Miejsca, które każdy Polak powinien odwiedzić choć raz
Te miejsca znamy często jedynie z kart podręczników, a o niektórych w ogóle nie słyszeliśmy. Schematy, którym się poddajemy, często zaciemniają nam wizję historii naszego kraju do tego stopnia, że potrafimy wskazać jedynie Kraków, Gniezno i Warszawę jako miejsca istotne dla naszych dziejów. A te są o wiele ciekawsze i znacznie bardziej skomplikowane. Oto kilka miejsc, które każdy Polak powinien znać i wiedzieć, czy obecnie znajdują się w granicach naszego kraju.
Mniej znani świadkowie wielkiej historii
Te miejsca znamy często jedynie z kart podręczników, a o niektórych w ogóle nie słyszeliśmy. Schematy, którym się poddajemy, często zaciemniają nam wizję historii naszego kraju do tego stopnia, że potrafimy wskazać jedynie Kraków, Gniezno i Warszawę jako miejsca istotne dla naszych dziejów. A te są o wiele ciekawsze i znacznie bardziej skomplikowane. Oto kilka miejsc, które każdy Polak powinien znać i wiedzieć, czy obecnie znajdują się w granicach naszego kraju.
at/if
Ostrów Lednicki - chrzest Polski
W czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego Ostrów Lednicki pełnił rolę gospodarczego i politycznego centrum Polski. Oddalony od Gniezna zaledwie o 16 kilometrów, jest ściśle związany z naszą pierwszą stolicą. Przede wszystkim to na tej małej wyspie na Jeziorze Lednickim, Mieszko I w imieniu całej Polski przyjął chrzest w 966 roku. W kaplicy pałacowej do dziś znajdują się dwa baseny chrzcielne (zdjęcie poniżej). Spacer po wyspie, na którą dostaniemy się niewielkim promem, to wspaniała lekcja historii w miejscu związanym z początkiem państwa polskiego.
fot. Magda Felis, licencja Wikimedia Commons
Chocim, Ukraina - najsłynniejsza twierdza wschodniej Europy
Chocim, miasto leżące ok. 280 km na południe od Lwowa znane jest głównie z twierdzy stojącej na wysokim brzegu Dniestru, skąd rozciąga się malownicza panorama Podola. To tu znajduje się jeden z "7 cudów Ukrainy" - twierdza w Chocimiu. To chyba najsłynniejszy, obok Kamieńca Podolskiego, zamek za naszą wschodnią granicą. To tutaj, dwukrotnie, Polacy i Ukraińcy skutecznie bronili rubieży Rzeczypospolitej przed tureckim najazdem. Najsłynniejsze bitwy miały tu miejsce w 1621 i 1673 roku. W pierwszej bitwie zjednoczone wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów pod wodzą hetmana Jana Chodkiewicza broniły twierdzy i pod jej murami w zaciętej walce pokonały wówczas armię turecką Osmana II. W drugiej bitwie obrońcami twierdzy byli Turcy, a na czele wojsk polskich i litewskich stanął hetman Jan Sobieski. Dzięki szturmowi przeprowadzonemu 11 listopada, dragoni i polska husaria zdobyli zamek, a zwycięstwo utorowało hetmanowi
Sobieskiemu drogę do tronu Polski.
fot. Yuriy Kobets, Fotolia.com
Kalisz - najstarsze miasto w Polsce
Kalisz, historyczna stolica Wielkopolski, uważany jest powszechnie za najstarsze miasto w Polsce. Wzmianki o nim pojawiły się już prawie 2 tys. lat temu. _ Calisię _ wspominał w II w. n.e. Ptolemeusz w swoim Zarysie geografii (_ Geografike hyfegesis _) umieszczając ją na Szlaku Bursztynowym wiodącym z Rzymu nad Bałtyk. To oznacza, że Kalisz liczy sobie co najmniej 1800 lat, a liczne osady w okolicach miasta datowane na I w. p.n.e. czy drogocenne wykopaliska archeologiczne dowodzą słuszności tego stwierdzenia. Datowanie powstania miasta wciąż jednak wzbudza kontrowersje, bo o _ Calisię _ upominają się także nasi południowi sąsiedzi ze Słowacji. Późniejsze dzieje miasta nie wzbudzają już takich wątpliwości. W IX wieku w Zawodziu (obecnie dzielnica Kalisza) istniał gród, a następnie mieściła się siedziba królewska, jedna z najważniejszych na terenie ówczesnej Polski. Dzięki prowadzonym wykopaliskom, a także
pieczołowicie przeprowadzanej rekonstrukcji, Zawodzie jest nazywane drugim Biskupinem. Obecnie znajduje się tu rezerwat archeologiczny, gdzie w czasie festynów i inscenizacji historycznych można poznać codzienne życie we wczesnośredniowiecznym grodzie.
Katyń, Rosja - miejsce dwóch tragedii
Las Katyński koło Smoleńska znajduje się ok. 600 km na wschód od granicy z Polską - w połowie drogi między Białymstokiem a Moskwą. To jedno z najbardziej tragicznych miejsc w dziejach naszego kraju. W 1940 roku zostali tu rozstrzelani na polecenie Stalina polscy oficerowie, policjanci, duchowni i członkowie inteligencji. Pochowano tu ponad 4 tys. pomordowanych jeńców, po których niejednokrotnie zostały "tylko guziki". Przez lata o mord posądzano Niemców i dopiero w wolnej Polsce długo skrywana prawda wyszła oficjalnie na jaw. Las katyński to także miejsce tragicznej katastrofy lotniczej z 2010 roku, w której zginęło 96 przedstawicieli najwyższych polskich władz, w tym Prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką.
Kircholm, Łotwa - chwała husarii
Około 25 km na południe od Rygi (Łotwa) znajduje się senne miasteczko Salaspils. Pod tą tajemniczą nazwą kryje się... Kircholm, gdzie stoczono jedną z najsłynniejszych bitew w polskiej historii. Tu tutaj 25 września 1605 roku wojska polskie i litewskie pod dowództwem hetmana Jana Karola Chodkiewicza dosłownie zrównały z ziemią o wiele liczniejszą armię Szwecji. W tym czasie polska husaria stanowiła postrach europejskich armii i żadne inne wojsko nie mogło się z nimi równać ani walecznością, ani skutecznością w działaniu. Obecnie w miejscu bitwy stoi pamiątkowy głaz z napisami w języku łotewskim i polskim oraz herbami Litwy, Polski i Kurlandii.
Legnickie Pole - przedmurze chrześcijaństwa
Legnickie Pole, położone ok. 15 km na południe od Legnicy (woj. dolnośląskie) to miejsce słynnej bitwy, którą stoczono 8 lub 9 kwietnia 1241 roku. Zmierzyły się tu siły rycerstwa śląskiego z Mongołami, a wsparcie chrześcijańskim wojskom udzieliły podobno nawet zakony rycerskie mające wtedy swoje komandorie na Dolnym Śląsku. Bitwa zakończyła się wprawdzie zwycięstwem najeźdźców, ale powstrzymała pochód Mongołów w głąb Europy. Barwny opis walk przedstawił w swoich kronikach Jan Długosz. Współcześni historycy uważają jednak jego relację za mało wiarygodną. W bitwie pod Legnicą śmierć poniósł książę krakowski Henryk II Pobożny. Obecnie na Legnickim Polu można zwiedzać Muzeum Bitwy Legnickiej, gdzie prezentowana jest m.in. imponująca diorama obrazująca prawdopodobny przebieg bitwy.
Lublin - Jerozolima Królestwa Polskiego
W okresie I Rzeczpospolitej Lublin był jednym z najważniejszych kulturalnych i politycznych osrodków naszego kraju. Był świadkiem najistotniejszych wydarzeń - to tu podpisano Unię Lubelską w 1569 roku, która przypieczętowała połączenie Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim. Zapoczątkowało to powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów, kraju rozciągającego się "od morza do morza", który w XVII w miał powierzchnię bliską 1 000 000 km kw. Obecnie wyjątkową atrakcję miasta stanowi zamek z XII wieku z romańskim donżonem (wieżą mieszkalno-obronną) z XIII wieku. Na zamku trzeba także zobaczyć Kaplicę Trójcy Świętej - gotycka architektura i bizantyjsko-ruskie freski kaplicy ufundowane przez Władysława Jagiełłę to unikat na skalę światową.
Płock - jedna ze stolic Polski
Płock, położony na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej, nad Wisłą w województwie mazowieckim, to jedno z najstarszych miast Mazowsza. Za panowania Władysława I Hermana i Bolesława III Krzywoustego (XI-XII wiek) pełnił funkcję faktycznej stolicy całego Królestwa Polskiego. Dowodem na wyjątkową pozycję Płocka w dziejach Polski są zabytki Wzgórza Tumskiego wznoszącego się dumnie nad wodami szerokiej w tym miejscu Wisły. Strażnikiem historii miasta jest dwuwieżowa XII-wieczna katedra Wniebowzięcia NMP i św. Zygmunta z grobami kilku władców Polski, kilkunastu książąt oraz kopią słynnych Drzwi Płockich. Cennym zabytkiem jest Opactwo Pobenedyktyńskie z Muzeum Diecezjalnym. Spacer wzdłuż skarpy wiślanej w stronę częściowo zawalonego w XVI wieku zamku oraz rynku i uliczkach Starego Miasta odkrywa bogactwo i urodę dzisiejszego Płocka.
at/if
