Krynica Zdrój. Uzdrowisko. Sanatoria. Historia. Ciekawostki

Największy rozwój uzdrowiska nastąpił w połowie XIX wieku, dzięki działalności profesora Józefa Dietla. Szczególną sławą cieszył się w dwudziestoleciu międzywojennym, kiedy odwiedzały je słynne osobistości, m.in. marszałek Józef Piłsudski, pisarz Władysław Reymont czy też aktor Ludwik Solski.

Krynicę odwiedziła nawet para królewska. 7 stycznia 1937 roku w Hadze odbył się ślub następczyni tronu holenderskiego, księżniczki Juliany z księciem Bernhardem. Następnego dnia para wyjechała. Aby zmylić trop dziennikarzy, młodzi wysłali bagaże do Szkocji, sami zaś wyjechali do Brukseli, gdzie wsiedli w pociąg do Polski. Tak przybyli do Krynicy. Młodym małżonkom tak bardzo spodobało się w uzdrowisku, że zamiast kilku planowanych dni przebywali tam miesiąc.

Życie towarzyskie uzdrowiska koncentruje się wzdłuż deptaku. Najniżej położone są Łazienki Borowinowe z 1881 roku, następnie Stare Łazienki Mineralne z lat 1863-1866, a dalej przeszklony budynek Pijalni Głównej. Można się tam napić wody ze zdrojów: Głównego, Jan, Józef, Tadeusz, Zuber i Słotwinki. Ponadto wewnątrz znajduje się sala koncertowa i ogród zimowy. Naprzeciwko stoi neorenesansowy Stary Dom Zdrojowy z 1889 roku, w którym mieści się pijalnia wody Mieczysław. Na tyłach tego domu, za potokiem Kryniczanka, stoją drewniane wille w stylu szwajcarskim z XIX wieku. W jednej z nich, Romanówce, mieści się Muzeum Nikifora – Epifaniusza Drewniaka, krynickiego malarza prymitywisty o światowej sławie. Obok Pijalni Głównej stoi muszla koncertowa z tablicą ku czci Jana Kiepury, a dalej Nowy Dom Zdrojowy z 1939 roku. Najstarszym budynkiem w Krynicy jest Pijalnia Słotwinka z 1815 roku, czynna tylko latem. Tuż obok znajduje się budynek byłego Słotwińskiego Pawilonu Koncertowego z1870 roku – obecnie restauracja.

Sanatorium Nowe Łazienki Mineralne
Dysponuje nowoczesną bazą zabiegową, w której wykonywane są zabiegi z hydroterapii i balneoterapii (kąpiele perełkowe, mineralne i borowinowe, masaż wirowy, okłady z borowiny)
oraz fizykoterapeutyczne: interdyn, magnetronik, terapuls, galwanizacja, lampa sollux. Goście mogą też korzystać z krioterapii i masaży klasycznych. Sanatorium oferuje wyspecjalizowaną kadrę medyczną oraz wyżywienie dietetyczne z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb. Ośrodek zaprasza gości także w systemie bezturnusowym.

Zostało wybudowane w 1933 roku przez sławnego tenora Jana Kiepurę, według projektu Bohdana Pniewskiego. W Patrii prowadzone jest leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych, chorób reumatycznych, kobiecych oraz układu trawienia. Baza zabiegowa obejmuje hydroterapię i balneoterapię (bicze szkockie, masaż wirowy, kąpiel perełkowa, kąpiel solankowa), fizykoterapię (diadynamik, ultradźwięki, galwanizacja, interdyn, terapuls), inhalacje, okłady borowinowe oraz masaże klasyczne. Do dyspozycji gości jest sala gimnastyczna, można też skorzystać z basenu rekreacyjnego. Apartament nr 101 to prywatny apartament Jana Kiepury i Marty Eggerth.

Do dyspozycji gości są zabiegi z hydroterapii i balneoterapii (bicze szkockie, masaż podwodny ręczny, masaż wirowy, kąpiel czterokomorowa i perełkowa), fizykoterapii (diadynamik, interdyn, lampa sollux), okłady borowinowe, a także inhalacje ultradźwiękowe. Można też korzystać z sauny, z sali gimnastycznej, wybrać się na masaż. Pobyt obejmuje zakwaterowanie, wyżywienie, całodobową opiekę lekarsko-pielęgniarską, kurację pitną, gimnastykę oraz zabiegi w kwocie 7 zł za osobę (dziennie). Na terenie ośrodka znajduje się jadalnia, biblioteka, czytelnia, dwie sale telewizyjne oraz zakład fryzjersko-kosmetyczny.

Ośrodek działa od 1949 roku, położony jest w Parku Zdrojowym. Prowadzone jest tu leczenie schorzeń przewodu pokarmowego, przemiany materii, chorób nerek i dróg moczowych, także chorób narządu ruchu oraz niedokrwistości. W Continentalu wykonywane są zabiegi z kinezyterapii, krioterapii, magnetoterapii, elektroterapii i ultrasonoterapii. Prowadzone jest leczenie za pomocą światła, ciepła, zabiegi z balneoterapii, aerosoloterapii, hydroterapii i laseroterapii. Goście sanatorium mogą korzystać z basenu, siłowni i sauny, istnieje możliwość wypożyczenia sprzętu sportowego.

Na miejscu jest również salon fryzjerski i kosmetyczny. Dla kuracjuszy przeznaczono 200 miejsc noclegowych w pokojach 1- i 2-osobowych z telefonem i TVsat. Goście sanatorium mogą korzystać z całodziennej opieki lekarskiej oraz całodobowej opieki pielęgniarskiej. Dodatkowymi atrakcjami są jaskinia solna i wspomagająca odchudzanie kabina na podczerwień.

Sanatorium usytuowane jest w centrum Krynicy Zdrój. Nieopodal znajduje się kryte lodowisko, kino Jaworzyna oraz deptak z Pijalniami Wód Mineralnych. Ośrodek specjalizuje się w leczeniu chorób układu krążenia, układu moczowego, schorzeń przewodu pokarmowego, cukrzycy oraz chorób kobiecych i narządu ruchu. Wykonywane są tu zabiegi z fizykoterapii, hydroterapii, krioterapii, ciepłolecznictwa i inhalacji oraz masaż uciskowy. Ośrodek organizuje pobyty lecznicze i wypoczynkowe oraz wczasy odchudzające. Sanatorium oferuje 70 miejsc noclegowych. W pokojach znajdują się radio, telefon, TVsat i czajnik bezprzewodowy. Do dyspozycji gości jest siłownia, basen, sala terapii zajęciowej oraz biblioteka. Można korzystać z Internetu.

Ośrodek znajduje się w uzdrowiskowej części miasta, niedaleko Parku Zdrojowego, w bliskim sąsiedztwie lasów. Oferuje zabiegi z odnowy biologicznej oraz programy pielęgnacyjne w Instytucie SPA&Wellness. Znajdują się tam sala fitness, kryty basen z hydromasażem, sauna, solarium oraz sala relaksu. O wygląd można zadbać w salonie kosmetycznym, poddając się zabiegom upiększającym na twarz i ciało, wykonywanym na bazie kosmetyków firmy Pevonia Botanica. W SPA&Wellness działa także salon fryzjerski i gabinet masażu, który oferuje masaże relaksacyjne, lecznicze i pielęgnacyjne, a także masaż gorącymi kamieniami. Pakiety adresowane są zarówno do kobiet, jak i mężczyzn. Do wyboru jest upiększający program dla kobiet, relaksujący program dla mężczyzn, Weekend SPA dla Zakochanych z zabiegami dla niej i dla niego oraz z niespodziankami, a także Pielęgnacyjny Pakiet Wellness.

Ten ostatni przeznaczony jest dla kobiet i trwa 5 dni. W tym czasie panie korzystają z zabiegów fizykoterapeutycznych, z zajęć fitness, chodzą na basen i do sauny. Pielęgnacyjne zabiegi na ciało i twarz dostosowane są do potrzeb ich skóry, a masaże (na przykład gorącymi kamieniami bazaltowymi) rozluźniają spięte mięśnie i poprawiają nastrój. Można też korzystać z hydroterapii (prysznic Vichy, bicze szkockie), z naświetlań, krioterapii, laseroterapii i termoterapii. Prowadzone są także zajęcia gimnastyczne, można wybrać się na zabieg zwalczający cellulit lub zabieg w kapsule NeoQui. W Centrum Geovita do dyspozycji gości są kawiarnia, pokój kominkowy, sala do tenisa stołowego i bilard.

Czterogwiazdkowy nowoczesny hotel z odnową biologiczną, SPA i gabinetami kosmetycznymi realizuje pobyty tygodniowe, weekendowe, pakiety świąteczne oraz sylwestrowe.

Dla gości przygotowano 49 komfortowo wyposażonych pokoi i apartamentów oraz bogaty program pielęgnacji i relaksu. W ramach hotelowego SPA działa basen, jacuzzi, sauna, sala gimnastyczna, studio cardio i siłownia. Proponowane programy zadowolą najbardziej wybrednych miłośników SPA. Można wybrać się na Weekend SPA, zdecydować się na program odchudzający z odnową biologiczną lub jogę z odnową biologiczną. Jest także program rewitalizujący dla mężczyzn oraz pielęgnacyjny program dla przyszłej mamy. Ten ostatni trwa 5 dni, w trakcie których kobiety spodziewające się dziecka otoczone są profesjonalną opieką, przygotowywana jest dla nich specjalna dieta, a zabiegi i ćwiczenia, z których korzystają, zapewniają im poprawę kondycji, lepszy wygląd i samopoczucie. W pakiecie znajduje się sauna, masaże, basen i jacuzzi, a także zabiegi kosmetyczne: manicure, pedicure, kuracja dla włosów z modelowaniem, zabieg na twarz i dekolt. Przyszłe mamy codziennie otrzymują także porcję witamin w postaci świeżych soków z warzyw i
owoców.

Dwupoziomowy Kosmetyczny Instytut dr Irena Eris z salonami masażu i czterema gabinetami kosmetycznymi oferuje wiele firmowych zabiegów wykonywanych na bazie profesjonalnych kosmetyków dr Irena Eris Prosystem. Można skorzystać z zabiegów w kapsule NeoQi, wybrać się na masaż (na przykład gorącymi kamieniami) lub metodą endermologii. Goście mają do wyboru różnego rodzaju kąpiele, także w połączeniu z aromaterapią, zabiegi wodne (na przykład bicze szkockie czy aerobik w wodzie). Na miejscu istnieje możliwość konsultacji z dermatologiem i alergologiem. Oryginalne dania i desery serwuje restauracja Szósty Zmysł, do dyspozycji gości jest także bar Przy Kominku oraz klub nocny i szałas góralski.

Ośrodek SPA znajduje się w centrum Krynicy, przy deptaku, w pobliżu źródeł wód mineralnych. Pokoje i apartamenty pensjonatu zostały komfortowo wyposażone (m.in. w elegancką łazienkę i łącze internetowe). Znajdujące się tu nowoczesne studio odnowy biologicznej oferuje różnorodne zabiegi, m.in. kąpiele w kozim mleku, ziołowe, solankowe, ozonowe oraz różnego rodzaju masaże: częściowy, całościowy i leczniczy masaż kręgosłupa. Goście korzystają z seansów w saunie suchej i parowej, na miejscu istnieje też możliwość uczęszczania na jogę. W działającym tu salonie kosmetycznym można poprawić urodę, korzystając z zabiegów oczyszczających i upiększających zarówno na twarz, jak i na całe ciało, robiąc hennę, maski, depilację, manicure lub pedicure.

Najwyższy szczyt pasma Jaworzyny (1114 m n.p.m.). Można wjechać kolejką gondolową lub wejść jednym z dwóch szlaków prowadzących z Krynicy. Tylicz (7 km). Przy rynku stoi drewniany kościół z 1612 roku z rokokowym ołtarzem i gotycką chrzcielnicą.

4 km na zachód od miejscowości znajduje się rezerwat krajobrazowy Okopy Konfederackie, dalej na Przełęczy Tylickiej jest drogowe przejście graniczne ze Słowacją.

Wieś z XVI-wiecznym dworem szlacheckim, przerobionym w XVIII wieku przez rodzinę Stabnickich na neogotycki pałac. Dalej znajdują się kościół NMP (koniec XVI wieku) i Organistówka – dom narodzin siostry Julii Rodzyńskiej, beatyfikowanej w 1999 roku.

Szlak (72 km) rozpoczyna się i kończy w Krynicy Zdrój. Wiedzie przez Słotwiny, Berest, Polany, Piorunkę, Czyrną, Mochnaczkę (Wyżną i Niżną), Tylicz, Muszynkę, Wojkową i Powroźnik.

Diabelski kamień
Na zboczu pod Krynicą leży Diabelski kamień. Ogromny piaskowiec, pomnik przyrody, przypomina pięciometrowy grzyb. Wiąże się z nim legenda o diable, który chciał zniszczyć krynickie źródło. W tym celu przynióśł kamień aż z turni tatrzańskiej, ale nie zdążył dokończyć dzieła przed świtem. Gdy zapiał kur, przerażony boruta czmychnął do piekieł, porzucając kamień ku uciesze przyszłych turystów.

Jan Kiepura
Z miastem związana jest postać największego polskiego tenora, Jana Kiepury (1902-1966). Stoi tu jego dom Patria, przed wojną najelegantszy budynek w Krynicy. Warto zwrócić uwagę na oryginalną elewację, nowoczesną jak na lata
30. XX wieku bryłę, marmurowe wnętrza, piękne posadzki, stylowe lampy i pamiątkowy fortepian właściciela.

Sanatorium Nowe Łazienki Mineralne
ul. Piłsudskiego 2 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 23 31 www.krynica.org
Sanatorium Patria
ul. Pułaskiego 35 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 28 11, 471 55 22 www.ukz-uzdrowisko.krynica.com.pl
Sanatorium *Nowy Dom Zdrojowy*
ul. Nowotarskiego 7 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 28 15 www.krynica.org
Sanatorium MSWiA Continental
ul. Nitribitta 4 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 28 51 (18) 471 52 25 www.sanatorium.krynica.com.plrezerwacja@krynica.com.pl+'?' )
Sanatorium Uzdrowiskowe Zgoda
ul. Piłsudskiego 42 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 20 76,
471 56 35 (18) 4712076 www.krynica.org
Centrum Zdrowia, Urody i Rekreacji Geovita
ul. Leśna 15 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 04 00 (18) 471 04 99 krynica@geovita.pl+'?' ) www.geovita.pl+'?' )
Hotel SPA Dr Irena Eris
Krynica Zdrój
ul. Czarny Potok 30 33-380 Krynica Zdrój (18) 472 35 00 (18) 472 35 01 recepcja@hotelspa.pl+'?' ) www.DrIrenaErisSpa.com
Krynica Zdrój Małopolanka
Bulwary Dietla 13 33-380 Krynica Zdrój (18) 471 58 96 (18) 477 73 25 recepcja@malopolanka.com.pl+'?' )www.malopolanka.com.pl

Seria: Miejsca niezwykłe
Tytuł: SPA i uzdrowiska
Autor: Ewa Standzoń-Gierak, Mirosław Osip-Pokrywka