Wakacje 2020. Świętokrzyskie. "Region, w którym łatwo się zakochać"
Cudowne lasy i góry, wspaniałe zabytki i park narodowy. Region świętokrzyski wydaje się idealnym kierunkiem wakacyjnym. Nie uświadczymy tam jednak tłumów. Tegoroczny okres wakacyjny, przebiegający w cieniu pandemii koronawirusa, jest zatem doskonałym momentem, by na własnej skórze przekonać się o jego atutach
Co do tego, że Polska jest turystycznym rajem, tu, nad Wisłą nie trzeba raczej nikogo przekonywać. Co więcej, świadomość tego bogactwa jest też coraz bardziej powszechna wśród gości z zagranicy. Ale choć wielu z nas uwielbia spędzać wakacje w kraju, to wydaje się, że wciąż sporo jest regionów, które dopiero czekają na odkrycie albo cieszą się znacznie mniejszą popularnością, niż wynikałoby to z ich potencjału. Jednym z takich zakątków jest region świętokrzyski.
O jego walorach każdego roku przekonuje się coraz większa liczba turystów, ale wciąż jest ich znacząco mniej niż np. w przypadku krajowych hegemonów turystyki, czyli Pomorza czy Małopolski.
Przyjmuje się, że granice regionu świętokrzyskiego wyznaczone są przez rzeki: Wisłę, Nidę oraz Pilicę, pokrywając się w dużej mierze z obszarem woj. świętokrzyskiego, będącego jednym z dwóch najmniejszych pod względem powierzchni województw w Polsce.
Zobacz też: Ruiny największego zamku w Polsce
Największym miastem regionu, a równocześnie stolicą woj. świętokrzyskiego są Kielce (blisko 200 tys. mieszkańców). I to właśnie to miasto, posiadające bezpośrednie połączenia kolejowe z największymi ośrodkami w kraju (m.in.: Warszawa, Trójmiasto, Kraków, Wrocław), stanowi swoistą bramę, od której rozpocząć można poznawanie regionu. Ale osoby podróżujące koleją bez większych problemów mogą też skorzystać z innych, posiadających bogatą siatkę połączeń stacji: Ostrowiec Świętokrzyski (wsch. część regionu) lub Włoszczowa i Włoszczowa Północ (zach. część woj. świętokrzyskiego).
Sam region też jest dobrze opleciony siecią regionalnych połączeń kolejowych, dzięki czemu będąc już na miejscu, swobodnie można docierać do kolejnych zakątków, korzystając z pociągów Polregio. W ramach oferty tego przewoźnika funkcjonuje "Bilet Świętokrzyski", pozwalający na poruszanie się pociągami na terenie województwa w atrakcyjnych cenach. Zmotoryzowani łatwo tutaj dotrą gotową w dużej części drogą ekspresową S7, biegnącą z Gdańska do Rabki-Zdroju.
Świętokrzyskie - kraina magii
Do najważniejszych miast regionu należą wspomniane już Kielce i Ostrowiec Świętokrzyski. Ale dodatkowo jest też wiele miejscowości, które znajdują się na liście pozycji, które każdy turysta odwiedzający tę część Polski powinien rozważyć.
Jednym z takich miejsc jest Sandomierz. Mająca nieco ponad 20 tys. mieszkańców miejscowość, spopularyzowana m.in. przez serial "Ojciec Mateusz", doceniana jest za swój niezwykły, magiczny klimat oraz moc zabytków (rynek z barokowym ratuszem i kamienicami, XIV-wieczny zamek, bazylika katedralna Narodzenia NMP, Brama Opatowska, Wąwóz Świętej Królowej Jadwigi i wiele więcej). Sandomierski historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy wpisany został na listę Pomników Historii, czyli dzieł mających szczególną wartość dla polskiej kultury i historii.
Co ciekawe, Sandomierz można zwiedzać konwencjonalnie, a można też... pod ziemią. Piwnice niektórych starych obiektów są tu ze sobą połączone i tworzą Podziemną Trasę Turystyczną (w sumie 34 pomieszczenia, które biegną od 4 od 12 m pod powierzchnią). W ten sposób można sobie zrobić blisko półkilometrowy spacer, wiodący pod rynkiem, okolicznymi ulicami oraz kamienicami i z tej perspektywy poznawać historię miasta (w wielu miejscach na tym szlaku znajdują się informacje na temat przeszłości Sandomierza).
Ale na terenie woj. świętokrzyskiego znajduje się znacznie więcej miast, z których bije magiczny klimat. Warto na swojej trasie podróży uwzględnić: położone nad Nidą Pińczów, Szydłów czy Opatów.
Punkty, na które warto zwrócić uwagę, odwiedzając region, można wymieniać bardzo długo. To na terytorium tego województwa znajduje się słynny Pacanów (działa tam Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka), a zahaczając o Bałtów, można się poczuć jak w parku jurajskim – we wsi funkcjonuje JuraPark, w którym znajdują się oryginalnej wielkości modele dinozaurów.
Zachwyceni będą też fani zamków i pałaców, bo w świętokrzyskim ich nie brakuje. Tu swój wzrok należy skierować szczególnie w stronę zachowanych we wspaniałym stanie ruin monumentalnego pałacu Krzyżtopór w Ujeździe czy na XIII-wiecznego zamek w Chęcinach. Ci, którzy w czasie wakacji chcieliby się zregenerować, powinni zawitać do Buska-Zdroju albo Solca-Zdroju – dwóch miejscowości uzdrowiskowych z bogatą infrastrukturą sanatoryjną.
Nie można też zapomnieć o samej stolicy regionu, czyli Kielcach, gdzie koniecznie trzeba zajrzeć na rynek, przejść się ul. Sienkiewicza czy zrelaksować się w znajdującym się nieopodal centrum miasta, pełnym jaskiń rezerwacie przyrody Kadzielnia. Podziwiać w nim można pochodzące sprzed milionów lat skamieniałości zwierząt. Dla młodych podróżników odwiedzających Kielce obowiązkowym punktem będzie wizyta w Muzeum Zabawek i Zabawy.
Świętokrzyskie - przyrodniczy raj
Oczywiście do żelaznych punktów podróżowania po regionie świętokrzyskim należy wizyta w Górach Świętokrzyskich oraz Świętokrzyskim Parku Narodowym, stanowiącym centralną część wspomnianego łańcucha górskiego. W Górach Świętokrzyskich, jednym z najstarszych łańcuchów górskich w Europie, koniecznie trzeba wejść na Łysicę i owianą legendami Łysą Górę, czyli dwa najwyższe szczyty.
Ten drugi był niegdyś ważnym miejscem kultu dla pogańskich Słowian, a potem stał się jeszcze ważniejszym dla chrześcijańskiej już Polski. Znajduje się tu bowiem bazylika oraz najstarsze polskie sanktuarium, w którym przechowywane są relikwie krzyża, na którym miał umrzeć Chrystus (to właśnie od tej cennej relikwii Krzyża Świętego wywodzi się nazwa całego regionu). Oczywiście Łysa Góra zapisała się także na stałe w legendach ze względu na mające się tu odbywać sabaty czarownic. Dziś nie ma po nich śladu, znajdziemy natomiast mnóstwo pięknych kapliczek, krzyży i symboli wiary.
Gdy chodzi o naturę, to nie tylko Górami Świętokrzyskimi i słynnym parkiem narodowym stoi region. Gdy dodamy do tego liczne parki krajobrazowe, dziesiątki rezerwatów przyrody (w tym słynna Jaskinia Raj czy Góry Pieprzowe) i setki pomników przyrody (m.in. leciwy dąb Bartek), to wyłania nam się obraz jednego z najbogatszych pod względem przyrodniczym regionów w Polsce. Warto nadmienić, że blisko 70 proc. całego woj. świętokrzyskiego objęto prawną formą ochrony przyrody.
Powodów, by odwiedzić świętokrzyskie jest jednak znacznie więcej, dlatego ci, którzy jeszcze tam byli, powinni jak najszybciej naprawić to przeoczenie. Tych, którzy region już odwiedzili, nie trzeba przekonywać do powtórnej wizyty. Oni już wiedzą, że świętokrzyskie to miejsce, w którym bardzo łatwo się zakochać.