Wieś z powieści "Chłopi" istnieje naprawdę. Zaglądamy, co się tam dzieje dzisiaj

Za sprawą najnowszej adaptacji filmowej powieści "Chłopi", o dziele Władysława Reymonta jest znowu głośno. Choć od czasu, gdy pisarz otrzymał za swoje dzieło literacką nagrodę Nobla, minęło już 101 lat, twórcy nie ustają w wysiłkach, aby wciąż na nowo interpretować tę wyjątkową powieść. A widzowie po raz kolejny chętnie ją oglądają i wciąż na nowo odkrywają.

W tym domu dróżnika  młody Władysław Reymont  mieszkał w latach 1888-1893
W tym domu dróżnika młody Władysław Reymont mieszkał w latach 1888-1893
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons | Krzysztof T
Katarzyna Wośko

13.11.2023 | aktual.: 13.11.2023 13:45

Nie wszyscy wiedzą, że miejsce, w którym rozgrywa się akcja "Chłopów", istnieje naprawdę. Wieś Lipce - bo o niej mowa - znajduje się pomiędzy Skierniewicami a Łodzią. To właśnie w Lipcach mieszkał Maciej Boryna i jego syn Antek, to tutaj rozgrywały się perypetie miłosne pięknej Jagny, na tle tej właśnie wioski pokazane zostały staropolskie obyczaje, ciężka praca chłopów oraz rozmaite obrzędy i uroczystości.

700 lat historii wioski Lipce

Lipce Reymontowskie (bo tak od 1983 r. nazywa się miejscowość) mogą pochwalić się 700-letnią historią. Wieś została założona w XIV w. przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janisława.

Można by się zastanawiać, dlaczego Władysław Reymont, spośród tylu wsi na terenach Polski, na miejsce akcji "Chłopów", wybrał akurat Lipce. Ale odpowiedź jest bardzo prosta. Pisarz dobrze znał to miejsce, ponieważ jako 21-letni młodzieniec trafił tu do pracy. Zatrudniony był jako dróżnik Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, która łączyła Warszawę z granicą zaboru austriackiego. Mieszkał tu i wykonywał swoje obowiązki przez pięć lat. To dość czasu, aby poznać wieś, jej mieszańców oraz okolicę.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Co warto zobaczyć w Lipcach?

Osoby, które wybiorą się, aby zobaczyć, jak w rzeczywistości wyglądał pierwowzór powieściowej wioski, bez trudu zauważą, że prawie wszystko, co znajduje się w Lipcach, jest powiązane w jakiś sposób z noblistą i jego dziełem.

Najważniejszą chyba pamiątką związaną z pisarzem jest XIX-wieczny dom dróżnika, w którym mieszkał niegdyś Reymont, o czym informuje pamiątkowa tablica.

Od 2003 r. działa w Lipcach tzw. Zagroda Ludowa, w której mieści się obecnie Centrum Reymontowskie. To specyficzny skansen, na teren którego przeniesiono pozostałości dawnego budownictwa zagrodowego, odtworzono dwa budynki mieszkalne, oborę, stodołę oraz spichlerz. Miejsce to pozwala wyobrazić sobie, jak kiedyś mieszkali i pracowali chłopi.

Chałupy znajdujące się w skansenie Zagroda Ludowa  pozwalają wyobrazić sobie, jak kiedyś żyło się na wsi
Chałupy znajdujące się w skansenie Zagroda Ludowa pozwalają wyobrazić sobie, jak kiedyś żyło się na wsi© Wikimedia Commons | Anna Weronika Brzezińska

W Lipcach warto odwiedzić także Muzeum Regionalne, znajdujące się w dawnej manufakturze włókienniczej rodziny Winklów. Manufaktura zajmowała się przędzeniem i farbowaniem wełny, tkaniem materiałów do pasów łowickich oraz produkcją swetrów, rękawic i skarpet. Pozostały po niej budynki wraz z zestawem maszyn z przełomu XIX i XX w. - unikatowe w skali kraju. Na odwiedzających czekają zarówno stałe, jak i czasowe wystawy oraz wiele cennych zbiorów. Wśród nich m.in. eksponaty związane bezpośrednio z autorem "Chłopów" oraz pamiątki po dawnych mieszkańcach tych okolic. Muzeum oraz skansen są czynne przez cały rok.

Cztery pomniki noblisty

Mieszkańcy wsi dobrze wiedzą, komu zawdzięczają sławę, dlatego na terenie wsi znajdują się aż cztery pomniki upamiętniające laureata nagrody Nobla. Podziwiać je można w Szkole Podstawowej im. Wł. St. Reymonta, w Zagrodzie Ludowej, w miniparku oraz przy Muzeum Regionalnym im. Wł. St. Reymonta.

I na koniec nieco zaskakująca informacja. Choć Władysław Reymont znał i darzył sentymentem Lipce koło Skierniewic, wnikliwi analitycy powieści "Chłopi" od razu zauważyli, że opisane przez pisarza Lipce bardzo różnią się od rzeczywistości, jaką zastajemy w prawdziwej wsi o tej samej nazwie. Nie zgadza się m.in. otoczenie ani układ okolicy, brak też jakiejkolwiek wzmianki o linii kolejowej, która przecież odgrywała ogromną rolę w życiu lokalnych mieszkańców i wyznaczała rytm ich życia.

Odwiedzając Lipce, musimy więc pamiętać, że były one dla pisarza jedynie inspiracją i części miejsc znanych z powieści po prostu nigdy w nich nie znajdziemy.

Choć Lipce Reymontowskie nie leżą obecnie przy głównych szlakach komunikacyjnych, każdego roku są chętnie odwiedzane przez turystów oraz miłośników literatury. Raz do roku, w czerwcu, organizowany jest Dzień Reymonta, w czasie którego na trasie od Łodzi do wsi Lipce odbywają się liczne wydarzenia artystyczne związane z noblistą i jego utworami.

Źródło artykułu:WP Turystyka
poza miastemwieśskansen
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (28)