątkowo oryginalny charakter miasta. Zdecydowanie największą atrakcją Białegostoku jest XVII-wieczny Pałac Branickich wraz z otaczającymi go ogrodami. Bywali tu królowie, cesarze i carowie. Jak na Wersal *przystało. *Polski Wersal. Kto nie ma własnego pomysłu na zwiedzanie miasta, może wyruszyć w drogę jednym z pięciu szlaków: architektury drewnianej, fabrykantów, białostockich świątyń, rodu Branickich oraz śladami esperanto i wielu kultur. Co więcej? Sprawdźmy.

ml
Zobacz także: największe błędy turystów w górach

Największy rozwój miasta miał miejsce w XVIII wieku, kiedy w Białymstoku rezydował jeden z największych magnatów Polski - Jan Klemens Branicki. Stworzył miejsce, które miało konkurować z najwspanialszymi posiadłościami Europy. Już za czasów Branickich jeden z najpiękniejszych przykładów barokowej architektury na ziemiach polskich nazywano naszym rodzimym Wersalem. Również dziś największą tutejszą atrakcją jest błyszczący z daleka Pałac Branickich. Francuski ogród na jego tyłach wygląda jak filmowa scenografia. Można po nim spacerować bez ograniczeń. To wizytówka miasta, najbardziej reprezentacyjna jego część i najpopularniejsza atrakcja turystyczna. Wewnątrz okazałego budynku znajduje się rektorat Uniwersytetu Medycznego i zwiedzać można tylko jego niewielki fragment.

W Białymstoku *urodził się *Ludwik Zamenhof, którego marzeniem było stworzenie uniwersalnego języka, którym ludzie na całym świecie mogliby komunikować się w najprostszy sposób. W roku 1885 ukończył projekt języka znanego w dzisiejszej formie jako _ esperanto _. To obecnie najpopularniejszy międzynarodowy język pomocniczy. Samo miasto próbuje przyciągnąć turystów proponując im podążanie "Szlakiem esperanto i wielu kultur", a multimedialne *Centrum im. Ludwika Zamenhofa *to jedna z największych tutejszych atrakcji. W bibliotece znajdują się m.in. podręczniki do nauki języka. Jest nawet "Pan Tadeusz" przetłumaczony na esperanto.

Ta liczba sprawi, że chce się powiedzieć: wow! W Białymstoku znajdziemy aż 258 zabytkowych obiektów. Tradycje muzułmańskie, żydowskie, rzymskokatolickie i prawosławne sprawiły, że trafiamy do najbardziej wielokulturowego, wręcz orientalnego zakątka Polski. Obok zabytkowych kościołów katolickich stoją również cerkwie i synagoga. Właśnie tu znajduje się także największa świątynia prawosławna w Polsce - cerkiew Świętego Ducha, dwupoziomowa, z pięcioma kopułami, które symbolizują Jezusa i czterech apostołów. Po Żydach, którzy dawniej stanowili 75 proc. mieszkańców Białegostoku (nazywanego zresztą niegdyś "Jerozolimą Północy"), pozostały trzy synagogi. Wśród perełek architektury znajdują się też dawne pałace Nowika, Cytrona i Hasbacha, archikatedra białostocka czy kościół św. Rocha. By odnaleźć bezcenne świadectwo historii miasta, najlepiej wybrać się na spacer po Bojarach, najstarszej dzielnicy miasta. Odnajdziemy tu wyjątkową atmosferę, okraszoną unikalną zabudową i układem dróg, ze
stuletnimi domkami i resztkami kocich łbów.

Przybywając tu trafiamy do jednego z najbardziej zielonych miast Polski. Na specyficzny mikroklimat wpływają rozrzucone po mieście parki, skwery i lasy, które zajmują ponad 30 proc. jego powierzchni. W granicach Białegostoku znajdują się nawet dwa rezerwaty przyrody, będące pozostałościami Puszczy Knyszyńskiej. Białostocczyzna zresztą zaliczana jest do obszaru funkcjonującego pod nazwą "Zielone Płuca Polski". W najbliższej przyszłości można się tu spodziewać rewitalizacji Stawów Marczukowskich, nowych ścieżek w Lesie Zwierzynieckim i terenów rekreacyjnych na Jaroszówce. Kto nie chce siedzieć w mieście, nie musi. Zaledwie 30 km na zachód od Białegostoku leży Narwiański Park Narodowy. Idealne miejsce na wypoczynek.

Wielokulturowa tradycja Białegostoku *przetrwała też w regionalnych potrawach. Nie da się stąd wyjechać, nie spróbowawszy czegoś ze swoistej mieszanki smaków polskich kresów, kuchni białoruskiej, ukraińskiej, rosyjskiej, tatarskiej i żydowskiej. W menu królują *bliny, czyli placki z mąki gryczano-żytniej i gryczano-pszennej, ziemniaczane kartacze nadziewane mięsem, babka ziemniaczana, kołduny w rosole, pieremiacze (pieczone pierogi) z kuchni tatarskiej czy przepyszny pierekaczewnik, czyli wielowarstwowe ciasto z makiem, mięsem, serem lub jabłkami. Uwaga, nadprogramowe kilogramy po wizycie w jednym z miejsc serwujących regionalne dania, gwarantowane.

ml