Pilzno. Czeska stolica piwa

Kilka lat temu "Szlak turystyczny Pilzner Urquell" znalazł się wśród najlepiej ocenianych celów turystycznych podróży na świecie według portalu TripAdvisor. Postanowiłem udać się w podróż tym szlakiem.

Po kładce z hotelu do browaru

Pilzno leży zaledwie 94 km od Pragi. Najlepiej dojechać tu autobusem dalekobieżnym ze stolicy Czech. Przygotowanie podróży zacząłem od rezerwacji noclegu. Wybrałem hotel Vienna Hause Easy Pilsen, gdyż z internetowej mapy wynikało, że zlokalizowany jest on w bezpośrednim sąsiedztwie słynnego pilzneńskiego browaru. Na miejscu okazało się, że wybór ten był wyjątkowo trafny. Z okna mogłem podziwiać zabytkowe zabudowania XIX-wiecznego browaru. Żeby do niego dojść, wystarczyło zjechać windą na pierwsze piętro i przejść kładką dla pieszych bezpośrednio z hotelu na drugą stronę szerokiej dwupasmowej arterii komunikacyjnej U Prazdroju.

Czeska nazwa pilzneńskiego browaru to Plzeňský Prazdroj, a angielska Pilsner Urquell Brewery. Obecnie jest to największy browar w Czechach. Otwarto go w 1840 r. jako tzw. browar mieszczański, obywatelski. 5 października 1842 r., pracujący w pilzneńskim browarze, bawarski piwowar Josef Groll po raz pierwszy uwarzył klarowne piwo metodą dolnej fermentacji.

Wyprodukowane w ten sposób piwo nazwano pilsem, pilsnerem, lagerem. Z czasem ten sposób produkcji upowszechnił się i coraz więcej browarów wykorzystywało tę metodę. W 1869 r. w sąsiedztwie browaru mieszczańskiego założono konkurencyjną warzelnię piwa, znaną obecnie jako browar Gambrinus. Aby odróżnić się od konkurencji i podkreślić fakt, że piwo z browaru "mieszczańskiego" pochodzi z firmy, który była pionierem produkcji pilznera w 1898 r., zarejestrowano znak towarowy Pilsner Urquell - Plzeňský Prazdroj, co można przetłumaczyć jako "oryginalne źródło w Pilznie". Piwa typu pilzner podbiły świat, a pilzneński pils jest obecnie piwem wzorcowym dla 80 proc. piwnych marek na świecie.

Czytaj też: Zapora na granicy z Białorusią prawie gotowa. Turyści chcą wypoczywać w okolicy

Na piwnym szlaku

Pomimo że w 182-letnim browarze Pilzner Urquell nadal prowadzona jest produkcja, to można go zwiedzać. Odbywa się to wyłącznie w grupach z przewodnikiem. Teren browaru jest ogromny i turyści wożeni są po nim specjalnym autobusem. Faktycznie jest to teren dwóch dawnych browarów, które leżą bezpośrednio obok siebie. Na przestrzeni lat doszło do połączenia browaru mieszczańskiego z konkurencyjnym browarem Gambrinus.

Browar Pilzner Urquell oferuje siedem programów zwiedzania. Goście z zagranicy mogą pobrać aplikację Smart Guide na urządzenie mobilne umożliwiające odsłuchanie opowieści przewodnika m.in. w języku polskim. Wszystkie wycieczki kończą się półgodzinną degustacją piwa nalewanego prosto z beczki w zabytkowych piwnicach browaru. Zajrzyjcie też do fabrycznego sklepiku, w którym na pamiątkę można kupić firmowe gadżety lub różne gatunki piwa warzonego w słynnym browarze.

Kierowany ciekawością przeszedłem kilka tras po piwnym szlaku. Zacząłem od zwiedzenia browaru Pilsner Urquell. W trakcie tej wycieczki zobaczyłem oryginalne miejsca, w których w 1842 r. narodziło się słynne piwo. Poznałem historię browaru i dokonania pracujących tu browarników. Dowiedziałem się też, z jakich składników warzy się piwo Pilsner Urquell oraz zwiedziłem trzy warzelnie pochodzące z różnych wieków. Następnie autobusem pojechaliśmy do nowoczesnej rozlewni, w której napełnia się 120 tys. butelek i 60 tys. puszek na godzinę. Wycieczka ta trwała 80 minut i kosztowała 300 czeskich koron (CZK), czyli ok. 56 zł.

Za 73 zł można skorzystać z programu "Historia piwa Pilzner". Jest to trzygodzinna wycieczka, podczas której turyści poznają historię złotego trunku z Pilzna, zarówno na terenie browaru, jak i w innych obiektach związanych z branżą piwowarską w historycznym centrum miasta. Zwiedzają też centrum, m.in. Plac Republiki z zabytkowym ratuszem, kamieniczkami i Katedrą Św. Bartłomieja, a także Wielką Synagogę, pomnik amerykańskiego generała Georga Pattona i słynne pilzneńskie piwiarnie i restauracje.

Miasto pod miastem, czyli podziemia Pilzna

Ja jednak wybrałem zwiedzanie Muzeum Browaru "Pivovarské muzeum". Mieści się ono w pobliżu browaru Pilsner Urquell w średniowiecznej warzelni ze słodownią. Poznałem tu historię produkcji piwa od średniowiecza po współczesności. Obejrzałem dawne urządzenia do warzenia piwa, a w gotyckiej słodowni piec, oryginalną suszarnię i dwupoziomowe piwnice z lodziarnią. Wystawa obejmuje również historię Pilzna, rozwój rzemiosła w mieście, powstawanie i rozwój cechów, początki i rozwój browarnictwa, słodowni, rzemiosła bednarskiego, transportu i gastronomii. Do Muzeum Piwowarstwa przyłączona jest kultowa piwiarnia "Na Parkanu", która również znajduje się w zabytkowym budynku.

Udałem się też na zwiedzanie historycznych podziemi Pilzna. Po założeniu kasków wędrowaliśmy labiryntem korytarzy, piwnic i studni, które powstawały pod Pilznem już od XIII w. Z zaciekawieniem słuchałem opowieści przewodnika o tym, jak tworzono te podziemia i do jak różnych celów je wykorzystywano oraz oglądałem prezentowane tu średniowieczne znaleziska.

Podziemia Pilzna to system korytarzy i piwnic sięgających w dół do trzech kondygnacji, których labirynt znajduje się pod centrum miasta. Długość podziemnych korytarzy wynosi aż 20 km. Do zwiedzania udostępniony jest odcinek zaledwie 800 m. Niegdyś funkcjonowały tu studnie, sztolnie odwadniające, system korytarzy rozprowadzających wodę oraz kanalizacji miejskiej. Piwnice te służyły też do przechowywania żywności w tym piwa, a także jako miejsce, w którym działały zakłady rzemieślnicze, wytwórnie wina i słodownie.

W piwnym SPA

Na obrzeżach Pilzna działa niewielki browar Purkmistr, połączony z hotelem, restauracją i piwnym SPA. Można tu doznać wyjątkowej przyjemności, jaką jest kąpiel z dodatkiem jasnego pilznera. Zażywa się jej w jednoosobowych lub dwuosobowych wannach. Z większych wanien możemy korzystać podczas wspólnej kąpieli z rodziną lub grupą przyjaciół. Żeby umilić czas pobytu w wannie można bez ograniczeń raczyć się tutejszym piwem.

Po zabiegu przechodzi się do pokoju relaksu, żeby ochłonąć z wrażeń. Można skorzystać z masaży, okładów i peelingów przeprowadzanych według uzdrowiskowych procedur. Najtańsza piwna kąpiel to wydatek 170 zł.

Jesienne święto piwa

Mieszkańcy Pilzna i okolicy co roku wyczekują na jesienne święto piwa, czyli Pilsner Fest. Odbywa się ono na terenie Browaru Pilsner Urquell w rocznicę upamiętniającą dzień 5 października 1842 r. kiedy to po raz pierwszy uwarzono w miejscowym browarze piwo typu pils. W ciągu ostatnich dwóch lat impreza ta była zawieszona ze względu na pandemię koronawirusa.

W tym roku zaplanowana jest na 7-8 października. Na wszystkich miłośników złotego napoju z pianką czekać będą wyjątkowe, piwne promocje, festiwal kulinarny, bogaty program artystyczny i liczne imprezy towarzyszące, inspirowane historią produkcji Pilsnera.

Obszar od Bram Browaru przez okolice Stadionu i Muzeum Piwowarstwa, aż po Rynek Staromiejski (Plac Republiki) będzie jednym, wielkim terenem piwnego pikniku. Na estradach, usytuowanych w różnych częściach miasta koncertować będzie kilkadziesiąt zespołów muzycznych grających różne gatunki muzyki. Swój dorobek artystyczny prezentować będą również inni artyści. W poprzednich edycjach tej imprezy brało udział nawet 50 tys. osób.

Już dziś warto zaplanować wyjazd do Pilzna, a tym bardziej na Pilsner Fest.

Czytaj też: Piwne spa - nietypowy pomysł na relaks w Polsce