Kiedyś był dumą PRL-u. Każdy chciał tam wypoczywać

Jaszowiec to dzielnica Ustronia na Śląsku, w której w latach 70. XX wieku wzniesione zostały domy wczasowe. Autorem koncepcji pełnej charakterystycznych "piramid" był Jerzy Winnicki. Osiedle wypoczynkowe szybko stało się dumą PRL-owskich władz. Każdy chciał tam wypoczywać. Po latach powstał film o tym niezwykłym miejscu.

O dzielnicy Jaszowiec zapomniano, choć w czasach PRL O dzielnicy Jaszowiec i jej charakterystycznych "piramidach" zapomniano, choć w czasach PRL-u było to jedno z najsłynniejszych miejsc wypoczynkowych
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
oprac.  KASW

Obraz "Jaszowiec. Zapomniana nowoczesność" w reżyserii Romana Kałuży-Wierzchosławskiego w październiku zostanie zaprezentowany na dwóch międzynarodowych festiwalach filmów o architekturze: w Turcji oraz Szwecji – poinformował producent obrazu Mateusz Bielesz.

- Projekt był pierwszą, prototypową w socjalistycznej Polsce propozycją osiedla wczasowego w górach z własnym centrum handlowo-usługowym i ośrodkiem zdrowia. Był na wskroś nowoczesny, co oznaczało według głównego projektanta nie tylko minimalistyczną formę, ale także komfort, estetykę, kontakt z naturą oraz zaspokojenie potrzeb fizycznych i intelektualnych użytkownika – wskazał Mateusz Bielesz, ustronianin, prezes Fundacji Zielone Konie i pomysłodawca filmu.

Mistrzostwo w niszczeniu własnego dorobku

Jak dodał, obraz opowiada o modernistycznej dzielnicy wypoczynkowej, ale jest w zasadzie uniwersalną historią, którą można odnieść do wielu otaczających nas budynków. - Dokument mówi o zaprzepaszczonych szansach i o tym, że osiągamy mistrzostwo w niszczeniu własnego dorobku kulturalnego - skomentował Bielesz.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Od wieków fascynuje turystów. Przez 300 dni w roku spowija ją mgła

Mimo że Jaszowiec był niegdyś uwielbiany przez zwykłych wczasowiczów i doceniany przez branżę, nie przetrwał do dzisiejszych czasów w pełnowartościowej kondycji. Obiekty trafiły do różnych właścicieli. - Kilka z nich zrównano z ziemią, inne zostały oszpecone nietrafionymi modernizacjami. Tylko nieliczne przetrwały w oryginalnej formie do dziś" – powiedział ustronianin.

Chichot historii

Zaznaczył też, że od wielu lat bada powojenne dziedzictwo architektoniczne Ustronia.

- Efektem moich dociekań i starań były liczne artykuły w lokalnych periodykach, a także film "Uzdrowisko. Architektura Zawodzia". (…) To właśnie dzięki niemu do ogólnej świadomości przedostały się słynne "piramidy" autorstwa Henryka Buszki, Aleksandra Franty i Tadeusza Szewczyka. Chichot historii polega na tym, że o dzielnicy Jaszowiec zapomniano, choć w czasach PRL-u to ona wiodła prym w mediach, nie tylko branżowych. Dziś chciałby powrotu zasłużonej sławy – wyjaśnił.

Charakterystyczne bryły domów wczasowych doskonale komponowały
Charakterystyczne bryły domów wczasowych doskonale komponowały się z otaczającą przyrodą © Getty Images | Patryk_Kosmider

Reżyser Roman Kałuża-Wierzchosławski, przygotowując się do realizacji filmu, wielokrotnie przebywał w Jaszowcu.

- Podczas swoich wędrówek zrozumiałem, że walorem tej architektury nie jest sama fasada czy nawet bryła tych budynków, ale raczej operowanie przestrzenią, eksponowanie piękna okolicy tak, aby budynki nie przytłaczały turystów, ale dawały im możliwość kontemplacji przyrody. Największym walorem Jaszowca jest więc myśl urbanistyczna, która wspaniale wykorzystuję naturę w relacji do architektury – powiedział.

Film jedzie na dwa festiwale

W październiku film zostanie pokazany na dwóch międzynarodowych festiwalach podejmujących tematykę związaną z architekturą. Najpierw będzie go można zobaczyć wśród wyselekcjonowanych 31 obrazów z całego świata podczas Istanbul International Architecture and Urban Films Festival. Organizowany przez Metropolitalny Oddział Izby Architektów w Stambule festiwal odbędzie się w tym roku w dniach od 7 do 12 października.

Nieco później, od 12 do 19 października, odbędzie się skandynawski Lund Architecture Film Festival. Przez tydzień istnieje możliwość nie tylko obejrzenia filmów długo- i krótkometrażowych, dokumentalnych i fabularnych, ale także wzięcia udziału w licznych seminariach, debatach, wystawach, wykładach i warsztatach.

Źródło: PAP, designalive.pl

Wybrane dla Ciebie
Gang okradał turystów. Największa w historii afera lotniskowa na Kanarach
Gang okradał turystów. Największa w historii afera lotniskowa na Kanarach
Kiedyś wysypisko śmieci. Dziś największy ogród na Bliskim Wschodzie
Kiedyś wysypisko śmieci. Dziś największy ogród na Bliskim Wschodzie
Zaczyna pracę, gdy większość z nas śpi. "Młodzi wolą iść do innej roboty"
Zaczyna pracę, gdy większość z nas śpi. "Młodzi wolą iść do innej roboty"
Zeszli pod wodę, by badać wrak, wyłowili misia. "Sprawa jest poważna"
Zeszli pod wodę, by badać wrak, wyłowili misia. "Sprawa jest poważna"
Trik stewardes na ból ucha w samolocie. Natychmiastowa ulga
Trik stewardes na ból ucha w samolocie. Natychmiastowa ulga
Aż takich tłumów się nie spodziewali. "Ludzi jest niewyobrażalna masa"
Aż takich tłumów się nie spodziewali. "Ludzi jest niewyobrażalna masa"
Pokazali zdjęcie z polskiego lasu. Fenomen przyrodniczy
Pokazali zdjęcie z polskiego lasu. Fenomen przyrodniczy
Na początku są marzenia. Po drugiej stronie trzy największe lęki przed podróżą
Na początku są marzenia. Po drugiej stronie trzy największe lęki przed podróżą
Coraz mniej bezpłatnych parkingów na Podhalu. "Mamy do czynienia z patologią"
Coraz mniej bezpłatnych parkingów na Podhalu. "Mamy do czynienia z patologią"
Okradali auta z wypożyczalni. W końcu wpadli
Okradali auta z wypożyczalni. W końcu wpadli
Oto najlepszy polski dworzec. Zdobył prestiżową nagrodę
Oto najlepszy polski dworzec. Zdobył prestiżową nagrodę
Europejska stolica z prestiżowym wyróżnieniem. Miasto zachwyca klimatem
Europejska stolica z prestiżowym wyróżnieniem. Miasto zachwyca klimatem