Estonia centralna

[

Estończycy określają Centralną Estonię mianem „tyłu głowy Tallina” lub „sercem Eesti”. Stąd też najpewniej herb miasta: czerwone serduszko. Okręg Järva (40 tys. mieszkańców) znajduje się w samym środku kraju. W jego skład wchodzą tylko dwa większe miasta: stołeczne Paide oraz Türi. Spośród pomniejszych 14 najbardziej warte uwagi są Koeru i Vetepere. Pierwsze znane jest z maleńkiego kurortu wypoczynkowego. Główną atrakcją drugiego jest skansen poświęcony estońskiemu pisarzowi A.H. Taamsaare. Przyrodniczą perłą jest zaś przepiękny Park Narodowy Soomaa. Od północy krańce parku stykają się z okręgiem Järvamaa, od południa z Viljandimaa, od zachodu zaś z Pärnumaa. Osobliwością Soomaa jest… piąta pora roku. Soomaa warto odwiedzić latem lub jesienią. Barwy stają się tak nasycone, że pejzaż przypomina impresjonistyczny przyrodniczy kolaż. Wtedy
także pojawia się szansa, żeby doświadczyć fenomenalnego zjawiska. Występowanie „pięciu pór roku” wiąże się z wylewami rzek. Lód powstaje w początkach grudnia. Gdy wczesnowiosenne promienie słońca topią go, poziom wód podnosi się i rzeki wylewają. Powodzie ustają w maju lub czerwcu. Niski poziom wody utrzymuje się całe lato, choć zdarza się, że następują mikrowylewy – tak jak to miało miejsce w 1997 i 1998 r. Okoliczna ludność ma wtedy tylko jeden środek transportu: łódź. Młodzi śmieją się, że nie wymaga to wiele wysiłku – do canoe można wsiąść wychodząc przez okno własnego domu. Od września stan wód znowu gwałtownie się podnosi. Jesienne wylewy trwają jednak zwykle kilka tygodni i są mniej ekspansywne niż wiosenne. Warto je zobaczyć. Najczęściej występują w rejonach Navesti, Halliste, Raudna i Lemmjőgi. W okolicach Riisaküla (część południowo-zachodnia) pod wodą znajduje się niekiedy nawet 100 km. • ]( \"http://bezdroza.pl\" )Paide • Park narodowy Soomaa

[

Litwa, Łotwa, Estonia. Bałtycki łańcuch Prezentowane materiały pochodzą z przewodnika turystycznego po Litwie, Łotwie i Estonii opublikowanego nakładem wydawnictwa Bezdroża. ]( \"http://bezdroza.pl\" )

[

Paide Paide (11 tys. mieszkańców) należy do grona najstarszych miast Estonii. Po raz pierwszy wzmiankowano o nim w łotewskich kronikach z 1265 r. W 1291 r. Paide nadano prawa miejskie. Rezydujący tu wówczas Zakon Kawalerów Mieczowych wzniósł swoją siedzibę. Obok zamku Weissenstain (biały kamień) wznosi się trzydziestometrowa wieża zwana Długi Herman. Nazwa twierdzy pochodzi od wapienia, z którego ją zbudowano. Przymusowa, bo prowadzona mieczem przez Zakon
chrystianizacja oraz sprowadzanie Estów do statusu chłopów lub miejskiego plebsu, wywoływały ich ostry sprzeciw. Największe powstanie estońskie miało miejsce w noc św. Jerzego (23 kwietnia 1348 r.) i objęło swym zasięgiem cały kraj. Większość dworów w Paide doszczętnie spalono, a ich właścicieli wymordowano. Na negocjacje pokojowe Estowie wysłali delegację „czterech starszych”. Spotkanie z mistrzem zakonu odbyło się w twierdzy Pale. Gdy zamiast rozmów pokojowych spotkanie zaczęło przybierać formę przesłuchania, „czworo starszych” sięgnęło po broń. Przewaga liczebna rycerstwa niemieckiego była jednak ogromna – w efekcie wybrańców osadzono w lochach. Kilka dni później estońscy bohaterowie zostali straceni. Wieści o tym wydarzeniu rozeszły się bardzo szybko. Od tamtej pory emisariuszy zaczęto nazywać „Czterema Królami Estończyków”. Podczas wojen inflanckich (XIV–XVI w.). twierdza uległa zniszczeniu. Z „sercem Estonii” związanych jest wiele wybitnych postaci mających wpływ na poczucie przynależności narodowej
Estończyków. Urodzony w 1935 r. w Paide Arvo Pärt zaliczany jest do grona największych współczesnych kompozytorów na świecie. Książki Antona Hansena Tammsaare zostały przetłumaczone na 30 języków. Urodzony w Vetepere w 1878 r., zmarł podczas wojennej zawieruchy w 1940 r. Pierwsze kroki w świecie mody stawiała tutaj Carmen Kass, wygrywając tytuł Miss Paide. Dziś jest ikoną estońskiej urody i jedną z czołowych modelek we Włoszech. Jednym z pierwszych lekarzy w Paide był dziadek Hermanna Hesse – wybitnego pisarza niemieckiego. Tym faktem tłumaczyć można żywe zainteresowanie Hessego Estonią. • ]( \"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej

[

Park narodowy Soomaa Park Narodowy Soomaa został założony 8 grudnia 1993 r. celem ochrony unikalnego dziedzictwa przyrodniczego Europy północnej. W 1994 r. włączono go do Spisu Obszarów Wodno-Błotnych o Międzynarodowym Znaczeniu (Konwencja Ramiarska). W 1998 r. zgłoszono go do UNESCO celem wciągnięcia na Światową Listę Dziedzictwa Przyrodniczego. Soomaa rozciąga się na powierzchni 37 117 ha. Teren podzielono na trzy strefy. Jedna z nich objęta jest ścisłą ochroną (1,5 km2). Oznacza to, że rozwój przyrody na tym terenie w żaden sposób nie jest wspomagany przez człowieka. W strefach pozostałych odtwarza się bogactwo przyrodnicze i ochrania zagrożone ekosystemy: torfowiska, bagna, rzeki, prastare lasy i jedyne w swoim rodzaju zalesione łąki. Strefy te udostępnione są turystom. Słowo soomaa oznacza „krainę bagien”. Nazwę parku wybrano
nieprzypadkowo – tworzą go bowiem cztery rozległe bagna. Największym z nich jest Kuresoo (11 000 ha). Usytuowane w północnej części parku, stanowi centrum migrujących jesienią ptaków. Odgrodzona lasami od wschodniej strony Valgeraba należy z kolei do z najstarszych bagien w Estonii. Rośnie tu kilkanaście gatunków mchów, wrzosy oraz żurawina. W południowej części rezerwatu znajduje się Öördi, z cudownym jeziorkiem o tej samej nazwie. Od wschodu rozciąga się Kikepera (dł. 22 km, szer. 2–6 km) z przepływającą skrajem bagien rzeką Halliste. Zimą okolice Kikepera stają się sypialnią niedźwiedzi brunatnych. Jest ich tutaj obecnie sześć. Najmniejszym bagnem jest malownicze Riisa, przylegające do Kuresoo od zachodu. Środkowa część parku to głównie wysuszone torfowiska, na których wyrosły lasy i rozległe łąki. To zdradliwe tereny – pod miękką ściółką wielu z nich jest woda. Na kolorowych polanach żyje ponad 120 zagrożonych wyginięciem gatunków ptaków. Głównymi rzekami Soomaa są Pärnu, Halliste, Raudna i Tőramaa. W
ich okolicach żyją bobry. W gęstych lasach spotkać można płochliwego szarego zająca, wilki i rysie. Prawdziwą atrakcją ornitologiczną są czarne bociany i orły. Na północ od wsi TIPU (południowa częśc parku) zaczyna się Pääsma (200 ha), największy kompleks leśny parku Soomaa. Ukryte w pięknych lasach torfowiska, gęsto porośnięte paprociami, mchami i maleńkimi oczkami wodnymi, tworzą jeden z piękniejszych zakątków parku. Wizytówką Pääsma są prastare skupiska dębów. Szacuje się, że rosną tu od przynajmniej 5 tys. lat. Car Piotr I opisał to miejsce następująco: „jest tu tyle dębów, ile zdoła upuścić żołędzi każde drzewo”. Nie brakuje również jesionów, klonów i lip. Z pni tych ostatnich wyrabia się łodzie haabjas. Przez lasy przepływa rzeka Halliste. Ogólna powierzchnia łąk w Soomaa wynosi 2,5 tys. ha. Wiosną zarastają one oranżowym kwieciem. Z przyjściem lata pojawiają się nowe kolory – dominują ultramaryna i czerwień. Na łąkach żyją łosie, jelenie, dziki, bobry i żurawie. Szacuje się, że na łąkach żyje również
ponad tysiąc gatunków motyli, z czego kilkadziesiąt to najrzadsze okazy. • ]( \"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej _ Źródło: Bezdroża _