Chiński Nowy Rok – zobacz na własne oczy

W sobotę 28 stycznia miliony Chińczyków na całym świecie powitały 4714 rok. W chińskim kalendarzu to Rok Koguta.

Stara tradycja każe na rozpoczęcie Chińskiego Nowego Roku wrócić do rodzinnego domu, nawet jeśli jest on oddalony o tysiące kilometrów. Kilka dni temu głośno było o mężczyźnie, który – chcąc wypełnić nakaz – postanowił, z oszczędności, pokonać 1,7 tys. km rowerem. Po przejechaniu 500 km dowiedział się jednak, że pedałuje… w złym kierunku. O tym, że zamiast na północ, zmierza na południe, poinformowali go policjanci z miasta Wuhu w prowincji Anhui.
Rowerzysta, który zastrząsł internetem, raczej nie zdążył przywitać nowego roku w towarzystwie rodziny. Zobaczcie jednak, jak obchody tego święta wyglądają u tych, którym udało się uniknąć szalonych perturbacji transportowych.

Nowy Rok jest jednocześnie Świętem Wiosny, najważniejszym w chińskim kalendarzu – rodzinnym, głośnym i radosnym. Jego data jest zmienna, tradycyjnie przypada na koniec stycznia lub początek lutego. Obchody trwają 15 dni, a Chińczycy na całym świecie – od Szanghaju po San Francisco – celebrują na ulicach miast, wypełnionych dźwiękami muzyki i pokazami sztucznych ogni.

Przygotowania do hucznego świętowania zaczynają się już miesiąc wcześniej – w ich trakcie m.in oddaje się długi, wygania złe duchy, a drzwi wejściowe domów dekoruje obrazkami noworocznymi nianhua. W wigilię Nowego Roku cała rodzina zabiera się za przygotowywanie posiłków, pośród których najważniejsze miejsce zajmują tradycyjne pierożki jaozi (w Japonii znane jako gyōza). Tego dnia nadziewane są nietypowym farszem, sporządzonym z jajek i krewetek. Wieczorem ulice rozbrzmiewają odgłosami fajerwerków, a na domowych ołtarzykach składane są ofiary. Rodzinną wieczerzę kończą wielogodzinne rozmowy i gry przy stole.

W przeciwieństwie do obchodów sylwestrowych na Zachodzie, Chiński Nowy Rok wita się w towarzystwie rodziny. O świcie gospodarz domu zdejmuje znad drzwi obrazki nianhua, ponownie składa ofiary przodkom, po czym całe rodziny wylegają na ulice. Dla wielu Chińczyków, którzy pracują lub uczą się z dala od domu, to jedyna w ciągu 12 miesięcy okazja, by zobaczyć się z bliskimi. Do noworocznych zwyczajów należy również obdarowywanie dzieci pieniędzmi, które wręczane są w czerwonych kopertach.

Punktem obowiązkowym każdej noworocznej zabawy są tradycyjne tańce lwów. Przy rytmicznym, żywiołowym akompaniamencie bębnów i innych instrumentów czterech mężczyzn w różnokolorowych strojach, trzymając maskę, kreuje dwie postaci lwów. Piąty, zaopatrzony w kij ze srebrną perłą ( symbol lwów i smoków) „dowodzi” tańcem. Zabawy na rozświetlonych lampionami, strojnych ulicach trwają do późna. W kulminacyjnym momencie ulicami przechodzi korowód kilkudziesięciu osób, niosących podobiznę smoka.

W chińskiej tradycji każdy rok ma swojego zwierzęcego patrona – jednego spośród dwunastu, które występują w tamtejszym zodiaku. Zeszły rok przebiegł pod znakiem psotnej Małpy, ten będzie Rokiem Koguta (następny przypadnie w 2029 roku). Chińczycy wierzą, że urodzeni pod znakiem ptaka ogłaszającego nadejście świtu, są odważni, obrotni, uczciwi, praktyczni i pewni siebie.

Każdy z 15 dni obchodów ma swoje znaczenie. Pierwszego Chińczycy tradycyjnie witają bóstwa niebios i ziemi. Piąty poświęcony jest rodzinie – nie jest wówczas wskazanie składanie i przyjmowanie wizyt, mogłoby to bowiem przynieść nieszczęście. Dzień siódmy jest szczególny, bo wtedy urodziny świętują wszyscy Chińczycy. Trzynastego dnia spożywają oni tradycyjny posiłek na oczyszczenie organizmu. I nieuchronnie zbliżają się do końca tego radosnego czasu.

Obchody Chińskiego Nowego Roku tradycyjnie kończy obchodzone 15. dnia po jego rozpoczęciu Święto Latarni. Ulice, dekorowane bogato zdobionymi lampionami i latarniami o najbardziej wymyślnych kształtach, przemierzają parady przebierańców i tancerzy. A ryżowe kulki ze słodkim nadzieniem, tradycyjnie wtedy spożywane, uprzyjemniają kończące się celebracje.