Z Gdańska do Krakowa w pół godziny? Kolej przyszłości zbliża się wielkimi krokami

Sposób, w jaki podróżujemy, zmienia się nieustannie. I nie chodzi tu tylko o nawyki, kierunki czy sposób wypoczynku. Ewoluują też środki transportu, które pozwalają nam podróżować coraz dalej w coraz krótszym czasie. Dzięki najnowszym samolotom przewoźnicy już dziś planują połączenia lotnicze pomiędzy najbardziej oddalonymi od siebie miejscami na świecie. Ale różne wizje rozwoju, które dotyczą przemieszczania się, obejmują nie tylko drogę powietrzną, ale również lądową.

Czy możliwe jest, że w przyszłości alternatywą dla samolotu stanie się kapsuła poruszająca się z zawrotną prędkością w specjalnie zaprojektowanym do tego celu kanale? Elon Musk sprawił, że ten pomysł już dawno przestał być postrzegany w kategoriach fantazji, która na zawsze pozostanie jedynie na deskach kreślarskich. Co ciekawe, dyskusja na temat wdrożenia podobnego systemu toczy się także w naszym kraju.

Historia rozwiązania znanego jako Hyperloop sięga 2012 r. Właśnie wtedy ekscentryczny miliarder Elon Musk pierwszy raz wspomniał o planach stworzenia rozwiązania transportowego, które w dużym uproszeniu można by określić systemem kolei próżniowej.

W ramach Hyperloop kapsuła z pasażerami poruszałaby się tunelem, osiągając prędkość przekraczającą 1200 km na godzinę. Oznacza to, że podróż na odcinku, na którym funkcjonowałaby taka pneumatyczna rura, byłaby krótsza niż lot samolotem. Oczywiście na początku wizja założyciela SpaceX nie była przez wszystkich traktowana poważnie.

Musk szybko jednak potwierdził, że o projekcie myśli poważnie. Niedługo powstał też pierwszy poligon testowy, a do pracy nad rozwojem systemu zostali zaproszeni inżynierowie oraz studenci z całego świata. Duży swój udział w jego rozwijaniu mają też specjaliści z Polski. Już teraz trwa żywa dyskusja na temat pierwszych połączeń, które zostaną udostępnione na świecie w ramach takiego systemu.

W kilka godzin przez całą Europę?

W ostatnich tygodniach znów głośno się mówi o prawdziwej rewolucji, jaka w ciągu nawet najbliższych kilkunastu lat może się dokonać w europejskim transporcie. Wskazywane są też pierwsze trasy, na których w przyszłości mogą zostać zrealizowane takie inwestycje.

Biorąca udział w rozwoju projektu firma Hardt Hyperloop uważa, że jedna z pierwszych tras, na której skorzystać będzie można z superszybkiego, lewitującego pociągu, połączy Amsterdam i Paryż. Dziś podróż drogą lądową pomiędzy tymi miastami zajmuje ok. 6 godzin samochodem lub 3,5 godziny pociągiem. Firma Hardt Hyperloop twierdzi, że dzięki rozwijającej się coraz śmielej koncepcji podróż pomiędzy dwiema popularnymi metropoliami Starego Kontynentu skróci się do 90 minut.

Mało tego, przedstawiciele przedsiębiorstwa uważają, że poruszające się z prędkością 1000 km/h kapsuły z pasażerami mogłyby ruszyć z Holandii do Francji już w 2028 r. Jeszcze wcześniej, bo w 2025 r. możliwy miałby się stać transport ładunków. Firma ma już za sobą pierwsze testy, które zrealizowane zostały na bardzo krótkich odcinkach.

- Połączenie pomiędzy Amsterdamem a Eindhoven pozwoli pokonać ten dystans w 15 minut. Do Düsseldorfu będzie można zaś dotrzeć w mniej niż pół godziny – wyjaśnia cytowany przez Lonely Planet Stefan Marges, który zarządza projektem Hardt Hyperloop. - Perspektywy dotyczące odległości typu dom-praca zostaną radykalnie zmienione. Ale Hyperloop jest idealne, zwłaszcza gdy chodzi o połączenia międzynarodowe.

Jak wskazują osoby, które dziś pracują przy projekcie, w samej tylko Holandii rozwiązanie pozwoli na ekspresowe przemieszczanie się pomiędzy obszarem metropolitalnym Amsterdamu a jedenastoma głównymi miastami kraju. Podróż do każdego z nich zajmie mniej niż godzinę.

Już teraz analizy pokazują, że przeprawa pomiędzy stolicą Holandii a Paryżem, Brukselą i wieloma miastami w Niemczech skróci się o 75 proc. w porównaniu z możliwościami, jakie oferuje obecnie kolej dużych prędkości. Ale środek transportu ma być również niezwykle efektywny. Plany zakładają powstanie na poszczególnych trasach dwóch równoległych tuneli – w zależności od potrzeb, naziemnych lub podziemnych – a kapsuły wypełnione pasażerami mogłyby ruszać w każdym kierunku co trzy minuty.

Marzenie, które się spełni?

Istnieją już dziesiątki proponowanych tras, którymi miałyby sunąć futurystyczne pociągi. W Stanach Zjednoczonych kluczowe miałoby być skomunikowanie obszaru Wielkiego Los Angeles z rejonem zatoki San Francisco, a także Nowego Jorku z Waszyngtonem oraz Chicago z Cleveland. W Indiach trwają prace, które zaowocować mogą podpisaniem listu intencyjnego pomiędzy Hyperloop Transportation Technologies a rządem w Indiach.

Dokument ma dotyczyć budowy połączenia pomiędzy Madrasem a aglomeracją Bengaluru. Virgin Hyperloop One – inna z wielu spółek na świecie rozwijających projekt Hyperloop – zaprezentowała szczegółowy plan budowy 500-kilometrowej trasy łączącej Sztokholm oraz Helsinki. Można się jednak spodziewać, że krótko po uruchomieniu pierwszej linii kolejne nitki, będące realizacją wizji Muska, zaczęłyby się szybko pojawiać na całym świecie – w Dubaju, Moskwie i Meksyku.

Na liście idealnych kandydatów, w których Hyperloop mógłby pojawić się w pierwszej kolejności, znalazły się też połączenia: Londyn-Edynburg, Glasgow-Liverpool, Toronto-Montreal czy Miami-Orlando. Pierwsze kroki, które mogłyby zaowocować budową systemu Hyperloop, poczyniono już na Słowacji (umowa na analizę środowiskową połączenia Bratysława-Wiedeń-Budapeszt). W tym samym czasie podpisano też dokumenty na stworzenie analizy oceniającej szanse powstania takiego rozwiązania także na linii Bratysława-Brno-Praga.

Równie zachęcająco wyglądają też prace nad rozwojem systemu w Polsce. W naszym kraju projektem zajmuje się wielokrotnie nagradzany start-up Hyper Poland. Co ciekawe, w ramach polskiej inicjatywy, wpisującej się w globalny zryw pod wspólnym hasłem Hyperloop, przewiduje się wykorzystanie istniejącej infrastruktury kolejowej.

Pozyskane do tej pory środki (firma poinformowała właśnie o zebraniu ponad pół miliona euro w ramach kolejnej już zbiórki crowdfundingowej) umożliwią przedsiębiorstwu prowadzenie badań nad dostosowaniem torów kolejowych do potrzeb lewitacji magnetycznej. Zbudowany ma zostać również poligon testowy. Ewentualna realizacja propozycji polskich specjalistów pozwoliłaby na ograniczenie kosztów inwestycji - właśnie dzięki wykorzystaniu konwencjonalnych linii.

Jak wskazują rodzimi inżynierowie z Hyper Poland, zastosowanie takiego rozwiązania w Polsce pozwoliłoby na skrócenie podróży w sposób absolutny. Np. przejazd na trasie pomiędzy Gdańskiem a Krakowem zajmowałby zaledwie 35 minut (obsługujący to połączenie składy Pendolino potrzebują ponad 5 godzin). Podobny czas miałaby zajmować podróż z Wrocławia do Warszawy.

Choć nie brakuje krytyków podważających sens tworzenia nowego systemu transportu i podnoszących argumenty związane z wysokimi kosztami oraz kwestiami bezpieczeństwa, dziś wydaje się niemal pewne, że wcześniej czy później pierwsza komercyjna linia Hyperloop ujrzy światło dzienne.

Zaangażowane do tej pory środki i czas oraz fakt, że w sukces wierzą dziś inwestorzy, inżynierowie oraz politycy (związana z rozwojem projektu współpraca prowadzona jest już na szczeblu unijnym), sprawiły, że dziś już nikt nie patrzy na Hyperloop jak na mrzonkę. No i jest jeszcze patronujący całemu przedsięwzięciu ojciec chrzestny, w osobie Elona Muska, któremu udało się urzeczywistnić niejedną wizję skazywaną wcześniej przez krytyków na niepowodzenie.