Nellie Bly – w 72 dni dookoła świata

– To będzie międzynarodowa sensacja – ogłosił Joseph Pulitzer, wydawca "New York World", wysyłając Nellie Bly w podróż inspirowaną powieścią Juliusza Verne’a "W 80 dni dookoła świata". Elizabeth Jane Cochrane, bo tak w rzeczywistości nazywała się amerykańska dziennikarka z Pensylwanii, która podjęła się zadania samodzielnego pokonania blisko 25 tys. mil, miała wówczas 25 lat.

Ze swojej wyprawy, przez kurierów i za pośrednictwem sieci telegraficznej, miała słać codzienne (a także nocne) raporty, nie martwiąc się o wydatki. Gazeta zaś na bieżąco informowała o przebiegu podróży, aktualizowała mapę trasy i w oszałamiającym tempie zwiększała sprzedaż. Zamiarem urzeczywistnienia literackiej fikcji, "niemożliwym do wykonania" (zwłaszcza dla kobiety, bo samotne podróże pań w tamtym czasie nie były na porządku dziennym) żył bowiem cały świat.

Naprawdę pobiła fikcyjny rekord

14 listopada 1889 r., o godz. w 9:40 rano, Nellie wsiadła na pokład parowca Augusta Victoria, linii Hamburg America Line i, jeszcze o tym nie wiedząc, zaczęła zmieniać historię. Zabrała ze sobą ciepły płaszcz, kilka zmian bielizny i małą torbę podróżną, w którą spakowała niezbędne przybory toaletowe. W sakiewce zawieszonej na szyi schowała zaś pieniądze – łącznie równowartość 200 funtów w walucie brytyjskiej, amerykańskiej i złocie.

Z Nowego Jorku dziewczyna wyruszyła na wschód. Najpierw udała się do Anglii, skąd przez Europę trafiła do Egiptu, potem na Cejlon, do Chin i Japonii. Korzystała przede wszystkim ze statków parowych i pociągów. W czasie pobytu we Francji poznała osobiście Juliusza Verne’a – to właśnie słynny pisarz zachęcił ją, by pobić ustanowiony przez siebie, fikcyjny rekord 80 dni! Do Ameryki reporterka powróciła 21 stycznia 1890 r. W wyniku trudnych warunków pogodowych do San Francisco dotarła (na pokładzie liniowca Oceanic kompanii White Star) 2 dni później, niż zakładał finalny plan. Wszechmocny Pulitzer wyczarterował dla niej jednak prywatny pociąg, który na czas sprowadził ją do domu w New Jersey. Okrążając glob w 72 dni, Bly pobiła rekord świata (został on poprawiony kilka miesięcy później przez mężczyznę, George’a Francisa Traina, który "uwinął się" w 62 dni) i zyskała międzynarodową sławę.

Jej legenda była konsekwentnie podsycana przez cały czas trwania podróży. By podtrzymać zainteresowanie projektem, "New York World" zorganizował dla swoich czytelników grę: osoba, której uda się oszacować (co do sekundy) czas powrotu Bly, miała otrzymać nagrodę w postaci wycieczki do Europy. Gazeta sprzedawała się jak ciepłe bułeczki.

Zaczęło się od zakładu psychiatrycznego

Nie był to pierwszy sukces reporterski Nellie Bly. Choć dziennikarka zyskała światowy rozgłos za sprawą swej pionierskiej podróży, już wcześniej realizowała niezwykle odważne projekty. Pierwszy reportaż, który zamówił u niej Pulitzer, dotyczył zakładu psychiatrycznego dla kobiet, działającego na nowojorskiej Blackwell’s Island (obecnie Roosevelt Island). Początkująca dziennikarka, zatajając swoją tożsamość, pozwoliła zamknąć się w instytucji (badało ją kilku lekarzy, wszyscy zgodnie potwierdzili, że jest niepoczytalna). W kontrowersyjnym materiale, zatytułowanym "10 dni w domu wariatów", opisała skandaliczne warunki panujące w zakładzie. Brudna woda podawana pacjentkom do picia i "kąpiele" w lodowatej wodzie, które im urządzano, to tylko wierzchołek góry problemów, które nakreśliła. Artykuł wywołał nie lada zamieszanie w Stanach Zjednoczonych, a Bly po raz pierwszy znalazła się na ustach wszystkich. Wkrótce wyspecjalizowała się w dziennikarstwie śledczym, a jej kariera rozwijała się kwitnąco.

Po odbyciu głośnej podróży dookoła świata Nellie nagle porzuciła dziennikarstwo. Za udział w przedsięwzięciu, które okazało się wielkim sukcesem finansowym "New York World", nie otrzymała żadnej premii, w związku z czym postanowiła zrezygnować z pracy. Nie narzekała na brak zajęć: napisała książkę "W 72 dni dookoła świata", udzielała wykładów, poświęciła się rodzinie. W 1894 r. Nellie Bly wyszła za mąż za milionera Roberta Seamana, a po jego śmierci w 1904 r. oddała się prowadzeniu jego biznesów. Do dziennikarstwa powróciła, ale znacznie później, bo dopiero w 1913 r., kiedy to przygotowała relację ze zjazdu sufrażystek. Później zaś została korespondentką podczas I wojny światowej. Do czasu śmierci w 1922 r. była gwiazdą świata reporterów i ikoną dla wielu kobiet. Trudno uwierzyć, że w Polsce jest tak mało znana!