Unikatowy zabytek. Ostatnia w Polsce tego typu konstrukcja
Niewiele miast może się pochwalić tak unikatowym zabytkiem, jak ten. Obiekt jest wyjątkowym przykładem inżynierii wojskowej i ostatnią w kraju, oryginalną, zachowaną w całości konstrukcją tego typu.
Wieża spadochronowa w Dęblinie, będąca unikalnym zabytkiem techniki lotniczej, została oficjalnie wpisana do rejestru zabytków. Ta stalowa konstrukcja, wykorzystywana niegdyś do szkolenia pilotów, zachowała się w niemal niezmienionym stanie od czasów swojej budowy w 1949 r.
Zabytkowa wieża spadochronowa, wykorzystywana niegdyś do szkolenia pilotów, została objęta ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków. Decyzja w tej sprawie, która stała się prawomocna, została podjęta na wniosek Towarzystwa Przyjaciół Dęblina.
Konstrukcja zachowana w oryginalnym stanie
Obiekt ten jest wyjątkowym przykładem inżynierii wojskowej z połowy XX w. Wieża, zlokalizowana na terenie Lotniczej Akademii Wojskowej – spadkobiercy Oficerskiej Szkoły Lotnictwa, potocznie znanej jako "Szkoła Orląt" – jest świadectwem tradycji i dziedzictwa szkolenia lotniczego. Konstrukcja, wykonana w 1949 r., zachowała się w oryginalnym stanie, co czyni ją unikatowym obiektem na skalę krajową.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Tłumy to mało powiedziane. Rzeka ludzi w Łodzi
Wieża ma 26 m wysokości i jest oparta na czterech punktach podparcia. Została zbudowana na planie kwadratu o boku 4 m. Jej charakterystyczna kratownicowa konstrukcja, złożona z kątowników łączonych śrubami i nitami, w pełni oddaje technikę budowlaną tamtych czasów. Wewnątrz wieży znajduje się metalowa, ażurowa klatka schodowa, prowadząca na szczyt, gdzie dawniej znajdował się wysięgnik, służący do podwieszania atrap spadochronów.
Wieża pełniła swoją funkcję od lat 50. do połowy lat 80. XX w., kiedy to ze względów technicznych i bezpieczeństwa szkolenia przy jej użyciu zostały zawieszone. Początkowo była wyposażona w elektryczną wyciągarkę linek spadochronowych, jednak ten mechanizm został zdemontowany po wyłączeniu obiektu z użytkowania. Mimo to, większość oryginalnych elementów konstrukcji przetrwała do dziś.
Wpisana do rejestru zabytków
Wpisanie wieży do rejestru zabytków jest wynikiem oceny jej wartości historycznej, technicznej i naukowej, przeprowadzonej przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Wieża w Dęblinie jest ostatnią oryginalną konstrukcją tego typu w Polsce. Inne wieże spadochronowe, budowane w Polsce przed i po II wojnie światowej, zostały w większości zniszczone lub rozebrane, a dębliński obiekt przetrwał dzięki swojemu położeniu na zamkniętym terenie wojskowym.
Adobe Stock Tradycja budowy wież spadochronowych sięga w Polsce lat 30. XX w., kiedy to Liga Ochrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej rozpoczęła akcję "Młodzież na spadochrony". Celem było szkolenie młodzieży w skokach spadochronowych, co miało znaczenie zarówno dla wojska, jak i rozwoju sportu spadochronowego. Dęblińska wieża jest więc nie tylko zabytkiem techniki, ale także symbolem długiej tradycji szkoleniowej w polskim lotnictwie.
Dzięki tej decyzji, wieża spadochronowa w Dęblinie zyskała ochronę, co umożliwi jej dalsze zachowanie i, być może, przywrócenie niektórych jej funkcji, takich jak wyciągarka linek spadochronowych. Jest to ważny krok w kierunku ochrony dziedzictwa inżynierii lotniczej w Polsce.