Najbardziej niesamowite sklepienia
Architektura gotycka to potężne zamki, wysmakowane kościoły i pełne dekoracji klasztory. To tam bezimienni mistrzowie wspięli się na szczyty swojego kunsztu - bez komputerów, wyrafinowanej technologii, dźwigów i planów opracowywanych z dokładnością do mikromilimetrów. A jednak stworzyli dzieła, które nawet po 800 latach rzucają na kolana kolejne pokolenia zarówno ludzi profesjonalnie zajmujących się budownictwem, jak i zwykłych turystów, których wiedza na temat średniowiecznych projektów jest znikoma.
Szczyt średniowiecznej techniki
Największym osiągnięciem architektury gotyckiej było wysokie sklepienie. Już budowniczowie rodem ze starożytnego Rzymu opracowali formę łuku, który był sam w sobie zaprzeczeniem ciężaru i kpił z grawitacji - niżej położone ciosy kamienne wypychały ku górze umieszczone na nich odpowiednio obrobione kolejne elementy łuku. Tak powstało sklepienie kolebkowe, a potem - krzyżowe. W średniowieczu doprowadzono tę technikę do perfekcji tworząc sklepienia krzyżowo-żebrowe, które dzięki zastosowaniu przypór na zewnątrz budowli pięły się niemal, w pojęciu ówczesnych ludzi, pod samo niebo. Nadawano im nazwy kryształowych, palmowych czy wachlarzowych, a każde z nich zachwycało urodą. Nawet teraz można zaniemówić widząc tę wręcz koronkową robotę unoszącą się dziesiątki metrów nad naszymi głowami. Oto najpiękniejsze ze sklepień, jakie stworzył człowiek.
at/if
King's College, Cambridge, Wielka Brytania
Kaplica King's College w Cambridge jest wyposażona w największe na świecie sklepienie wachlarzowe. Powstałe na początku XVI w. w stylu tzw. gotyku angielskiego wznosi się na wysokość ok. 24 metrów. Składa się z serii promieniście ułożonych przęseł, które tworzą bajkowe wachlarze po obu stronach nawy. To miejsce w istocie może odebrać mowę.
Liebfrauenkirche, Lienzingen, Niemcy
W dzisiejszych czasach wciąż pokutuje pogląd, że architektura gotycka jest mroczna, posępna i pozbawiona kolorowych ozdób. Nic bardziej błędnego. W rzeczywistości ściany katedr pokryte były niegdyś kolorowymi freskami, a sklepienia - malowane na niebiesko, usiane złotymi gwiazdami. Zworniki, czyli miejsca, gdzie przecinają się łuki tworząc sklepienie krzyżowe są najistotniejszym elementem tej formy architektonicznej. To tam znajdował się "klucz" - kamień, dzięki któremu można było wyciągnąć sufit pomieszczenia na dowolną wysokość. A jako że sam zwornik nie jest zbyt atrakcyjny, ozdabiano go na wszelkie możliwe sposoby. To tu umieszczano herby, niewielkie scenki rodzajowe, a nawet twarze demonów. Wyjątkowo pięknym sklepieniem może się pochwalić niewielki kościół w Lienzingen, położony ok. 40 km na zachód od Stuttgartu. Spojenia łuków są upstrzone polichromowanymi scenkami i herbami fundatorów świątyni. To istne jubilerskie cacko.
Krużganki katedry w Gloucester, Wielka Brytania
Wielki Krużganek katedry w Gloucester został ukończony na początku XVI wieku i niezmiennie zachwyca zwiedzających, niezależnie od ich wyznania i gustu. Tu także zastosowano kamienne sklepienie wachlarzowe, które dodatkowo ozdobiono plątaniną promieni i zworników spajających łuki. Wielbiciele filmów o Harrym Potterze pewnie kojarzą to miejsce - to tu kręcono wiele scen przygód małego czarodzieja.
Katedra Świętych Wita, Wacława i Wojciecha, Praga, Czechy
Nad przepiękną katedrą na praskich Hradczanach pracowali w XIV w. francuscy i niemieccy mistrzowie. Nic dziwnego zatem, że tak przypomina najwspanialsze świątynie Francji, co zresztą wykorzystano m.in. w filmie _ Obłędny rycerz _, gdzie katedra św. Wita udaje... paryską Notre Dame. Obiekt został przykryty sklepieniem sieciowym, w którym parzyste łuki nie przecinają się ze sobą na środku, ale tworzą siatkę połączeń. Od samego patrzenia na tę skomplikowaną konstrukcję może się zakręcić w głowie.
Katedra w Winchester, Wielka Brytania
Jedna z największych katedr gotyckich na Wyspach Brytyjskich była świadkiem najważniejszych wydarzeń w historii Anglii. Tu koronowano królów (m.in. Ryszarda Lwie Serce), udzielano im ślubów, a także grzebano. Zaszczytu pogrzebu w tym iście imponującym miejscu dostąpiła także słynna pisarka, Jane Austen. W XIV w. drewniane sklepienie wnoszące się na wysokość niecałych 24 metrów zastąpiono kamiennym, a siatkę przecinających się pozornie bezładnie łuków ozdobiono barwnymi zwornikami.
Sainte-Chapelle, Paryż, Francja
To jeden z największych i najpiękniejszych cudów architektury wszech czasów. Dzięki systemowi przypór ta bajeczna kaplica składa się głównie z okien ozdobionych zjawiskowo kolorowymi, 15-metrowymi witrażami - jest ich tu ponad 1000! Samo sklepienie jest granatowe, usiane złotymi gwiazdami, a łuki przechodzą łagodnie w kolumny rozdzielające kolejne okna. Takie miejsca nikogo nie pozostawiają obojętnym - feeria świateł i kolorów oraz doskonała akustyka (przede wszystkim dzięki wysokiemu sklepieniu) sprawiają, że Sainte-Chapelle jest obowiązkowym punktem programu każdej wycieczki odwiedzającej Paryż.
at/if
