Akcje ratunkowe w górach mogą być płatne? Ministerstwo stawia sprawę jasno

Temat ponoszenia kosztów akcji ratowniczych w górach przez poszkodowanych często powraca, szczególnie w sezonie wakacyjnym oraz po wypadkach za które winą obarczani są niefrasobliwi czy lekkomyślni turyści. Jest tak m.in. dlatego, że koszty wypraw ratowniczych - zwłaszcza takich wymagających użycia śmigłowca - są bardzo wysokie.

Co kraj, to obyczaj

Warto wspomnieć, że w krajach alpejskich czy u naszych południowych sąsiadów koszty akcji ratowniczych w górach pokrywane są z polis ubezpieczeniowych - chyba że ratowana osoba takiej nie posiada.

Jak wynika ze statystyk słowackiej Horskiej Zachrannej Służby (odpowiednik naszego GOPR), większość turystów z Polski wyruszających w Tatry posiada stosowne ubezpieczenie obejmujące górskie szlak. Jedak ok. 30 proc. osób ratowanych przez HZS w minionym roku nie posiadało takiej polisy. Z tego powodu poszkodowani sami musieli opłacić koszty akcji ratunkowych.

Zobacz także: Nurkowanie nie tylko w tropikach. Poznaj polskie miejscówki

Konieczne byłyby systemowe zmiany

Jak wyjaśniło biuro prasowe MSWiA w rozmowie z PAP, zobowiązanie turystów do ponoszenia kosztów akcji ratunkowych w górach wiązałoby się ze zmianami w systemie ratownictwa górskiego w Polsce. Należałoby zmodyfikować sposoby jego finansowania w drodze ustawy.

"Wejście w życie obowiązku odpłatności za działania ratownicze na terenie gór, w opinii MSWiA, nie będzie miało bezpośredniego przełożenia na poprawę bezpieczeństwa. Obowiązek odpłatności mógłby spowodować, że osoby rzeczywiście poszkodowane w wypadkach, rezygnowałyby z wezwania pomocy, gdyż obawiałyby się wysokich opłat za jej udzielenie. Ponadto samo wyliczenie kosztów akcji, wypraw, interwencji ratowniczych jest zdaniem podmiotów ratownictwa górskiego trudne" - dowiedziała się PAP w biurze prasowym MSWiA.

GOPR przeciwko obowiązkowym ubezpieczeniom

Zdaniem Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego wprowadzenie obowiązkowych ubezpieczeń turystycznych za akcje ratownicze w górach jest złym pomysłem. Jak wyjaśnił w rozmowie z PAP prezes zarządu głównego GOPR - Paweł Konieczny - niesie on ze sobą ryzyko niepotrzebnego nadmiernego zwlekania z podjęciem decyzji o konieczności wezwania pomocy, co w konsekwencji może doprowadzić do pogorszenia stanu poszkodowanego lub konieczności przeprowadzenia dłuższej i bardziej skomplikowanej akcji ratunkowej, lub poszukiwawczej.

"Zdecydowana większość kosztów naszego pogotowia to koszty stałe, związane z zapewnieniem stałej gotowości ratowniczej. Są to wynagrodzenia ratowników etatowych, koszty utrzymania łączności, zapewniania właściwego ekwipunku i wyposażenia. Koszty konkretnych działań ratunkowych na tle kosztów stałych nie są znaczące. Ponadto wprowadzenie obowiązkowych ubezpieczeń doprowadziłoby do konieczności rozbudowy naszych struktur administracyjnych i prawnych, które zajmowałyby się później obsługą postępowań sądowych i komorniczych, a nie jest ani nasze zadanie, ani coś, czym chcielibyśmy się zajmować" - wyjaśnił Konieczny.

Zamiast ubezpieczeń finansowanie ratowników

Szef górskich ratowników przypomniał, że coś na kształt obowiązkowych ubezpieczeń turystycznych za akcje ratownicze w górach już w Polsce obowiązuje. Chodzi o odpis od biletu wstępu do górskich parków narodowych, który wynosi 15 proc. jego ceny. Np. Tatrzański Park Narodowy przekazuje do TOPR 15 proc. wpływów z tytułu zakupionych przez turystów biletów wstępu.

"Co prawda obecnie nie wszystkie parki narodowe, na obszarze których działamy, przekazują nam te fundusze z przyczyn proceduralnych, ale w rządzie trwają prace nad ustawą o parkach narodowych, gdzie reguły odpisu mają zostać doprecyzowane w taki sposób, że każdy górski park będzie wspierał ratownictwo górskie" - dodał Konieczny.