Polska Wschodnia zmienia się przy wsparciu z Funduszy Europejskich

Podkarpacie dzięki Funduszom Europejskim rozwija szpitale, szkoły i centra innowacji – od Bieszczad po Dolinę Lotniczą z ponad 180 firmami, gdzie powstają silniki lotnicze, prowadzi się badania i szkoli personel lotniczy. To region, w którym można od rytmu miasta w Rzeszowie przemieścić się do pięknych połonin i ciszy Bieszczadów w Wetlinie. Po drodze odkryć twierdze, cerkwie, ikony i miejsca, gdzie historia spotyka naturę.

Lubelszczyzna odkrywa swoją artystyczną stronę podczas lubelskich festiwali i wizyty w Kazimierzu Dolnym. Jeziora Pojezierza, bagna Polesia i Roztocze zapraszają do spokojnego i aktywnego wypoczynku w rytmie przyrody. Dzięki Funduszom Europejskim nowoczesny dworzec w Lublinie ułatwia codzienne i turystyczne podróże po regionie.

Świętokrzyskie zaprasza na Ponidzie, gdzie możesz przepłynąć kajakiem Nidę, na rowerową wycieczkę EuroVelo po dawnych torach wąskotorówki ale też do rozbudowanego uzdrowiska w Busku-Zdroju. Na dzieci i młodzież czekają atrakcje w Chęcinach: zamek i Centrum Nauki Leonardo oraz Bajkowe Centrum w Pacanowie.

Warmińsko-mazurskie jako kraina jezior, rozwija "ekonomię wody" także dzięki wsparciu ze środków unijnych. To podejście, które traktuje wodę jako kluczowy zasób nie tylko w turystyce, ale też w przemyśle i codziennym funkcjonowaniu miast. Olsztyn zaprasza do odwiedzin w wakacje – ma nowe tramwaje, piękne jeziora i najnowocześniejsze planetarium w regionie.

Mazowieckie to nie tylko Warszawa i okolice. To ciekawy historyczny szlak Płock – Ciechanów – Sierpc – Wyszogród lub pełna zieleni trasa z Wisłą w tle: Puszcza Kampinoska – Gostynin – Brudzeński Park Krajobrazowy – Płock.

Podlaskie to wielokulturowa mozaika z Białymstokiem, Kruszynianami i Supraślem ale też bogactwem natury w parkach narodowych: Wigierskim, Białowieskim i Biebrzańskim. Odwiedzając region można zdecydować czy to moment na rejs po jeziorze Wigry, tropienie żubrów w okolicy Białowieży czy może zapoznanie się z kulturą tatarską lub prawosławną. Fundusze UE wspierają tu m.in. zieloną energię i ochronę lokalnego dziedzictwa.

Kolejne inwestycje dla wygody turystów i ochrony przyrody w regionie są możliwe dzięki środkom z programuFundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 (FEPW). Projekty realizowane przez: gminę Stawiguda, powiat Ostrołęcki, Wigierski Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy i Poleski Park Narodowy ochronią cenne przyrodniczo siedliska gatunków roślin i zwierząt. Turystom i lokalnym społecznościom umożliwią podziwianie piękna natury, zapewnią wygodne i lepiej dostępne ścieżki, kładki i wieże widokowe. Inwestycje otrzymały wsparcie w ramach prowadzonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej naboru wniosków w ramach działania 2.3 Bioróżnorodność programu FEPW, typ projektu III: Ukierunkowanie ruchu turystycznego.

W popularnej turystycznie miejscowości Pluski (warmińsko-mazurskie) powstanie ścieżka pieszo-rowerowa o długości ponad 1,5 km z oświetleniem i tablicami edukacyjnymi, częściowo w ramach wytyczonego rowerowego szlaku niebieskiego. Skieruje ona ruch turystyczny na obszarze chronionym Natura 2000 Puszcza Napiwodzko-Ramucka nad jeziorem Plusznym poza teren cenny przyrodniczo. Z myślą o gniazdujących w tym rejonie 160 gatunkach ptaków w tym rzadkich (bielik, bocian czarny, orlik krzykliwy, kania czarna i ruda, kraska, dudek itp.) zamontowane będą budki lęgowe. Informacje na tablicach edukacyjnych podniosą świadomość mieszkańców i turystów na temat potrzeby i celów ochrony zasobów przyrodniczych. Koszt całkowity projektu: ponad 2,52 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: ponad 2,14 mln zł. Zakończenie prac jest planowane do końca 2025 r.

W rezerwacie Torfowisko Serafin (mazowieckie) zostanie odtworzona ścieżka edukacyjno-dydaktyczna. Ma ona chronić siedliska przyrodnicze torfowiska przejściowego i trzęsawisk o rzadkiej i chronionej faunie i florze. Np. lipiennika – jedynego przedstawiciela roślin storczykowatych występujących w Polsce. Dzięki kładkom z podestami dydaktycznymi, wyposażonymi w tablice edukacyjne oraz wieży widokowej przy rezerwacie można będzie prowadzić atrakcyjne obserwacje i zajęcia dydaktyczne. Kładka piesza z obustronnymi barierkami będzie ograniczała możliwość zejścia na teren rezerwatu i chroniła przyrodę Torfowiska Serafin. Koszt całkowity projektu to 4,35 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: ok. 3,7 mln zł. Zakończenie prac jest planowane na koniec lutego 2029 r.

Przebudowa ważnych odcinków szlaków turystycznych w Wigierskim Parku Narodowym (podlaskie) umożliwi m.in. osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z miejsc o wysokich walorach turystycznych, które do tej pory nie były dla nich dostępne. Zachęci turystów do poruszania się po wyznaczonych szlakach i ograniczy spacerowanie poza nimi. W miejscach najbardziej uczęszczanych np. na ścieżkach edukacyjnych przy dyrekcji parku, na szlaku rowerowym wokół Wigier czy szlaku kajakowym Czarnej Hańczy.

Narwiański Park Narodowy zmodernizuje ścieżkę przyrodniczą "Kładka wśród bagien" (podlaskie), która przebiega wzdłuż rzeki Kurówki, nad terenami bagiennymi, na których występują cenne gatunki roślin, ptaków i zwierząt. To m.in. rośliny: szuwar trzcinowy, szuwar turzycowy, wilgotne łąki i zarośla wierzbowe. W pobliżu kładki pojawiają się różne gatunki ptaków m.in. bąk, błotniak stawowy, derkacz, podróżniczek, kropiatka, zielonka i rybitwa czarna. Przy kładce znajdują się siedliska bobrów, spotyka się wydry i kumaki nizinne. Kładka tworzy pętlę o długości ok. 1 km, która pozwala na prowadzenie zajęć terenowych i edukacyjnych spacerów. Ścieżka będzie dostępna dla osób z niepełnosprawnościami – jej wejścia i zejścia będą miały łagodne nachylenie, na platformy widokowe będzie można wjechać wózkiem. Dla osób niedowidzących zostanie przygotowany plan tyflograficzny i odpowiednie oznakowania ważniejszych elementów infrastruktury. Dodatkowo kładka będzie wyposażona w tablice informacyjne, kamerę do transmisji on-line, lunety ornitologiczne na wieży widokowej i platformie. Koszt całkowity projektu: 6,48 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: prawie 5 mln zł. Otwarcie kładki dla turystów zaplanowano na wrzesień 2027 r.

Poleski Park Narodowy wymieni istniejącą wąską kładkę na ścieżce Spławy (lubelskie) na ponad 4 km nową i szerszą trasę - 1,5 m. Dzięki temu będą mogły z niej wygodnie korzystać osoby z niepełnosprawnościami poruszające się na wózkach inwalidzkich czy rodziny z dziećmi w wózkach. Inwestycja przyczyni się do ochrony cennych i rzadkich stanowisk roślin oraz grzybów. Na trasie można zobaczyć fragmenty łąk, otwartych torfowisk i bagiennych lasów. Na końcu ścieżki znajduje się Jezioro Łukie - największy zbiornik Poleskiego Parku Narodowego. Z pomostu widokowego można obserwować ptaki na wodzie: łabędzie nieme, perkozy czy łyski. A nad głowami błotniaka stawowego czy drapieżnego bielika. Koszt całkowity projektu: ponad 2,61 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: 2,22 mln zł. Prace potrwają do końca 2025 r.

Jak dzięki Funduszom Europejskim zmienia się Polska Wschodnia można sprawdzić na stronie kampanii "Polska Wschodnia. Lato pełne odkryć" Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej: www.odkryj.eu