Starożytne miasta maleńkiego państwa na Bałkanach

Ziemie dzisiejszej Czarnogóry wchodziły w skład imperium rzymskiego. Dopiero w VI wieku osiedlili się w tym rejonie Słowianie – Dukljanie, toteż ich kraj nazywał się wówczas Duklją, a później przyjął nazwę królestwa Zety. Po rozpadzie cesarstwa rzymskiego, znalazł się pod władaniem Bizancjum. Od XII wieku rządy na tym terenie przejęło państwo serbskie, a później Turcy Osmańscy. Niezależność zachowała jedynie trudno dostępna górska część państwa. Tam rządy objął ród prawosławnych biskupów z rodu Petrowić-Niegosz. Gdy przyglądamy się architekturze zabytkowych części czarnogórskich miast, widzimy wszystkie te wpływy, które przez wielki oddziaływały na Czarnogórców i tworzyły ich historię.

Przepiękne miasto zbudowane w stylu weneckim położone na samym końcu Zatoki Kotorskiej. Otoczone górami z jednej strony i wodami z drugiej wydaje się warownią jak z baśni. Mury obronne, twierdza, kościoły i kościółki, urocze zaułki i wąziutkie uliczki, których zabudowań z obydwu stron dotkniesz, gdy rozłożysz ręce – to wszystko zobaczysz, przekraczając jedną z trzech bram starego miasta. Spacer po murach daje doskonałą okazję, aby podziwiać wspaniałe widoki starożytnego centrum i Boki Kotorskiej (tak mieszkańcy Czarnogóry nazywają Zatokę Kotorską). Każde zdjęcie zrobione z tego miejsca wygląda praktycznie jak gotowy obraz lub pocztówka. Stare miasto Kotor przepięknie mieni się kolorami. O zachodzie słońca kremowe mury stają się nagle żółte, pomarańczowe, czerwone, zielonkawe…

Kotor porównywany jest często z Dubrownikiem, choć – jak wiadomo – każde miasto ma swój niepowtarzalny charakter. Z całą pewnością Kotor jest znacznie bardziej kameralny.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Miasteczko leży przy samym wejściu do Zatoki Kotorskiej. Przez wielu uważane jest za najpiękniejsze miejsce w Czarnogórze. Lokalnie nazywane jest Miastem Kwiatów, a to za sprawą wyjątkowego mikroklimatu, który powoduje, że roślinność jest tu jeszcze bardziej bujna niż w pozostałych częściach wybrzeża. Herceg Novi jest stosunkowo młodym miastem w porównaniu z innymi zlokalizowanymi w Zatoce Kotorskiej. W 1382 roku pierwszy bośniacki król Tvrtko I Kotromanić założył tam twierdzę z osadą pod nazwą Sveti Stefan. Na marginesie warto dodać, że święty Stefan jest obecny w niemal każdym zakątku Czarnogóry, choć akurat jego kult w Herceg Novi potwierdzony został ustawieniem gigantycznego posągu na placu przy brzegu lokalnej mariny.

Dzieje miasta i jego nazwy były bardzo burzliwe, o czym świadczą aż trzy twierdze, które przetrwały do naszych czasów. Warto je zwiedzić, bo choć we wnętrzach niewiele się dzieje, wyjście na mury pozwala zobaczyć cudowne panoramy zatoki oraz okolicznych gór.

Czytaj też: Kraj, w którym góry wchodzą do morza

Na szczególną uwagę zasługuje twierdza Kanli kula, która została wzniesiona przez Turków w XVI wieku. W języku tureckim Kanli kula oznacza "krwawą wieżę", gdyż przez lata znajdowało się w niej więzienie. Wybudowana została z grubo ciosanego kamienia na wapiennej skale, na wysokości 85 m n.p.m. Twierdza mocno ucierpiała podczas trzęsienia ziemi w 1979 r. Obecnie znajduje się w niej teatr letni (pod gołym niebem).

Najbardziej charakterystycznym miejscem Herceg Novi i symbolem miasta jest wieża zegarowa. Została ona wzniesiona w 1667 roku na rozkaz sułtana Mahmuda i w przeszłości była główną bramą miejską. Prowadzą do niej wysokie schody, którymi przechodzi się na wyższy taras miasta.

Czytaj więcej: Europejski raj dla bogaczy

Generalnie, zwiedzając Herceg Novi, musicie być przygotowani, że pokonacie bardzo wiele schodów. Ale nic w tym dziwnego, jako że miasto jest niemal przyklejone do zbocza góry Orien, która osłania je od północy. Zabytki Herceg Novi to zarówno budowle romańskie, barokowe, jak i bizantyjskie, i warto poświęcić kilka godzin, aby poznać ich różnorodność i wyjątkowość.

Bar - miasto pełne śladów po Rzymianach

Bar był ważnym ośrodkiem już za czasów panowania Rzymian. Nazywany był wówczas Antibarium, ponieważ położony jest naprzeciw miasta Bari po drugiej stronie Adriatyku.

W 1042 roku w okolicy miasta doszło do bitwy pomiędzy wojskami Bizancjum, a wojownikami księcia Stefana Dobrosława. Odniesione w bitwie zwycięstwo dało początek słowiańskiemu państwu Zety. W kolejnych wiekach miasto często zmieniało przynależność polityczną (księstwo Zety, Bizancjum, Wenecja). Cały czas jednak mieszkańcom przysługiwała znaczna autonomia (miastem rządziła Wielka Rada, bito lokalną monetę, a zwierzchnik kraju nosił tytuł księcia).

Namiastkę tych czasów i tamtych historii możemy poczuć, zwiedzając Stari Bar – zabytkowe ruiny miasta oddalonego od Nowego Baru o ok. 5 km. To naprawdę wyjątkowe miejsce. Choć bardzo ucierpiało podczas wielkiego trzęsienia ziemi, które nawiedziło Bałkany w 1979 roku, do dziś zachowały się wyjątkowe zabytki, których styl architektoniczny, położenie oraz klimat są niepowtarzalne.

Wyjątkowe miasta

Opisane pokrótce miasta Czarnogóry to oczywiście tylko próbka tego, co zobaczycie, jeśli wybierzecie się do maleńkiego kraju nad Adriatykiem. Wyjątkowe są również: stare miasto Budva z kościółkami z VIII wieku, maleńkie, barokowe miasteczko Perast nazywane perłą ze względu na swoją jasną, niemal w całości białą zabudowę, Risan - prawdopodobnie najstarsze z miast w rejonie Zatoki Kotorskiej, gdzie znaleziono mozaiki z II wieku, Petrovac na Moru, Tivat, Ulcinj i wiele, wiele innych.