Proziaki. Wyjątkowy i smaczny symbol Podkarpacia
Prawdziwą zaletą turystyki regionalnej jest możliwość poznawania historii danego regionu, a także charakterystycznych dla niego specjałów. Województwo podkarpackie słynie dziś nie tylko z wyjątkowych zabytków i nietuzinkowej przyrody, ale również zdrowej i naturalnej żywności. Trudno wręcz wyobrazić sobie wizytę w tej części Polski bez skosztowania najpopularniejszego chyba podkarpackiego przysmaku, jakim są proziaki.
Poszczególne regiony naszego kraju kryją nie tylko historyczne skarby, ale przede wszystkim zachwycają smakami. Nic więc dziwnego, że coraz większym zainteresowaniem cieszy się tzw. turystyka kulinarna, gdzie dużo uwagi poświęca się kulinarnym symbolom, charakterystycznym dla danego regionu.
Jednym z takich symboli są proziaki, kulinarna atrakcja i od 2006 r. produkt wpisany na listę wyrobów tradycyjnych w kategorii: wyroby piekarnicze i cukiernicze w województwie podkarpackim.
Tradycja wypiekania proziaków liczy sobie ponad 150 lat
Pierwsze, znane zapiski o proziakach pochodzą sprzed ponad 150 lat, ale tradycja ich wypiekania sięga najprawdopodobniej jeszcze bardziej odległych czasów i jest związana z pojawieniem się w tym regionie sody oczyszczonej.
Adobe Stock Właśnie od sody oczyszczonej, którą mieszkańcy Podkarpacia nazywają "proza", przyjęły proziaki swoją nazwę. Początkowo przepis na nie podawano sobie wyłącznie z ust do ust, z pokolenia na pokolenie, dlatego też różnił się nieznacznie między poszczególnymi gospodarstwami. Zawsze jednak składał się z czterech głównych składników: mąki, jajek, kwaśnego mleka i wspomnianej już sody oczyszczonej.
Poziaki, czyli prosta alternatywa dla chleba
Czym tak naprawdę były kiedyś proziaki? Prostą, szybką i tanią alternatywą dla chleba, który wypiekano nie częściej niż raz w tygodniu. W wiejskich domostwach, proziaki pieczono więc zazwyczaj tylko wówczas, gdy skończył się chleb.
Najczęściej wypiekano je na piecu kaflowym, co sprawiało, że ich charakterystyczny zapach unosił się w całym domostwie.
Jak dziś wygląda oryginalny proziak? Powinien mieć około 10 - 15 centymetrów średnicy i około 1,5 cm grubości. Proziaki są najczęściej okrągłe, chociaż zdarzają się też owalne i nieco rzadziej kwadratowe lub prostokątne.
podkarpackie.eu W przeszłości proziaki podawano w bardzo prosty sposób, a więc z tym, co akurat znajdowało się pod ręką. Najczęściej z masłem, słodką śmietaną lub szklanką mleka. Obecnie bardzo popularne są także proziaki w wersji na słodko: z cukrem, miodem lub dżemem z róży i derenia. A jakie są wasze ulubione?
Czytaj też: Przemyśl. Poznaj atrakcje perełki Podkarpacia
Prosty i przepyszny langosz. Przepis na tradycyjny przysmak z Węgier