Podróż w czasie. Perełki ukryte w maleńkich wioskach Podkarpacia

Poza wyjątkowym krajobrazem, Bieszczady są miejscem, gdzie znajdziemy wyjątkowe i niepowtarzalne zabytki architektury. To prawdziwe perełki - stare, drewniane cerkwie znajdują się niemal we wszystkich wioskach Podkarpacia. Bieszczadzki Szlak Architektury Drewnianej powstał po to, aby pomóc ludziom dotrzeć do nich wszystkich i dzięki temu odbyć swoistą podróż w czasie.

Cerkiew św. Dymitra w Piątkowej jest jedna ze świątyń na Szlaku Architektury DrewnianejCerkiew św. Dymitra w Piątkowej jest jedna ze świątyń na Szlaku Architektury Drewnianej
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Niemal każda bieszczadzka miejscowość posiada swoją własną, niepowtarzalną cerkiew. Są one wykonane z drewna i jedyne w swoim rodzaju. Pod względem architektonicznym, bieszczadzkie cerkwie możemy podzielić na łemkowskie, bojkowskie i ukraińskie narodowe.

Szlak Architektury Drewnianej skutecznie udowadnia, jak wielokulturowy charakter posiadały dawne Bieszczady. Oprócz ludności wyznania prawosławnego i grekokatolickiego, która pozostawiła po sobie drewniane cerkwie, na szlaku można podziwiać także zabytkowe kościoły rzymskokatolickie, a także zabytki o świeckim charakterze – dworki, wiejskie domy i obiekty infrastruktury technicznej. Wszystkie łączy drewno jako podstawowy budulec wykorzystany do ich stworzenia.

Szlak Architektury Drewnianej liczy 1202 km długości i jest podzielony na dziewięć tras. Na każdej z nich można podziwiać ocalałe zabytkowe budowle z drewna. Najwięcej tego typu obiektów zachowało się w północno-wschodniej części Bieszczad, a konkretnie w Górach Sanocko-Turczańskich. Ich zobaczenie to prawdziwa gratka dla miłośników historii, kultury oraz architektury oraz wspaniałe urozmaicenie pobytu w Bieszczadach, w których można znaleźć nie tylko wytchnienie od wielkomiejskiego zgiełku, ale także ujrzeć na własne oczy zabytki, których próżno szukać w pozostałych regionach naszego kraju.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Niezwykła atrakcja w Bieszczadach. "Liczymy na czadową zabawę"

Doskonała baza wypadowa

Ustrzyki Dolne to popularna bieszczadzka miejscowość, przez którą przebiega część trasy III Ustrzycko-Leskiej. To świetne miejsce na nocleg oraz doskonała baza wypadowa do zwiedzania pozostałych atrakcji turystycznych dostępnych w regionie. Na terenie gminy Ustrzyki Dolne znajduje się siedem zabytkowych cerkwi, które można odwiedzić w ramach zwiedzania szlaku. Pierwszą z nich jest grekokatolicka cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Łodynie. Obecnie w obiekcie mieści się kościół rzymskokatolicki pw. św. Antoniego. Cerkiew została wybudowana w 1862 r. Posiada dwukondygnacyjną wieżę i murowaną dzwonnicę.

Druga cerkiew mieści się w Krościenku i została wzniesiona w 1794 lub 1799 r. Do naszych czasów nie zachowało się niestety jej wnętrze, które zostało zniszczone po II wojnie światowej.

Każda cerkiew na szlaku jest zupełnie inna
Każda cerkiew na szlaku ma swój odrębny, niepowtarzalny styl © Adobe Stock | Michał Czekański

Kolejna cerkiew na szlaku znajduje się w miejscowości Liskowate. Jest to budowla typu bojkowskiego wniesiona w 1832 r. lub wcześniej, o czym świadczyć mogłaby jej charakterystyczna dla XVII w. konstrukcja. Obecnie nie jest użytkowana, a w pobliżu mieści się stary cmentarz, który również warto odwiedzić.

Na uwagę zasługuje także cerkiew pw. Narodzenia Bogarodzicy w Wojtkowej. Obecnie mieści się w niej kościół pw. św. Maksymiliana Kolbego. Jest to świątynia zaliczana do ukraińskiego stylu narodowego. Co ciekawe, od początku swojego istnienia, pełniła funkcję zarówno cerkwi, jak i kościoła – jej fundator Stanisław Nowosielski udostępnił ją bowiem także miejscowym wiernym wyznania katolickiego.

Cerkiew Narodzenia NMP w Wojtkowej
Cerkiew Narodzenia NMP w Wojtkowej © Adobe Stock

W 1792 r. wybudowana została cerkiew parafialna pw. św. Paraskewy. Obecnie w jej wnętrzu mieści się kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ustjanowej Górnej. Zabytkowe wyposażenie cerkwi zostało przewiezione do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

To tylko niektóre z drewnianych budowli, jakie na turystów czekają na bieszczadzkim Szlaku Architektury Drewnianej. Wchodząc do ich wnętrz, można poczuć atmosferę, jaka panowała w Bieszczadach 100, 200 i więcej lat temu. To wspaniała, żywa lekcja historii, która zachwyci i wprowadzi w zadumę nad nieuchronnym przemijaniem nie tylko osoby wierzące.

Wybrane dla Ciebie

Tani przewoźnik zaskakuje. Jeszcze więcej lotów z Polski i większy bagaż podręczny
Tani przewoźnik zaskakuje. Jeszcze więcej lotów z Polski i większy bagaż podręczny
Największa rekonstrukcja średniowiecznej bitwy na świecie. "Realizujemy misję"
Największa rekonstrukcja średniowiecznej bitwy na świecie. "Realizujemy misję"
Była stewardesa nie ma wątpliwości. Loty do tych miejsc to koszmar
Była stewardesa nie ma wątpliwości. Loty do tych miejsc to koszmar
Przez miasto przeszły ulewy. Symbol uszkodzony
Przez miasto przeszły ulewy. Symbol uszkodzony
Zielona wyspa północnej Grecji. Wybór, który nie zrujnuje portfela
Zielona wyspa północnej Grecji. Wybór, który nie zrujnuje portfela
Zaskakujący powód opóźnienia. Wielki rój zaatakował samolot
Zaskakujący powód opóźnienia. Wielki rój zaatakował samolot
Cysterna spadła z klifu. Rajska plaża na europejskiej wyspie zamknięta
Cysterna spadła z klifu. Rajska plaża na europejskiej wyspie zamknięta
Rewolucja w USA. Podróżujący samolotami będą zadowoleni
Rewolucja w USA. Podróżujący samolotami będą zadowoleni
Nie tylko kosmetyki. Ta rzecz powinna znaleźć się w walizce
Nie tylko kosmetyki. Ta rzecz powinna znaleźć się w walizce
Sensacyjne odkrycie w Gdańsku. "Kawał chłopa, jak na tamte czasy"
Sensacyjne odkrycie w Gdańsku. "Kawał chłopa, jak na tamte czasy"
Kontrowersyjny pomysł na all inclusive. "Dobre rozwiązanie na januszowanie"
Kontrowersyjny pomysł na all inclusive. "Dobre rozwiązanie na januszowanie"
Niezwykłe odkrycie w Pile. Wszystko przez tajemniczy cień na zdjęciu
Niezwykłe odkrycie w Pile. Wszystko przez tajemniczy cień na zdjęciu