Najbardziej niesamowite sklepienia
Architektura gotycka to potężne zamki, wysmakowane kościoły i pełne dekoracji klasztory. To tam bezimienni mistrzowie wspięli się na szczyty swojego kunsztu - bez komputerów, wyrafinowanej technologii, dźwigów i planów opracowywanych z dokładnością do mikromilimetrów. A jednak stworzyli dzieła, które nawet po 800 latach rzucają na kolana kolejne pokolenia zarówno ludzi profesjonalnie zajmujących się budownictwem, jak i zwykłych turystów, których wiedza na temat średniowiecznych projektów jest znikoma.
Architektura gotycka to potężne zamki, wysmakowane kościoły i pełne dekoracji klasztory. To tam bezimienni mistrzowie wspięli się na szczyty swojego kunsztu - bez komputerów, wyrafinowanej technologii, dźwigów i planów opracowywanych z dokładnością do mikromilimetrów. A jednak stworzyli dzieła, które nawet po 800 latach rzucają na kolana kolejne pokolenia zarówno ludzi profesjonalnie zajmujących się budownictwem, jak i zwykłych turystów, których wiedza na temat średniowiecznych projektów jest znikoma.
Największym osiągnięciem architektury gotyckiej było wysokie sklepienie. Już budowniczowie rodem ze starożytnego Rzymu opracowali formę łuku, który był sam w sobie zaprzeczeniem ciężaru i kpił z grawitacji - niżej położone ciosy kamienne wypychały ku górze umieszczone na nich odpowiednio obrobione kolejne elementy łuku. Tak powstało sklepienie kolebkowe, a potem - krzyżowe. W średniowieczu doprowadzono tę technikę do perfekcji tworząc sklepienia krzyżowo-żebrowe, które dzięki zastosowaniu przypór na zewnątrz budowli pięły się niemal, w pojęciu ówczesnych ludzi, pod samo niebo. Nadawano im nazwy kryształowych, palmowych czy wachlarzowych, a każde z nich zachwycało urodą. Nawet teraz można zaniemówić widząc tę wręcz koronkową robotę unoszącą się dziesiątki metrów nad naszymi głowami. Oto najpiękniejsze ze sklepień, jakie stworzył człowiek.
at/if
King's College, Cambridge, Wielka Brytania
Kaplica King's College w Cambridge jest wyposażona w największe na świecie sklepienie wachlarzowe. Powstałe na początku XVI w. w stylu tzw. gotyku angielskiego wznosi się na wysokość ok. 24 metrów. Składa się z serii promieniście ułożonych przęseł, które tworzą bajkowe wachlarze po obu stronach nawy. To miejsce w istocie może odebrać mowę.
Liebfrauenkirche, Lienzingen, Niemcy
W dzisiejszych czasach wciąż pokutuje pogląd, że architektura gotycka jest mroczna, posępna i pozbawiona kolorowych ozdób. Nic bardziej błędnego. W rzeczywistości ściany katedr pokryte były niegdyś kolorowymi freskami, a sklepienia - malowane na niebiesko, usiane złotymi gwiazdami. Zworniki, czyli miejsca, gdzie przecinają się łuki tworząc sklepienie krzyżowe są najistotniejszym elementem tej formy architektonicznej. To tam znajdował się "klucz" - kamień, dzięki któremu można było wyciągnąć sufit pomieszczenia na dowolną wysokość. A jako że sam zwornik nie jest zbyt atrakcyjny, ozdabiano go na wszelkie możliwe sposoby. To tu umieszczano herby, niewielkie scenki rodzajowe, a nawet twarze demonów. Wyjątkowo pięknym sklepieniem może się pochwalić niewielki kościół w Lienzingen, położony ok. 40 km na zachód od Stuttgartu. Spojenia łuków są upstrzone polichromowanymi scenkami i herbami fundatorów świątyni. To istne jubilerskie cacko.
Krużganki katedry w Gloucester, Wielka Brytania
Wielki Krużganek katedry w Gloucester został ukończony na początku XVI wieku i niezmiennie zachwyca zwiedzających, niezależnie od ich wyznania i gustu. Tu także zastosowano kamienne sklepienie wachlarzowe, które dodatkowo ozdobiono plątaniną promieni i zworników spajających łuki. Wielbiciele filmów o Harrym Potterze pewnie kojarzą to miejsce - to tu kręcono wiele scen przygód małego czarodzieja.
Katedra Świętych Wita, Wacława i Wojciecha, Praga, Czechy
Nad przepiękną katedrą na praskich Hradczanach pracowali w XIV w. francuscy i niemieccy mistrzowie. Nic dziwnego zatem, że tak przypomina najwspanialsze świątynie Francji, co zresztą wykorzystano m.in. w filmie _ Obłędny rycerz _, gdzie katedra św. Wita udaje... paryską Notre Dame. Obiekt został przykryty sklepieniem sieciowym, w którym parzyste łuki nie przecinają się ze sobą na środku, ale tworzą siatkę połączeń. Od samego patrzenia na tę skomplikowaną konstrukcję może się zakręcić w głowie.
Katedra w Winchester, Wielka Brytania
Jedna z największych katedr gotyckich na Wyspach Brytyjskich była świadkiem najważniejszych wydarzeń w historii Anglii. Tu koronowano królów (m.in. Ryszarda Lwie Serce), udzielano im ślubów, a także grzebano. Zaszczytu pogrzebu w tym iście imponującym miejscu dostąpiła także słynna pisarka, Jane Austen. W XIV w. drewniane sklepienie wnoszące się na wysokość niecałych 24 metrów zastąpiono kamiennym, a siatkę przecinających się pozornie bezładnie łuków ozdobiono barwnymi zwornikami.
Sainte-Chapelle, Paryż, Francja
To jeden z największych i najpiękniejszych cudów architektury wszech czasów. Dzięki systemowi przypór ta bajeczna kaplica składa się głównie z okien ozdobionych zjawiskowo kolorowymi, 15-metrowymi witrażami - jest ich tu ponad 1000! Samo sklepienie jest granatowe, usiane złotymi gwiazdami, a łuki przechodzą łagodnie w kolumny rozdzielające kolejne okna. Takie miejsca nikogo nie pozostawiają obojętnym - feeria świateł i kolorów oraz doskonała akustyka (przede wszystkim dzięki wysokiemu sklepieniu) sprawiają, że Sainte-Chapelle jest obowiązkowym punktem programu każdej wycieczki odwiedzającej Paryż.
at/if
