Największy cmentarz w Polsce. Wyróżnia się pięknym parkiem
Największy cmentarz w Polsce to nie warszawskie Powązki czy cmentarz przy ulicy Rakowickiej w Krakowie. Olbrzymia nekropolia znajduje się w największym mieście województwa zachodniopomorskiego i bliżej jej do parku, niż typowego miejsca pochówku kilkuset tysięcy zmarłych.
Wymienione wyżej nekropolie kojarzy chyba większość Polaków. Mimo że są to na pewno najsłynniejsze cmentarze, żaden z nich nie może zostać uznany za największy w kraju. Takie miejsce znajduje się bowiem w Szczecinie i jest to Cmentarz Centralny.
Cmentarz Centralny w Szczecinie
Powierzchnia Cmentarza Centralnego w Szczecinie wynosi ponad 172 hektary, a od momentu założenia na początku XX wieku spoczęło na nim już ponad 300 tysięcy zmarłych. Jest to nie tylko największa nekropolia w Polsce, ale też trzeci co do wielkości cmentarz w Europie.
Poza tym, że stanowi miejsce wiecznego spoczynku tak wielu mieszkańców miasta, przyciąga współczesnych szczecinian, którzy traktują go jak jeden z parków. Rośliny rozplanowano tak, by niezależnie od pory roku zachwycały przychodzących tu ludzi. Zupełnie wyjątkowa jest także fontanna, która znajduje się przy Kwaterze Zasłużonych.
Cmentarz Centralny jest też parkiem
Otwarcie Cmentarza Centralnego odbyło się 6 grudnia 1901 roku. Potrzeba zorganizowania nowego miejsca pochówku pojawiła się wtedy, kiedy niewielkie przykościelne cmentarze nie mogły pomieścić więcej grobów. Gdy w 1873 roku Szczecin przestał być twierdzą, pojawiły się też odpowiednie tereny do wykorzystania.
Cmentarz Centralny, przed drugą wojną światową nazywany Hauptfriedhof, wzorowano na nekropoliach z Hamburga i Wiednia. Zadania zaprojektowania zupełnie nowej przestrzeni podjął się główny architekt Szczecina Wilhelm Meyer-Schwartau. Od początku planowano połączyć funkcje cmentarne z parkowo-ogrodowymi. Stąd bogactwo różnorodnych gatunków drzew i krzewów, które do dzisiaj tworzą wyjątkowy klimat tego miejsca.
Meyer-Schwartau zaprojektował wschodnią, najstarszą część Cmentarza Centralnego. Jest on pomysłodawcą nie tylko układu nagrobków, ale też twórcą najważniejszych budynków - neoromańskiej kaplicy oraz głównej bramy.
Ciekawą postacią jest też pierwszy dyrektor cmentarza Paul Georg Hannig, dyplomowany ogrodnik, który swe doświadczenie zdobywał m.in. pracując w ogrodach Wersalu. To właśnie on z taką starannością dobierał rośliny, które przesądziły o artystycznej wartości tego miejsca. Osoby odwiedzające cmentarz, mogą przejść się nawet ścieżką botaniczną, zaczynającą się głównej bramie. Przy najbardziej interesujących drzewach i krzewach ustawiono tablice z ich opisem.
Zwiedzanie Cmentarza Centralnego
Zarówno Meyer-Schwartau, jak też Hanning, kierowali się ideą przeniesienia uroczystości pogrzebowych z kościołów do ogrodów. Stąd też taki charakter projektowanego przez nich cmentarza. Powstawały nie tylko przeznaczone do tego budynki, ale również wyjątkowe dzieła sztuki. Artyści, popisując się swoim kunsztem, tworzyli unikatowe nagrobki.
Można je zobaczyć, spacerując traktem historycznym. Został wytyczony w najstarszej części cmentarza – biegnie od głównej bramy, do kwatery kombatantów. Znajdują się tu najpiękniejsze groby, należące do dawnych szczecińskich rodów, ale też lapidarium. Można w nim zobaczyć nagrobki, które udało się uratować, gdy po wojnie rozpoczęto likwidację niemieckich pochówków. Teraz są świadkami historii, prezentowanej w odtworzonej scenerii dawnego gaju urnowego.
Na szlaku traktu historycznego znajduje się też Kwatera Zasłużonych, która powstała w latach 60. XX wieku. Chowano tu artystów, naukowców oraz ludzi świata polityki, czy inne postacie mające pozytywny wpływ na rozwój Szczecina.