Faraon kobieciarz. Łącznie mógł mieć nawet 200 żon i konkubin
Ramzes II jest uważany za jednego z najważniejszych faraonów. Należał też do najpłodniejszych władców Egiptu. Doczekał się trzycyfrowej liczby dzieci. Co ciekawe, starożytny władca miał również brać za żony własne siostry oraz córki.
W wyjątkowo długim życiu Ramzesa II (według niektórych źródeł w chwili śmierci miał nawet 96 lat) kobiet było niemało.
Ramzes mógł mieć nawet 200 żon
W ciągu przeszło 60 lat rządów w XIII w. p.n.e. miał dość czasu, aby wielokrotnie się ożenić i zgromadzić pokaźny harem. Encyklopedia Britannica informuje, że prawdopodobnie dorobił się łącznie nawet 200 żon i konkubin, chociaż wydaje się, że liczba ta może być nieco przesadzona. Oficjalnych partnerek miał zapewne kilkanaście. Liczebności haremu – z oczywistych względów – nie da się zweryfikować.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Sztuka podróżowania - DS4
Najmroczniejsze sekrety i kłamstwa (nie tylko związane z życiem erotycznym) jednego z największych faraonów w dziejach ujawnia sześcioodcinkowy serial dokumentalny "Ramzes: władca Egiptu". Program opowiada o całych jego 67-letnich rządach, podczas których przekształcił upadłe imperium w jedno z najpotężniejszych królestw wszech czasów.
Wszystkie dzieci Ramzesa
Bujne życie erotyczne faraona zaowocowało imponującą liczbą dzieci. Według różnych przekazów doczekał się ich od 100 do nawet 150. Acz przy przypisywanej mu liczbie domniemanych żon oraz kochanek i tak nie jest to aż tak dużo… Oczywiście nie wszystkie żony, ilekolwiek ich było, poślubił z miłości. W wielu przypadkach kluczowe były raczej czynniki polityczne.
Przykładowo po wojnie z Hetytami Ramzesowi potrzebny był traktat pokojowy. Zawarto go w 1258 roku p.n.e. A że rozejm najlepiej przypieczętować małżeństwem, faraon został mężem kolejno dwóch hetyckich księżniczek. Młodych żon zapewne nikt o zdanie nie pytał.
Adobe Stock Imię pierwszej z nich brzmiało Maatneferure. A przynajmniej tak została nazwana, kiedy przybyła do Egiptu. Pierwotne imię się nie zachowało. Była córką hetyckiego władcy Hattusilisa III. Imienia drugiej – ani nadanego jej przez rodziców, ani egipskiego – nie znamy. Hattusilis III przysłał ją, by podtrzymać układ polityczny, gdy pierwsza hetycka żona faraona zmarła.
Ukochana żona i matka przyszłych żon
Najważniejszą z żon Ramzesa II była Nefertari – pierwsza i ponoć jego ulubiona małżonka. Słynęła nie tylko ze swej urody, ale i inteligencji. Odegrała też znaczącą rolę w egipskiej polityce. Skąd pochodziła Nefertari? Tego dokładnie nie wiemy. Możemy jedynie snuć domysły. Na jednym z przedmiotów znalezionych w jej grobowcu znajduje się napis "Cheper-Cheperu-Ra". Wiąże się go z osobą króla Aj, który panował w Egipcie po Tutenchamonie. Czy Nefertari była jego córką? To wątpliwe, ponieważ brakuje informacji o tym, by była królewską córką. Mogła jednak być wnuczką Aja, aczkolwiek niewykluczone, że w ogóle nie wywodziła się z głównej linii królewskiej.
Ramzes II poślubił Nefertari, zanim jeszcze został Ramzesem II. Następca tronu i jego małżonka prawdopodobnie byli mniej więcej rówieśnikami. Parą królewską zostali w wieku około 25 lat. Nefertari urodziła faraonowi czterech synów i tyle samo córek (choć niektórzy autorzy podają, że była matką 10 dzieci władcy). Dożyła prawdopodobnie 40. lub 50. roku życia. Żaden z jej synów nie przejął schedy po ojcu – bo żaden go nie przeżył. Za to jedna z córek, Meritamon, została… żoną Ramzesa.
Zapomniana matka następcy tronu
Królewskiego pochodzenia z głównej linii prawdopodobnie nie miała również inna ważna żona Ramzesa II – Isinofret. To właśnie jej syn, Merenptah, ostatecznie stał się następcą tego wielkiego faraona. Sama Isinofret w dość zagadkowy sposób nagle zniknęła z egipskich annałów. Była obecna w 24. roku panowania Ramzesa II, ale już w 30. brak jakichkolwiek wzmianek na jej temat. Naukowcy spekulują, że mogła umrzeć jeszcze w 25. roku rządów męża. Jeżeli jest to prawdą, miałaby wtedy 34 lata.
Licencjodawca To, co zadziwia w kontekście porównań pomiędzy Nefertari a Isinofret, to fakt, że o ile pierwsza żona Ramzesa II była niezwykle eksponowaną figurą, a jej twarz odnajdujemy w wielu malowidłach oraz rzeźbach, o tyle o drugiej wiemy zdecydowanie mniej. Wizerunki Isinofret zaczęły się pojawiać dopiero po śmierci Nefertari – na dodatek głównie w kontekście dzieci – chociaż Ramzes poślubił ją mniej więcej w tym samym czasie. Czy zatem Isinofret była tą zapomnianą? A może tą, która miała zostać zapomniana? Tylko z jakich powodów? Zapewne nigdy nie poznamy odpowiedzi na te pytania.
Związki ceremonialne czy kazirodcze?
Dziś coś takiego byłoby nie do przyjęcia, ale wśród faraonów kazirodztwo było na porządku dziennym. I Ramzes II bynajmniej nie był w tej kwestii wyjątkiem. Prawdopodobnie brał sobie za żony swoje siostry – rodzone lub przyrodnie. Z całą pewnością poślubiał też własne córki. Wspomina się o co najmniej trzech z nich, choć niewykluczone, że były ich nawet cztery. Poza wspomnianą Meritamon były to: Bintanat lub Bint-Anat (przypuszczalnie pochodząca ze związku z Isinofret), Nebettawi oraz Hentmire. Ta ostatnia w kontekście małżeństwa z ojcem wzmiankowana jest najrzadziej. Pewniejszy jest fakt ożenku Ramzesa z pozostałymi trzema – przy czym można znaleźć informację, że zostawały jego żonami po kolei.
W kontekście egipskich dynastii kwestią sporną bywa to, czy córki zostawały żonami swoich ojców jedynie na potrzeby ceremoniału, czy też małżeństwa te były konsumowane? W przypadku Ramzesa II również takiej pewności nie mamy, aczkolwiek pierwsza żona-córka faraona, Bintanat, urodziła córkę, o której wzmiankowano, że była "córką króla z jego ciała". Czy jednak faktycznie spłodził ją Ramzes? Nie wiadomo. Co ciekawe, Bintanat – w przeciwieństwie do wielu swoich przyrodnich braci i sióstr – przeżyła ojca i zachowała wpływy za panowania Merenptaha. Ten jednak nie pozostawił po sobie legendy matrymonialnej, która dorównywałaby osiągnięciom jego ojca.