Rozpoczął się plebiscyt 7 nowych cudów Polski

W czasie wakacji na łamach National Geographic Traveler będzie trwał plebiscyt 7 nowych cudów Polski. Redakcja miesięcznika wyłoniła 35 najciekawszych, a wciąż niewystarczająco znanych miejsc w Polsce, na które można głosować do 15 września br. Które wejdą do ścisłej siódemki, a która atrakcja okaże się „cudem numer jeden”? Wyniki plebiscytu poznamy w październiku br.

– „Cudze chwalicie, swego nie znacie” mówi stare, polskie przysłowie. I sporo w nim racji – mówi Martyna Wojciechowska, redaktor naczelna miesięcznika NG Traveler. – Polska jest nie tylko najfajniejsza, ale w dodatku bardzo szybko się zmienia. W ostatnich latach odkrywamy na nowo wiele zapomnianych zabytków, odnawiamy je i robimy z nich prawdziwe turystyczne perły. Wreszcie doceniamy też wspaniałą polską przyrodę. Właśnie dlatego postanowiliśmy ogłosić plebiscyt 7 nowych cudów Polski. Wiele z tych miejsc może stać się prawdziwym magnesem dla podróżników z kraju i zagranicy.

– Dzięki trosce samorządów i dotacjom z Unii Europejskiej polskie regiony zyskują nowe oblicze. Wyszukując kandydatury do plebiscytu konsultowaliśmy się głównie z regionalnymi i lokalnymi organizacjami turystycznymi oraz przedstawicielami samorządów. Wyszliśmy z założenia, że to właśnie społeczności lokalne wiedzą najlepiej, co w ich okolicy jest najcenniejsze – dodaje Marcin Dzierżanowski z redakcji NG Traveler.

Głosowanie w plebiscycie odbywa się w drodze SMS-owej i trwa do 15 września br. Jedna osoba może oddać dowolną liczbę głosów. Aby wziąć udział w głosowaniu należy wysłać SMS pod numer 71001. W treści SMS-a należy wpisać: TR. (kod wybranej nagrody).(numer kandydatury). Lista kandydatur, kody nagród i regulamin plebiscytu znajdują się na łamach najnowszego wydania miesięcznika NG Traveler i na www.national-geographic.pl/artykuly/galeria/plebiscyt-polska-jest-najfajniejsza/. Wszyscy, którzy wezmą udział w głosowaniu mają szansę na wygranie wielu atrakcyjnych nagród.

*1. Kolorowe jeziorka. Dolnośląskie / Rudawy Janowickie *
Jedno z najpiękniejszych miejsc Rudawskiego Parku Krajobrazowego. Trzy jeziorka: purpurowe, błękitne i zielone, swój kolor zawdzięczają występowaniu w wodzie związków chemicznych, a to za sprawą górnictwa, a ściślej – łupków pirytonośnych, które były przyczyną rozwoju kopalni na tym obszarze od XVIII do XIX w. Do cudnych jeziorek można dojść zielonym szlakiem z Wieściszowic.

Przed wojną znana jako wyspa miłości, dziś przyciąga miłośników przyrody i adrenaliny. Znajdują się tam dzikie tereny, które należą do zespołu krajobrazowo-przyrodniczego. Gąszcz starych drzew, obecność rzadkich gatunków chrząszczy sprawia wrażenie dżungli. Wystarczy jednak przejść na drugą stronę, by znaleźć się w kilometrowym parku linowym. A wszystko to w obrębie miasta.

*3. Wyspa Młyńska. Kujawsko-Pomorskie / Bydgoszcz *
Piękny zespół secesyjnych kamieniczek nad rzeką Młynówką, zwłaszcza stylowy Bulwar Wenecki. Nominacja trochę na zachętę – od kilku lat trwają tu prace rewitalizacyjne, ale ciągle jeszcze sporo jest do zrobienia.

*4. Zespół spichlerzy. Kujawsko-Pomorskie / Grudziądz *
Spichlerze nie służą tylko do magazynowania zboża. Te w Grudziądzu są tak pokaźne, że w XIV w. zastąpiły mur obronny miasta, a w XIX zaczęły służyć jako budynki mieszkalne. Jest ich 26 i tworzą 300-metrowy ciąg od strony Wisły, niektóre mają nawet 10 kondygnacji. Można zwiedzać ich wnętrza z doskonale zachowanymi drewnianymi konstrukcjami i belkowymi stropami. Najpiękniej prezentują się od strony rzeki.

5. Twierdza Toruń. Kujawsko-Pomorskie / Toruń
Unikatowy na skalę europejską system fortyfikacji powstał w drugiej połowie XIX w. za pieniądze otrzymane przez Prusy od Francji z kontrybucji wojennej. Obwód pasa fortecznego wynosi 22 km! Na terenie obiektu znajduje się hotel, schronisko oraz trasa turystyczna o długości 44 km.

*6. Kaplica Św. Trójcy na Zamku. Lubelskie / Lublin *
Niezwykłe połączenie dwóch światów: Wschodu i Zachodu. Gotycka architektura i bizantyjsko-ruskie freski ufundowane przez Władysława Jagiełłę stanowią piękny symbol Rzeczypospolitej Obojga Narodów. I jest prawdziwym unikatem na skalę światową.

*7. Pałac w Kozłówce. Lubelskie / Kozłówka *
Nie wiadomo, jak obiekt przetrwał nienaruszony obie wojny światowe i półwiecze komunizmu. Pałac w Kozłówce to jedna z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych rezydencji arystokratycznych w kraju. Mieści się tu świetnie prowadzone Muzeum Wnętrz, w oficynie – jedyna w Polsce kolekcja sztuki socrealistycznej.

*8. Lodołamacz Kuna. Lubuskie / Gorzów Wielkopolski *
Zbudowany w 1884 r. w niemieckiej stoczni w Gdańsku. Pływający po Odrze statek pięciokrotnie zmieniał banderę – bo tyle państw go przejmowało w niespokojnych wiekach XIX i XX. 20 lat przeleżał pod wodą, ale obecnie pływa jako statek muzealno-szkoleniowy.

Nazywany „Perłą Ziemi Lubuskiej” Łagów był najmniejszym miastem średniowiecznej Europy. Między istniejącymi do dziś miejskimi bramami jest niewiele ponad sto metrów. W latach 1350–1812 Łagowem władał zakon joannitów, wznosząc w nim piękny warowny klasztor, który można podziwiać do dzisiaj.

*10. Palmiarnia w Parku Winnym. Lubuskie / Zielona Góra *
Rosną w niej drzewa i krzewy strefy zwrotnikowej i równikowej. Obok znajduje się plantacja winnych latorośli (tradycja ich uprawy w regionie przeżywa właśnie swój renesans). Można tu też zwiedzać jedyne w Polsce Muzeum Wina.

*11. Księży Młyn. Łódzkie / Łódź *
W 1921 r. Scheibler, właściciel przędzalni, dogadał się z Grohmanem, właścicielem zakładu włókienniczego. I tak powstał jeden z najciekawszych i największych zabytków architektury przemysłowej na świecie, który niebawem ma stać się łódzkim Soho. Władze tego miasta starają się o wpisanie Księżego Młyna na listę światowego dziedzictwa UNESCO i ustanowienie go pomnikiem historii.

12. Kolegiata Tumska. Łódzkie / Tum
Podobno głazy na budowę tej kolegiaty nosił diabeł oszukany przez niewiastę, w której się zakochał. Gdy prawda wyszła na jaw, chciał zniszczyć kościół. Bezskutecznie. Do dziś na jednej z wież zostały ślady jego pazurów. Kolegiata w Tumie to jeden z niewielu zabytków romańskich w Polsce.

*13. Muzeum Lotnictwa Polskiego. Małopolskie / Kraków *
Z liczbą eksponatów przekraczającą 150 samolotów plasuje się w pierwszej 10. europejskich muzeów o podobnym profilu. Znajduje się na terenie dawnego lotniska wojskowego Rakowice-Czyżyny, jednego z najstarszych w Europie. Pełen odlot!

14. Skamieniałe miasto. Małopolskie / Ciężkowice
To rezerwat przyrody nieożywionej ze skałkami o niezwykle fantazyjnych kształtach. Można się tu dopatrzeć m.in. piramidy, czarownicy, wodospadu, ratusza. Według legendy są to mieszkańcy miasta ukarani za swoją chciwość lub rozwiązłość. Tak naprawdę jednak skały te narodziły się z osadów dawnego dna morskiego. Przez rezerwat przechodzi niebieski szlak turystyczny.

*15. Muzeum Chopina. Mazowieckie / Warszawa *
Najnowocześniejsze muzeum biograficzne w Europie, opowiadające o życiu i twórczości Fryderyka Chopina w zupełnie nowy sposób. Ekspozycja atakuje nas za pośrednictwem wszystkich zmysłów: wzroku, dźwięku, a nawet zapachu.

16. Zbiory sztuki secesyjnej w muzeum mazowieckim. Mazowieckie / Płock
Dzięki pieniądzom samorządu i Unii Europejskiej placówka przekształciła się w unikat na skalę Europy. Oszałamiające zbiory secesji i art déco zaczęto gromadzić od lat 60. XX w., ale dopiero teraz można je zobaczyć w pełnej krasie. Na ekspozycję zaadaptowano całą XIX-wieczną kamienicę przy ul. Tumskiej. Efekt jest niezwykły.

17. Ścieżka rekreacyjna dzikiego brzegu Wisły. Mazowieckie / Warszawa
Żadna inna europejska stolica nie może się poszczycić taką atrakcją – ścieżka dla biegaczy i spacerowiczów w centrum miasta, nad dzikim brzegiem rzeki. Otwarto ją w maju. 10 km długości, miękka, piaskowa powierzchnia, a po drodze plaże, boiska, klub, park linowy, a nawet gabinet krzywych luster.

18. Jurapark. Opolskie / Krasiejów
40 ha paleontologii dla każdego. Od 1993 r. prowadzone są tu największe w kraju wykopaliska, od kilkunastu miesięcy jest tu też gigantyczny park edukacyjny. Dzięki nowoczesnej ekspozycji multimedialnej można przenieść się w czasie o kilkaset milionów lat.

19. Wenecja opolska. Opolskie / Opole
Zabytkowe kamieniczki kąpiące się w młynówce zbudowano na fundamentach dawnych murów obronnych. Kiedyś był tu port, dziś reprezentacyjny teren miasta.

20. Podziemia pod Starówką. Podkarpackie / Rzeszów
Mają 369 m długości i 10 m głębokości. Najstarsze fragmenty rzeszowskiej trasy podziemnej pochodzą z XV w. Wykorzystywane były nie tylko przez kupców jako magazyny, ale też przez mieszkańców jako schrony w czasie najazdów Tatarów i podczas II wojny światowej. Obecnie można się w nich schronić przed upałem, bo cały rok panuje tu niezmienna temperatura 12 stopni.

21. Karpacka Troja. Podkarpackie / Trzcinica
Najmłodszy z naszych cudów, bo otwarty dopiero w czerwcu. W latach 90. XX w. we wsi niedaleko Jasła archeolodzy odkryli pozostałości najstarszego grodu obronnego w Polsce. Już we wczesnej epoce brązu istniała u nas bardzo rozwinięta cywilizacja mająca kontakty ze starożytną Troją i Mykenami. Dziś jest tu skansen archeologiczny Karpacka Troja będący jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek w Europie.

22. Monaster Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Podlaskie / Puszcza Knyszyńska
Losy XV-wiecznego męskiego klasztoru prawosławnego są tak dramatyczne jak dzieje tych terenów. Budynek łączy w sobie style rusko-bizantyjski oraz zachodnioeuropejski gotyk. Przechodził z rąk prawosławnych w ręce katolickie i odwrotnie, w końcu został zdewastowany w czasie ostatniej wojny. Mozolna odbudowa obiektu trwa od lat 80. XX w., a od lat 90. XX w. ponownie są tu prawosławni mnisi. W dawnym Pałacu Archimandrytów mieści się unikalne interaktywne muzeum ikon.

23. Wersal Podlasia. Podlaskie / Białystok
Pałac Branickich to jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. W XVII i XVIII w. właściciele skupili wokół siebie znakomitych artystów epoki, co widać gołym okiem. Obecnie trwają prace nad rekonstrukcją gigantycznych pałacowych ogrodów – wkrótce park będzie równie piękny jak pałac, do którego przylega.

*24. Centrum Hewelianum. Pomorskie / Gdańsk *
Forty na Górze Gradowej od XIX w. broniły mieszkańców Gdańska, potem przyciągały nieciekawe typy. Teraz, dzięki bardzo udanej rewitalizacji, uczą w interaktywny sposób, czym jest chemia i fizyka. I to wszystkie pokolenia.

*25. Stara Osada Rybacka i Muzeum Wsi Słowińskiej. Pomorskie / Kluki *
Kiedyś na tych ziemiach mieszkali Słowińcy, czyli lud kaszubski znany ze swojej barwnej kultury. Obecnie jest tu muzeum, które ratuje wiele ich obyczajów od zapomnienia. Najważniejszym wydarzeniem roku w Klukach jest Czarne Wesele. I chociaż nie chodzi tu o przyjęcie po ślubie, ale o kopanie torfu, to i tak jedzenia i napitków wtedy nie brakuje. A wszystko to pośród pięknych krajobrazów Słowińskiego Parku Narodowego.

*26. Nikiszowiec. Śląskie / Katowice *
W tym roku stał się pomnikiem historii, ale nie zamienił się w skansen. W zabytkowych ceglanych murach Nikiszowca, górniczej dzielnicy Katowic, nadal toczy się życie, choć coraz mniej ma ono wspólnego z kopalniami i węglem. Urok zrewitalizowanego osiedla nieraz już zachwycił filmowców – tu kręcił swoje dzieła o Śląsku m.in. Kazimierz Kutz.

27. Szlak Brzeskich Polichromii. Śląskie / Brzeg i okolice
Unikalne gotyckie polichromie przetrwały tylko dlatego, że chciano je kiedyś zniszczyć. Zwolennicy reformacji pokryli je warstwą grubego tynku, który okazuje się, że jest najlepszym zabezpieczeniem. Szlak Polichromii Brzeskich obejmuje 14 zabytkowych świątyń. W czterech odsłonięto już malowidła. Najcenniejsze w Majułowicach nazywanych Śląską Sykstyną.

28. Zamek Krzyżtopór. Świętokrzyskie / Ujazd
Choć nigdy nieukończony, i tak imponuje rozmachem. Zamek w Ujeździe powstał w XVII w. i był jedną z największych i najznakomitszych rezydencji magnackich w Polsce. Mimo licznych badań do dziś nie wiadomo, kiedy Krzysztof Ossoliński rozpoczął jego budowę, co tylko dodaje mu tajemniczości.

*29. Jaskinia Raj. Świętokrzyskie / Kielce *
Zaledwie 11 km od centrum Kielc. Charakteryzuje ją przepiękna szata naciekowa o oryginalnych kształtach. I choć zwykle jaskinie kojarzą się bardziej z piekłem niż z rajem, to w przypadku tej nazwa ma swoje głębokie uzasadnienie.

*30. Kortowo. Warmińsko-mazurskie / Olsztyn *
Najpiękniejsze miasteczko akademickie w Polsce. Tu się nie tylko studiuje, ale też odpoczywa – nad Jeziorem Kortowskim albo w jednym z licznych klubów studenckich. Obok akademików Uniwersytetu Warmińsko-mazurskiego jest tu solidna baza noclegowa dostępna dla wszystkich.

*31. Kanał Elbląski. Warmińsko-mazurskie / Elbląg *
Kanał powstał w XIX w. i jest unikatem na skalę europejską. Łączy jezioro Drużno z Drwęcą i Jeziorakiem. Z powodu różnicy wzniesień dochodzącej nawet do stu metrów konieczne było zaprojektowanie pięciu pochylni, po których jednostki są przeciągane na szynach. Kanał jest też największym siedliskiem ptactwa w regionie.

32. Zamek Cesarski. Wielkopolskie / Poznań
Najmłodszy zamek monarszy w Europie powstał w latach 1905–1910 na zlecenie pruskiego cesarza Wilhelma II. Zachowała się sala tronowa i marmurowy cesarski tron. W 1939 r. obiekt przekształcono w siedzibę Hitlera. Mało kto wie, że jest to jedyne na świecie w pełni zachowane wnętrze w stylu III Rzeszy.

33. Parowozownia. Wielkopolskie / Wolsztyn
Ostatnia czynna parowozownia na świecie: z 30 zgromadzonych w niej lokomotyw na parę ciągle jeździ osiem. Szczególną atrakcją jest parowóz zwany „Piękną Heleną”. Na miejscu działa muzeum, w którym skompletowano eksponaty związane z historią kolei. W Wolsztynie odbywają się międzynarodowe zjazdy parowozów, a także słynna Wolsztyńska Parada Parowozów.

34. Międzyodrze. Zachodniopomorskie / Dolina Dolnej Odry
Niektórych zachwyca swoją dzikością, gdyż jest to kraina rozlewisk i mokradeł zamknięta między dwoma odcinkami odry. Innych fascynuje tu czar dawnej techniki: metalowe wrota czy przekładnie zębate. Wszyscy są zgodni, że jest to miejsce, w którym zapomina się o bożym świecie.

35. Cmentarz Centralny. Zachodniopomorskie / Szczecin
Największa w Polsce i trzecia co do wielkości nekropolia w Europie. A równocześnie piękny park. Rośnie tu 415 odmian drzew i krzewów, także egzotycznych. Kilka miesięcy temu wyznaczono w nim rewelacyjną ścieżkę botaniczną.