Bardsey Island - wyspa 20 tys. świętych

Wyspa, będąca czwartą pod względem wielkości w Walii, oddalona jest od stałego lądu o ok. 3 km. Obszar należący do hrabstwa Gwynedd, w którym większość mieszkańców wciąż posługuje się językiem walijskim, zajmuje 179 ha - Bardsey ma kilometr szerokości i 1,6 km długości. Od północnego wschodu wznosi się z morza wzgórze Mynydd Enlli, które osiągając 167 m n.p.m. stanowi najwyższy punkt na wyspie. Na zachodzie teren jest płaski, dzięki czemu stworzono na nim pola uprawne i pastwiska. Natomiast południowa część zakończona jest wąskim przesmykiem, który prowadzi na mały półwysep.

Urszula Drukort-Matiaszuk/ik

Na wyspie nie ma samochodów, kanalizacji ani nawet prądu. Domy, które się tu znajdują, w większości pochodzą z lat 70. XIX wieku. W 1891 roku mieszkały tu na stałe 92 osoby i była to największa odnotowana populacja tego miejsca. Do 1935 roku spadła ona do 33, a obecnie przez cały rok przebywają tu jedynie cztery osoby. Na wyspie o wiele liczniejsze są owce, których żyje ok. 300 oraz duże stado fok szarych, szacowane na ok. 200 sztuk. Jednak nie zawsze tak było.

Lata świetności wyspy przypadają na VI wiek, kiedy to św. Cadfan ufundował w 516 roku klasztor. Stała się ona wówczas miejscem nietypowych pielgrzymek - ludzie u schyłku życia docierali na Bardsey, by tu umrzeć i zostać pochowanymi. W ten sposób na wyspie znajdują się groby 20 tys. świętych. Trzy pielgrzymki do Bardsey były wówczas równoważne jednej wyprawie do Rzymu. W średniowieczu było to jedno z najświętszych miejsc Wielkiej Brytanii. Klasztor został zniszczony przez Henryka VIII w 1537 roku. Poza nagrobkami, zachowały się jednak ruiny wieży XIII-wiecznego opactwa.

Jedną z atrakcji Bardsay jest zbudowana w 1821 roku latarnia morska, której wysokość to 30 metrów. Wciąż funkcjonuje, stanowiąc punkt orientacyjny dla przepływających przez kanał św. Jerzego jednostek. Na wyspie funkcjonuje też jedna farma, na której znajdziemy 300 owiec i 28 krów. Jej właściciele, Jo i Steve Porter, poza zajmowaniem się zwierzętami i uprawami, prowadzą także mały sklepik, w którym można napić się kawy czy kupić miód i ręcznie robione pamiątki.

Dla wielu miejsce to ma klimat, swego rodzaju duchowość. Według legend było to święte miejsce celtyckich druidów. Mówi się o Bardsey także w kontekście miejsca pochówku Króla Artura. Miejsce przyciąga artystów - malarzy, rzeźbiarzy, pisarzy czy muzyków. Dziewięć ze stojących tu domów jest wynajmowanych przyjezdnym na tygodniowe okresy. Na wyspę można dostać się łódką z Półwyspu Lleyn, ale jedynie przy sprzyjających warunkach pogodowych.

Współcześnie Bardsey to przede wszystkim miejsce atrakcyjne dla poszukiwaczy niczym nieskażonej natury. Na wyspie utworzono Międzynarodowy Rezerwat Przyrody. Jest to miejsce specjalnego zainteresowania naukowego. Tysiące ptaków przylatują tu składać jaja, spotkamy wśród nich m.in. sokoła wędrownego czy fratercule, a także przypominające pingwiny - alki. Ornitolodzy zaobserwowali ok. 310 gatunków ptaków. Na brzegu mieszka grupa ok. 200 fok szarych. Cała wyspa, której piękno jest niepodważalne, jest zarządzana tak, aby nie zakłócać naturalnego rytmu przyrody.

Urszula Drukort-Matiaszuk/ik