Drugie życie wyjątkowych opuszczonych miejsc w Europie

Te obiekty robią wrażenie - zachwycają wyjątkową architekturą, wystrojem wnętrz i ciekawą historią. Niestety zostały skazane na wyniszczenie, kiedy zaczęły być ciężarem dla właścicieli. Opuszczono je na długie lata, jednak jest dla nich druga szansa. Poznajcie miejsca w Europie, które zauważono i zyskują nowe życie.

Charakterystyczny owalny monument na szczycie Buzłudży jest pomnikiem upamiętniającym powstanie w Bułgarii ruchu socjalistycznego. W tej okolicy w 1891 r. miało miejsce tajne spotkanie socjalistów, znane pod nazwą kongres buzłudżański. W sto lat później wybudowano ogromną budowlę z bogato wyposażoną salą, w której odbywały się uroczyste zebrania partii. Ze względu na brak funduszy (szacunkowo na remont potrzeba 10 mln euro) obiekt od lat niszczeje. Może jednak znajdzie się inwestor, który przywróci mu dawny blask.

udm/if

Położona w miejscowości Savona _ Villa Zanelli _ jest jednym z najwspanialszych przykładów secesji w całej Ligurii. Obiekt został zbudowany w 1907 roku przez Nicolo Zanellego, prawdopodobnie według projektu Gottardo Gussoniego, jednego z najważniejszych architektów włoskiego _ Art Nouveau _. Budynek położony jest w rozległym ogrodzie blisko morza. Do roku 1933 należał do rodziny Zanelli, a następnie został sprzedany miastu, które przekształciło go w obiekt noclegowy. Na początku II wojny światowej willa była wykorzystywana jako lazaret, a od 1967 r. znajdował się tu szpital kardiologiczny. Po zawaleniu się części budynku w 1998 r. został on opuszczony. Jest jednak szansa, że Villa Zanelli odzyska blask. W 2014 r. obiekt został wystawiony przez miasto na sprzedaż - cena wywoławcza to 5,1 mln euro (ok. 22 mln zł).

Opalana węglem londyńska elektrownia Battersea, znana z okładki albumu _ Animals _ zespołu _ Pink Floyd _, powstała w 1933 r. Twórcą jej charakterystycznego wyglądu był Giles Gilbert Scott, którego najbardziej znaną pracą są angielskie czerwone budki telefoniczne. Od 1982 r. obiekt nie był używany. Kilka lat temu rozpoczęto rewitalizację budynku i okolicy. Powstają tam mieszkania i apartamenty (zarówno elektrowni jak i w kilku wybudowany wokół budynkach), prywatne ogrody dla mieszkańców, zaplecze sklepowo-usługowe, klinika medyczna czy hotel. Inwestycja szacowana na 8 miliardów funtów. Od października 2014 r. można kupować lokale mieszkaniowe, do których będzie można się wprowadzać od 2016 r. Cena najtańszego mieszkania to 495 tys. funtów szterlingów (ok. 2,6 mln zł).

Piwo _ Stella Artois _ to belgijska tradycja. Było produkowane w browarze w *Leuven *od 1366 r., który do połowy XX w. był regularnie rozbudowywany i modyfikowany. W 1926 r. marka Stella Artois została oficjalnie zarejestrowana i jej popularność wzrosła jeszcze bardziej. Na całym świecie zaczęły powstawać filie, a browar w Leuven stał się zbyt mały by zaspokoić potrzeby rynku. Właściciele musieli go zamknąć i przenieść produkcję do większej i nowoczesnej fabryki wybudowanej tuż obok. Budynek został opuszczony w stanie kompletnym. Dzisiaj są tam organizowane wycieczki prezentujące stare metody browarnicze.

Ukryta w toskańskim Reggello, zaledwie 30 km od Florencji, rezydencja Castello di Sammezzano to eklektyczny budynek w stylu mauretańskim. Zamek otoczony jest parkiem o powierzchni 450 hektarów. Został wybudowany w 1605 r. na rozkaz Ximenesa d'Aragona. Był w rękach jego rodziny przez wieki. W latach 1853-1889 zmieniono wystrój wnętrz. Po II wojnie światowej aż do 1990 r. zamek był używany jako luksusowy hotel. Później został opuszczony i do niedawna nikt się nim nie interesował. W kwietniu 2012 r. zawiązał się Komitet FPXA 1813-2013, który ma na celu dbałość o obiekt i jego promocję jako atrakcji turystycznej. Od niedawna rezydencję można zwiedzać.

Brukselskie kino Aegidium, projektu Guillaume Segersa, oddano do użytku w 1905 r. Za eklektyczną, neoklasycystyczną fasadą kryło się z rozmachem wyposażone wnętrze. _ Art Nouveau _ i _ Art Deco _ mieszało się z klasycznymi motywami roślinnymi, medalionami czy pawimi piórami. Największym hitem była przekształcona w kino w 1933 r. sala mauretańska. Architekt Leon Denis stworzył w niej jedyny w swoim rodzaju orientalny klimat. Trudno ustalić, kiedy kino przestało pełnić swoją funkcję, przez pewien czas było wykorzystywane jako magazyn mebli. Od 1995 r. czynione są starania o przywrócenie pierwotnej funkcji Aegidium. Obecnie jest wykorzystywane jako miejsce spotkań lokalnej społeczności. Są również organizowane wycieczki dla turystów po obiekcie.

Antwerpia zyskała na znaczeniu handlowym w XVI w., kiedy to Brugia przestała być atrakcyjna ekonomicznie. Obecny budynek giełdy powstał w XIX w. Prostokątna hala jest otoczona galeriami, wspartymi na pięknie rzeźbionych kolumnach. Dach jest przeszklony i kunsztownie zdobiony. Niestety, po jakimś czasie również to miejsce straciło na ważności i z czasem zostało opuszczone. Na początku XXI w. jeden z deweloperów przygotował plany przekształcenia budynku giełdy na luksusowy hotel, jednak kryzys przekreślił te plany. Trzeba mieć nadzieję, że stabilniejsza sytuacja gospodarcza pozwoli powrócić do pomysłu rewitalizacji tego wyjątkowego miejsca.

udm/if